Siyasi ve ekonomik belirsizlik beyaz yakalıda Lübnan sendromu yarattı
Türkiye’de yaşanan siyasi ve ekonomik belirsizlik, İstanbul’daki beyaz yakalılar arasında yeni bir grup türetti. Bu grup uzun yıllar savaş içinde yaşayan Lübnanlılara benziyor: Yaşanan anda hazzı çoğaltma çabası arttı. Keyif ve haz peşinde hedonist bir grup ortaya çıktı. Yarın için düşünmeyi erteleyerek her anlarından keyif almak ve hazzı çoğaltmak istiyorlar.
Bunları, CEO’lar ve beyaz yakalılar için yaşam koçluğu seminerleri veren terapist Talyaa Vardar söylüyor. Vardar, şöyle anlatıyor: “Lübnan’da da savaş döneminde benzer bir durum vardı. ‘Yarın ne olacağı belli değil, bugün keyfimize bakalım’ psikolojisi. Lübnanlılar buna ‘Yarın inşallah olur’ psikolojisi diyor. Orada uzun yıllar savaş içinde yaşama zorunluluğundan gelişmiş. Türkiye’deki kronik belirsizlik ve her an kriz çıkması korkusu günü yaşama psikolojisine neden oluyor. Buna beyaz yakalıların hedonizm sendromu da denilebilir. Bu da ayrı bir gelecek korkusuyla baş etme yöntemi ancak işlevsel değil.” Vardar, merkezi Vancouver’da bulunan uluslararası FLOW Coaching International ve FLOW Leadership Institute’ün kurucu ortağı ve merkez fakülte üyesi, Koç Üniversitesi Executive MBA Programları fakülte üyesi ve ISTUD Business School’un (İtalya) uluslararası fakülte üyesi. Psikopatoloji, gelişim psikolojisi programlarını tamamlamış, ardından İsviçre’de sanat terapisi üzerine master yapmış. Koçluk eğitimini tamamlayarak profesyonel koç olmuş.
Şu anda pek çok şirketin üst düzey yöneticileri ve çalışanlarına seminerler veriyor, yaşam koçluğu yapıyor. Vardar, üst düzey yöneticilere ortalama ayda 2 seans olmak üzere kaygıyla başa çıkma terapileri uyguluyor.
Çok tanınmış isimler var aralarında. Türkiye’de bu terapinin bedeli yöneticiler için 300 dolardan başlıyor, çalışanlar için ise kişi başına 350 TL ödeniyor. ABD’de yönetici terapilerinin seansı çok daha yüksek, bin dolar civarında.
"GÖZ GÖZE GELMİYORLAR"
Vardar’ın üst düzey yöneticilerle ilgili gözlemleri:
- Yöneticiler önemli kararlarla ilgili kalem oynatmıyorlar. Sadece yurtdışı yatırımlar için olumlu bir bakışları var.
- Birçok üst düzey yöneticide hiperaktivite var, göz göze gelmekten kaçınıyorlar. Aynı anda telefona ya da bilgisayar ekranına bakıyorlar.
- Uyku bozuklukları yaygın. Bu, aile ve çocuklarla ilişkilere de olumsuz yansıyor.
- Finans ve inşaat sektörü çok kaygılı. Perakende sektörü rahat.
- Özellikle, son 10 yılda para kazananlar çok kaygılı. Daha eskiler stresi yönetebiliyor.
BİRLİKTE MÜZE GEZİP ÇAMUR ŞEKİLLENDİRİYORLAR
Talyaa Vardar, aynı zamanda sanat terapisti. Sanatın bireylerin üzerindeki şifa etkisi ve bunun bilinçaltı ile olan ilişkisinin sanat terapileri ile ortaya çıkarıldığını söylüyor. Yöneticilerle müze geziyor, ya da sanatsal etkinlikler düzenliyor. Sanat terapisinde kişinin farkında olduğu ya da olmadığı duygularını ortaya çıkarmak için çeşitli teknikler kullanılarak bilinçaltı dilinin konuşturulması amaçlanıyor. Diyor ki Vardar: “Sanat terapisi ile fiziksel ve duygusal acılar azalabilir, yorgunluk, bitkinlik giderilebilir, stres yönetimi sağlanabilir, duygusal sağlığınız iyileşebilir ve özgüveniniz artabilir.”
Ağustos ayı başında 10 tepe yöneticiyle toplu bir sanat terapisi yapan Vardar, burada yöneticilere önce kaygılarını, sonra da hayallerini sormuş. “Daha önce de yaptığımız çalışmalarda, dile getirilip de gerçekleşmeyen hayale rastlamadım” diyor.
