Tosyalı Holding Başkanı Fuat Tosyalı: Çelikte ABD gümrüğü, Türkiye için Rusya ve Ukrayna tehlikesi yarattı
Tosyalı Holding demir çelik sektörünün en büyük aktörlerinden biri. Cezayir’de devreye aldığı son üretimle birlikte 12.2 milyon ton kapasiteye ulaştı. Geçen yılki üretimi 10 milyon tondu, bu yıl 12 milyon ton bekleniyor. Üretimin yaklaşık yüzde 30’unu ihraç ediyor ve 600 milyon dolarlık bir rakama ulaşıyor. Yeni yatırımlara da devam ediyor. Cezayir’deki yatırımı tamamlanma aşamasında. Bunun yanında 135 milyar liralık süper teşvik programı çerçevesinde İskenderun’da 28 milyar liralık daha yatırımın hazırlıkları sürüyor. Bir grup gazeteciyle buluştuğumuz Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı ile yatırımlarını ve demir çelik sektörünün karşı karşıya bulunduğu riskleri konuştuk.
ABD’nin gümrük vergisi koymasının ardından demir çelikte Rusya ve Ukrayna’nın gözlerini Türkiye pazarına çevirdiğini belirten Şerif Tosyalı “İthal etmek eğer ABD için tehditse Türkiye için çok daha büyük tehdittir. Demir çelik sektörü için koruma önlemleri alınmalıdır” dedi.
Amerika’nın demir çelikte uygulamaya koyduğu yüzde 25’lik gümrük vergisinin Türkiye için haksızlığına değinen Fuat Tosyalı bundan daha da önemlisinin bölgede yaratacağı etkiden kaynaklanacağına işaret ederek şunları söyledi:
- ABD’den 15-16 milyon ton hurda alıp oraya nitelikli ürün satıyoruz. Sattığımızdan daha fazlasını alıyoruz zaten ama ticaret dengesinin bozuk olduğu ülkelerle aynı kategoriye konuluyoruz. Bu bize yapılmış büyük haksızlık. Buradaki karar biraz da siyasi. Düzeleceğine ve düzeltileceğine inanıyorum. Çünkü gümrük vergilerinin maliyetini kendi toplumları ödüyor, daha pahalı çelik alıyorlar. Halbuki Türkiye ABD’ye en kaliteli çeliği veriyor.
- Demir çeliği ithal etmek ABD için tehditse Türkiye için çok daha büyük tehdittir. Rusya ve Ukrayna, ABD’ye satamadıkları ürünleri şimdi Türkiye’ye satacaklar. Gözlerini buraya çevirdiler. Şu anda İran’dan inanılmaz demir çelik giriyor Türkiye’ye. Gümrük vergisi inşaat demirinde spekülasyon yapılıyor diye sıfırlandı. Halbuki spekülasyon varsa bunun denetim yolları bellidir. Denetimi yapılır. Bu tehlikeler karşısında koruma önlemleri alınmalıdır.
- Sektör buraya teşvik ve destek almadan geldi. 25 yıl önce teşvikler kaldırıldı. Bugün 38 milyon ton üretime, 52 milyon ton kapasiteye ulaştık. Bu muazzam endüstriyi korumamız gerekiyor. Etrafımızdaki ticari dalgalanmalardan en düşük kayıpla çıkmamız lazım. Bugün Ukrayna demir çelik üretiminin yüzde 20’sini içeride kullanıyor, yüzde 80’ini ihraç ediyor. Üretimi zaten devlet desteklidir. Şimdi Ukrayna, Türkiye ile serbest ticaret anlaşması yapalım diye bastırıyor. Rusya da ABD’nin gümrük vergilerinden dolayı gözünü Türkiye pazarına dikti. Tehlike çok açık ve net değil mi?
***********
‘SÜPER TEŞVİKLİ MEGA PROJEYE BU YIL BAŞLAR 3 YILDA BİTİRİRİZ’
Süper teşvik kapsamında Osmaniye’de toplam 28 milyar liralık entegre madencilik ve çelik yatırımın hazırlıklarının hızla devam ettiğini belirten Fuat Tosyalı, “İlk kazmayı bu yıl bitmeden vururuz” dedi. Temel atıldıktan sonra yatırımı 24-36 ay arası bir vadede tamamlayacaklarını açıklayan Fuat Tosyalı üretime geçtiğinde yılda 3 milyar dolarlık ithalatı ikame edeceklerini söyledi. Yeni mega yatırım için Fuat Tosyalı şu bilgileri verdi:
- Biz yoğun biçimde hazırlıklarımızı sürdürüyoruz. Enerji, Ekonomi, Sanayi ve Teknoloji bakanlıkları da çok hızlı ve heyecanla çalışıyor. Bugüne kadarki yatırımlarılarımızın en kapsamlısı olacak yatırımın üç ayağı var. Birincisi maden yatırımı, ikincisi metalürji ve üçüncüsü de sanayi kümelenmesine yol açması.
- Üretime geçtiğinde 3 milyar dolarlık bir ithalatı karşılayacak. Bu değere de üretime geçtiğimiz ilk yılda ulaşırız. Hedefimiz 4 milyon ton üretim yapmak. Yerli çeliğe dayalı, madeni de kapsayan katma değeri çok yüksek bir yatırım.
- 7 bin istihdam yaratacak diye açıklandı ama 20 binin üzerinde doğrudan istihdam sağlanacak. Dolaylı istihdamı çok daha yüksek olacak, rahatlıkla 50 bini bulur. Çünkü bu tür çekirdek yatırımlar, etrafında muazzam bir kümelenme yaratıyor. Önünde büyük bir liman kompleksi ile Türkiye’nin mega diye tanımlayacağımız bir projesi olacak.
- Kurların hızla arttığı bir ortamda yatırımı nasıl yapacakları sorusuna da Fuat Tosyalı şu yanıtı verdi: “Kurlardaki hızlı artışı yönetmek zorundayız. Artık ekranlara bakmaktan kurtulmalıyız. Enteresandır son bir hafta, 10 gündür bizim satışlarımız arttı. Kurun düzeyine ve oynaklığına alışacağız, 5’e de, 7’ye de alışacağız, 4’lere gelme beklentimiz yok. Biz satışlarda vadeleri açtık, rahatladık. Normal vademiz 45 gündü, bunu önce 60 güne çıkardık şimdi de 90 güne yükselttik.”
