Bir TIR domatese bir telefon...

Ekonominin “kilit” göstergelerinden ihracat, ithalatla birlikte arttı. Ancak; ihracat geliri ithalat faturasını karşılamıyor. İhracatın ithalatı karşılama oranı %70.

İthalattaki artış ihracattaki artıştan fazla. Mayıs’ta ihracat %9.5 artarken ithalat %21.4 arttı. 2017’in ilk 5 ayında ise ihracat %8.9 artarken ithalat %11.1 arttı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na göre Mayıs’ta ihracatımız 13.2 milyar dolar, ithalatımız ise 20.8 milyar dolar oldu.

İlk 5 ayda ihracat 63.9 milyar dolar, ithalatımız ise 89.1 milyar dolar. Böylece; ilk 5 ayda “dış ticaret açığımız” 25.2 milyar dolar oldu. Bu arada; 2017’nin ilk 5 ayında ithalatımızın %16.5’ini (14.6 milyar doları) enerji ithalatı oluşturuyor. İlk 5 ayda ithalatın %75’i de ham madde ve ara malı ithalatı.

Enerjide “dışa bağımlı”yız. Üretim yapımız da büyük ölçüde ithalata bağımlı. İç talep canlanınca, ihracat artınca ithalat girdisine talep artıyor, bu arada da ithalat faturamız kabarıyor. Dış ticarette sattığımız aldığımızdan az. Ayrıca; ileri teknoloji ürünlerini hem üretemiyoruz, hem de dışarıdan çok pahalıya alıyoruz. Örneğin; bir TIR dolusu domates satarak ancak bir cep telefonu alabiliyoruz.

YARISI AB’YE GİDİYOR

İhracatımızın yarısını AB’ye yapıyoruz. En büyük pazar Avrupa. Türkiye İhracatçılar Birliği’ne göre; 2017’nin Mayıs ayında ihracatımız geçen yıla nazaran %15.8 artışla 12 milyar 472 milyon dolar gerçekleşti. Yılın ilk 5 ayında ihracat %10 artışla 63 milyar 146 milyon dolar oldu. İhracat artışı üretim artışıyla olur. Yani ihracat artışı; üretim artışının bir göstergesidir.

Mayıs’ta en fazla ihracatı 2 milyar 566 milyon dolarla otomotiv sektörü yaptı. Otomotivi 1 milyar 405 milyon dolarla tekstil ve hazır giyim izledi. Mayıs’ta AB’ye ihracatımız %16 arttı. AB’nin ihracatımızdaki payı %48.7. Öte yandan; yılın ilk 5 ayında ihracat gelirimizin %9.78’ini Almanya’ya ihracattan elde ettik. Buna karşılık Rusya pazarının ihracatımıza katkısı %1.47. Görülüyor ki; Almanya ihracatta büyük pazarımızdır. Bu arada; endeksler imalat sanayinde ve ekonominin bütününde canlanmanın, iyileşmenin başladığını gösteriyor. Anketlerde; iç talebin güçlendiğini, ihracatın arttığını, Mayıs’ta sanayi ve hizmet sektöründe iyileşme olduğuna işaret ediyor. Sonuç olarak: Göstergelerdeki “olumlu” sinyallere rağmen ekonomide “kırılganlık” sürüyor.