'Sebzede kârımız yok satmasak çok daha iyi'
Ulusal ve yerel modern gıda perakendecileri ile gıda servis zincirlerinin Türkiye’deki tek temsilcisi konumundaki Gıda Perakendecileri Derneği (GPD), bu yıl üçüncü kez bir kongreye ev sahipliği yapıyor. Üyeleriyle 95 milyar TL’lik ciro ve 29 bin satış noktasında günde 15 milyon kişiyle doğrudan temas kuran GPD üyeleri, bu yıl 11 Ekim’de “Değişen Müşteri”yi konuşacak.
Kongre öncesinde sohbet etmek üzere önceki akşam bir araya geldiğimiz GPD üyelerinin gündeminde aslında bambaşka, sıcak bir gelişme vardı: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın, meyve ve sebzelerin satışı sırasında kullanılacak künyelere getirdiği standart.
Tam da toplantının yapıldığı günün öncesinde yayınlanan tebliğ, perakende satışa sunulan mallarda, karekodlu künyeler kullanılmasını, künyelerde malın üretim tarihinden, ülkeye girdiği gümrük kapısına, üreticinin adından, malın miktarına kadar pek çok bilgi yer almasını öngörüyor. En önemlisi de diyor ki: “Tüketicinin aradaki farkı görmesi için künyeye malın alış fiyatı da yazılacak.”
Sebze-meyve konusunda her zaman dertli olan gıda perakendecileri bu kararla kelimenin tam anlamıyla ‘çileden çıkmış’.
Dert özetle şöyle dile getiriliyor: Sebze-meyve gıda perakendecisinin kalbi. Yani Türk tüketicisi o kategoride mutlu değilse marketi hemen değiştiriyor. Bir markete dair pahalıucuz algısını oluşturan da bu ürünler. Bu nedenle çok sert rekabet var. Herkes birbirini kolluyor, maliyetler artsa bile fiyatlar bu sert rekabet ortamında hep baskı altında. Yanı sıra ürün yüzde 1 KDV ile girip yüzde 8 KDV ile çıkıyor. Navlun, rüsum, nakliye sırasındaki fire, soğuk zincirdeki aksaklık, marketteki fire derken para kazanmak hayal oluyor. Oysa tüketici tarladan çıkış fiyatıyla market rafındaki fiyatı karşılaştırıp fahiş kâr var. sanıyor.
Bütün bunlardan sonra diyor ki gıda perakencileri: “Biz bu işten kâr etmiyoruz. Müşteriyi çekmek için satıyoruz. Alış fiyatının yazılmasını istemek anlaşılabilir bir şey değil. Maliyetteki tek unsur bu değil ki. Biri maliyeti 10, diğeri 11 yazdığında, 11’e alan gidip demez ki tedarikçiye ‘Bana niye pahalı verdin’ diye. Bu uygulama mantıklı ve uygulanabilir değil.”
Meyve-sebzenin toplam ciro içindeki payı ortalama yüzde 10. O geceki toplantıda 1-2 kişi cesaretle söyledi ve herkes aynı fikre katıldı. Yani hiçbir zincir satmasa, herkes bu kategoriden çıkmaya hazır gibiydi.
‘ÖNCE KAYITDIŞI İLE UĞRAŞILSIN’
BİM Operasyon Komitesi Başkanı Galip Aykaç, en dertli olanların başında geliyordu. Aykaç, “Sektörde kayıtdışılık bu kadar yüksekken kayıt altındakilerle uğraşılmasını anlamıyorum. Müşteri alış fiyatını görüp ne yapacak? Kayıtlı sektörü günah keçisi yapmayın, bu bizi yaralıyor, üzüyor” dedi. O akşamki buluşmada Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’nin, market alışverişinde kaldırılan kredi kartı uygulamasının sadece yerli ürünleri kapsayacak şekilde geri gelebileceğine yönelik açıklamaları da konuşuldu. Gıdada ithal ürün payının sadece yüzde 3 olması nedeniyle bu kısıtın sıkıntı yaratmayacağı yorumu yapıldı. Ancak akabinde başbakanlıktan gelen uygulamadan vazgeçildiği açıklamasıyla konu kapandı.
‘TAZE GIDA BİZİM İŞİN TEZ KONUSU OLABİLİR’
Gıda Perakendecileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, taze sebze-meyveyi tanımlarken, “Bizim işin tez konusudur, o kadar önemlidir” dedi. Uyum Gıda Genel Müdürü Mustafa Songör de tepkisini, “Madem amaç müşteriyi bilgilendirmek, o zaman hazır giyim, mobilya, özetle tüm sektörlerden aynı şeyi istesinler. Herkes maliyetini yazsın, o zaman biz de uyalım. Marketlerde sebze-meyve satılmayacak diye karar alınsa hepimiz memnuniyetle buna uyarız” diye dile getirdi.
GIDACILAR MUTFAĞA GİRDİ
Metro Market’in yeni mekânı Gastronometro’da gerçekleştirilen toplantıya (soldan sağa) Kubilay Özerkan (Metro), Günhan Pikdöken (YUM Hukuk), Murat Keklik (Detay) Haluk Alpay (Obase), Galip Aykaç (BİM), Tuba Yapıncak(Tchibo), Merter Özay (Özay Hukuk), Nihat Özdemir (GPD), Can Özbay (Şaypa), Aslan Saranga (Dominos) Uğur Demirel (ŞOK), Mustafa Songör (Uyum) ve Füsun Tavus (GPD) katıldı
