Lenf büyümesi tepki ve uyarıdır!
Lenf bezi nedir?
Lenf bezi, pirinç tanesinden zeytin tanesine kadar değişen boyutları olan bezdir. Yüzeysel ya da derin mevzilenerek vücudun her yanına dağılmıştır. Yüzeysel olanları boyun, koltuk altı ve kasıklardadır.
Lenfatik sistem nedir?
Lenfatik sistem; lenf bezleri, lenf damarları ve lenfatik dokudan oluşan sistemdir. Lenf damarları, lenf sıvısı içinde bağışıklık hücrelerimizi taşıyarak kan dolaşımına katarlar. Lenf dokusu; bademcikler, dalak, apandisit ve ince bağırsakların içini döşeyen dokunun büyük bir kısmıdır.
Lenf bezi ne işe yarar?
Lenf bezlerinin başlıca görevi filtrasyondur. Yani lenf sıvısını filtre ederek zararlı madde ve hücrelerin kana karışmasına engel olurlar. Süzerek alıkoydukları zararlı maddeleri de yok ederler. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendiren antikorlar üretirler.
Lenf bezi büyümesi nedir?
Lenf bezi büyümesi, ‘lenfadenopati’ olarak tanımlanır. Lenfadenopatilerin büyük kısmı iyi huyludur. Nadiren kansere yol açanları da vardır. Bu nedenle yakından takip edilir.
Çapı 1 santimetrenin altında olan lenf düğümleri pek risk taşımazlar. 1.5 santimetre üzerinde olanlar ise dikkatle izlenirler. Yüzeysel lenfadenopatilerin tanısı ve takibi elle muayene ve USG ile yapılır. Karın içi ve göğüs boşluğundaki lenfadenopatilerin tanı ve takibi ise USG ve bilgisayarlı tomografi ile yapılır.
Göğüs boşluğunda 1.5 santimetre, karın boşluğunda 2 santimetreyi geçen nodüller patolojik olarak kabul edilir, ileri tetkik ve takibe alınır.
Lenf bezlerinde büyüme sadece boyun, koltuk altı ya da kasıklarda olabileceği gibi tüm vücuda da yayılmış olabilir. Yaygın büyümeler daha ciddi hastalıklara işaret eder. Bu durumda AIDS ve kanser taraması yapılır.
Öte yandan diş çürükleri ve iltihapları, üst solunum yolu enfeksiyonları da lenf bezlerinde büyümeye neden olur.
Nasıl izlenir?
Lenf düğümündeki büyümenin eski ya da yeni oluşu bir kriterdir. 10-15 günlük büyümeler, genelde bakteri ya da virüs enfeksiyonlarından ötürüdür.
Üç haftadan daha uzun süren olgularda tüberküloz ve lenfoma olasılığı vardır. Birkaç yıldır süren büyümeler, parazit ve tüberküloz düşündürür.
Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar lenf bezlerini büyütebilir. Başlıcaları; epilepsi tedavisinde kullanılan fenitoin, enfeksiyon tedavisinde kullanılan penisilin ve sefalospirin grubu antibiyotikler ile hipertansiyon tedavisinde kullanılan kaptopril grubu ilaçlardır. Bu durumda ilaç kesilir ve lenf bezi takibe alınır.
Lenfoma nedir?
Lenfoma, hızlı seyreden bir kanser türüdür. Ancak tedavisi, diğer kanserlerden daha yüz güldürücüdür. Bu yüzden erken tanı ve tedavi son derece önemlidir. Çocukluk çağından ileri yaşa kadar her dönemde görülebilen bir hastalıktır.
Lenfadenopati nedenleri
Enfeksiyon
Toksoplazma
İnfeksiyöz Mononükleoz
AIDS
Lenfoma
İlaçlar
Romatizma
Bulguları nelerdir?
Lenfomanın tipik bulgusu büyümüş lenf bezleridir. Büyüyen lenf bezleri gözle görülür, elle tutulur boyutlarda olup genelde ağrısızdır. En sık boyun, kasık ve koltuk altı lenf bezlerini tutar. Uzun süren ateş ve gece terlemeleri sıktır. Ayrıca iştahsızlık, zayıflama, kaşıntı, aşırı yorgunluk dile getirilir. Lenfomanın nedeni bilinmemektedir. Aşırı yorgun, sürekli kimyasal maddelere maruz kalan, bağışıklık sistemi zayıflayan kişilerde daha sık görüldüğü bilinmektedir.
Nasıl izlenir?
İlk adımda USG ve kan sayımı yapılır. İzleme periyodu 2-3 hafta arayladır.
Lenfadenopati yapan ilaçlar
Fenitoin
Beta bloker
Kaptopril
Sefalospirin
Penisilin
Kinidin
Hodgkin Hastalığı nedir?
Hodgkin hastalığı da bir tür lenfomadır. Ateş, gece terlemesi ve kaşıntı karakteristik bulgularıdır. Diğer lenfoma türlerinde bu tür belirtiler pek yoktur. Hodgkin lenfomalarda, lenf bezleri hareketli ve ağrısızdır; hodgkin dışı lenfomalarda ise hareketsiz ve ağrılıdır.
