Öncü göstergeler moral bozuyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK), 2014 yılının büyüme rakamlarını 31 Mart’ta açıklayacak. Bu arada ekonominin öncü göstergeleri 2015’in ilk çeyreği için kötümser hava yayıyor, moral bozuyor. 2014 yılının son çeyreğinde ekonomide ortaya çıkan yavaşlamanın 2015’in ilk 3 ayında da devam edeceğini gösteriyor.
Ekonomideki yavaşlamanın nedeni de, üretimdeki yavaşlamanın sebebi de, ihracatla ve ithalattaki daralmadır.
Büyümedeki yavaşlama gelir artışını da, istihdamı da yavaşlatıyor. Bu sürecin bizi götüreceği yer; yoksulluk ve işsizliktir.
Ekonomi yavaşlayınca üretici, toptancı, parakendeci, esnaf, sanatkar; iş yapamıyor, zor duruma düşüyor. Bunun sonucunda işsizlik artıyor, çalışanlar da maaş ve ücretlerinin yetersizliği nedeniyle geçim derdine düşüyor.
DÜŞÜŞLE BAŞLADI
Ekonominin öncü göstergelerine göre sanayi üretimi yıla %2.5 düşüşle başladı, ihracat 2 ayda %6.8 geriledi, kapasite kullanım oranı %7.8’le yetersiz kaldı, tüketici güveni de son 6 yılın en düşük seviyesi olan %64.4’e indi. Bu tablo “alarm” işareti veriyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi iktisatçıları, 2015 yılının ilk 3 ayı için büyüme tahminini %0.2 olarak öngörüyorlar. Bu öngörü 2015’in ilk 3 ayında ekonominin durduğunu, büyümenin olmadığını anlatıyor.
İç ve dış talebin daralması, tüketimin azalması büyümenin aşağıya ineceğinin habercisidir.
Bu arada dolardaki kur artışının enflasyon ve para politikası üzerindeki baskısının devam edeceğini, sıkı para politikası nedeniyle 2015’de iç talepte canlanma olmayacağını, dolayısıyla büyümenin de cılız kalacağını tahmin etmek zor değildir.
HALKA YANSIYOR
Kurlardaki artışın halka yansımaya başladığı görülmektedir.
Hükümetin Orta Vadeli Program Hedefi’nde 2015 yılı sonu itibariyle 1 dolar 2.29 TL olarak öngörülmüştü. Doların bu değeri üzerinden Türkiye’nin toplam milli gelir hedefi 850 milyar dolar olacaktı.
Ancak Mart ayında 1 dolar 2.60 TL’ye kadar çıktı. Böylece 850 milyar dolar olarak hesaplanan milli gelir de 660 milyar dolara inmiş oldu.
Bunun anlamı ülkemizin fakirleşme, işsizlik, pahallılık ve daha fazla borçlanma sürecine girmesidir.
Bu arada rating kuruluşlarından Moody’sin yayınladığı raporda, dış borç ödemesi yüksek olan Türkiye’nin para birimindeki değer kaybının şirketlerin dış borç ödeme maliyetlerini artırdığı vurgulanmaktadır.
Öte yandan ekonomistlerin analizlerinde, piyasalarda 2015 yılına ait beklentilerin kötüleştiği, işsizlik ve yoksulluğun artacağına ilişkin bir tablonun oluştuğu değerlendirilmektedir.
Sonuç olarak: Ekonomik tablo; 2015’de, ekonominin daha da yavaşlaşacağını, işsizlik ve yoksulluğun artacağını göstermektedir.
