Hızlı moda yavaşlıyor 'yün'e dönüş başladı
Son yıllarda dünyayı kasıp kavuran fast fashion (hızlı moda), yerini, slow fashion’a mı bırakıyor? Tıpkı gıda sektöründe fast food yerine slow food’un yükselişi gibi, moda da mı dönüşüyor?
Uluslararası Yünlü Tekstil Örgütü (IWTO) Başkanı Peter Ackroyd ile modanın yeni dönemini konuşuyoruz. Ackroyd, Sabancı Center’da düzenlenen “Yünün Geleceği Vizyon ve Strateji Toplantısı” için 23-24 Kasım tarihlerinde İstanbul’daydı. 80 katılımcıyla gerçekleşen bu toplantıya başkanlık eden Ackroyd, 2017’de yine Türkiye’de yapılacak ve 500 kişinin katılacağı Yün Kongresi’ne de başkanlık yapacak.
Ackroyd’un rakamlar ve trendleri ortaya koyduğu sunumundan çıkan ana fikir şu: Gelişmiş ülkelerde tüketiciler kullan-at kültürünün sürdürülebilir olmadığını anladı. Özellikle 2008 global krizinden sonra daha seçici olmaya başladı. Ackroyd, kendi ülkesi İngiltere’den örnek verirken dedi ki, “Gıda perakendeciliğinde örneğin en üst seviyedeki market ile en alt seviyedeki Lidl ve Aldi büyüyor. Ama orta seviyedeki marketlerin payı düşüyor. Aynı gelişme moda markalarında da yaşanıyor. Tüketici ya Prada ya da Primark’a gidiyor. Orta seviyedeki markaların payı düşüyor. Bu gelişme yüzünden Marks &Spencer da örneğin kendini üst seviye ile upgrade etme çabasında.”
TÜRKİYE İÇİN FIRSAT VAR
Bir dönem kolay ulaşılabilir fiyatları nedeniyle tercih edilen polyester gibi petrol türevli kumaşlar yerine tüketici yeniden yünü tercih etmeye başlıyor. Bu tabii ki ülkenin gelişmişlik seviyesiyle ilgili. Örneğin Japonya’da 2008’den bu yana yünlü kumaş tüketimi yüzde 20 artmış. ABD’de bazı eyaletlerde otellerin döşeme ve perdeliklerde yanmazlık özelliği nedeniyle yünlü kumaş kullanmaları zorunluluğu getirilmiş. ABD pazarında 2013-2014 döneminde yünlü kumaş pazarı yüzde 10 büyümüş. Benzer bir gelişme de İngiltere’de. İngiltere’de de son iki yılda yüzde 5’lik bir büyümeden söz ediyor Ackroyd. Çin de artık daha kaliteli Avrupa kumaşı talep ediyor. Türk kumaşlarını da Avrupa menşeeli gördükleri için bu Türkiye için bir fırsat.
ELEKTRİKLİ OTOMOTİV İÇİN DÖŞEMELİK KUMAŞ ÜRETTİK
Yünsa Genel Müdürü Cem Çelikoğlu’na göre Türkiye’nin önünde tarihi bir fırsat var. Yünsa, yaklaşık 15 milyon metre üretim kapasitesi ile Avrupa’da birinci, dünyada ilk 5 yünlü kumaş üreticisi arasında. Dünya lideri İtalya’nın toplam yünlü kumaş üretimi 100 milyon metre. Bu üretimi 25 firma yapıyor. Yünsa ise tek başına 15 milyon metre üretim yapma avantajına sahip. Çelikoğlu, “Üretimi her yıl artırmayı planlıyoruz. Hedefimiz 5 yıl içinde dünya lideri olmak” diyor. Çelikoğlu, yeni bir gelişmeyi de bu vesileyle duyuruyor: “Önümüzdeki dönemde elektrikli araçlar çok popüler olacak. Bize de otomobil firmalarından bu araçlar için döşemelik kumaş talebi geliyor. Otomobil içindeki ısınma maliyetini düşürecek yünlü kumaşlar gönderdik, cevap bekliyoruz.”
