75 bin evde bayram yok
İzmir’de 30 Ekim 2020’de yaşanan deprem felaketinde binlerce konut hasar aldı ve onlarcası da yıkıldı.
Ancak, depremin üzerinden 20 ay ve 4 bayram geçmesine rağmen, depremzedelerin sorunları çözülmedi, hepsi perişan haldeler.
Sorunlarının çözümü konusunda artık ümitsizliğe kapılmış ve güçleri tükenmiş durumda.
Nasıl tükenmesinler ki..
Bir yanda konteyner kentlere sığınan, bir yanda göç etmeye mecbur bırakılan, bir yanda ise bir ömür boyu borç ödeyerek sahip olduğu evini tekrar yaptırması imkansız olan depremzedelerle dolu dört bir taraf…
Bu arada, evlerine yeniden kavuşmak için hak arayışları sürerken, depremde yitirilen canlar için de mahkemelerde adalet arıyorlar.
Onları ziyaret eden her siyasetçi çözüme yönelik bolca söz vermesine rağmen, Ankara’ya gider gitmez söylediklerini tamamen unuttular.
İçine düşülen çaresizlik, kendisi de deprem mağduru olan İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği Başkanı, emekli astsubay Haydar Özkan’ı, doğrudan Cumhurbaşkanı Erdoğan’a mektup yazmaya mecbur bıraktı.
Özkan, aradan geçen 20 ay süresince siyasilerin ve bürokratların kendilerini pinpon topu gibi oynattıklarını belirterek, mektubunda şu sözlere yer verdi:
“Her ziyaretlerinde sırtımızın sıvazlandığıyla kaldık. Bir AK Parti İzmir Milletvekili 2021 yılının Nisan ayında yapmış olduğu ziyarette “emsali alın, biz krediyi vereceğiz” demişti. Emsal artışını İzmir Büyükşehir Belediyemiz vererek yanımızda oldu, kredi meselesi ise sürüncemede kaldı.
Deprem sonrasında yıkılan binaların olduğu bölgelerde 7 adet proje alanı inşa edildi ve yaklaşık 1500 konut yapıldı. Deprem öncesinde genel ekseriyetle zemin artı yedi katlı olan bu konutların kat sayısı beşe düşürüldüğü için birtakım hak kayıpları oluştu.
Kat sayısı düştüğü için daire sayısı da azaldı, bu sebeple evine kavuşamayan depremzedelerimiz oldu. Buna ek olarak konut sahibi olan vatandaşlarımızın da birçok kaybı oldu. Deprem öncesinde ortalama 130 metrekare olan evler 70-80 metrekarelere düştü.”
*
Deprem İzmir’e gerçekten de ağır darbe vurdu.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu rapora göre, İzmir depreminde 79 bin 272 adet bağımsız bölüm hasar aldı.
Proje alanında yapılan yaklaşık 1.500 konuta ilave olarak, şehir hastanesi yakınında rezerv alan oluşturuldu ve ağır hasarlı konut sahiplerine burada hak sahipliği tanındı.
Bu bölgede yaklaşık 3.500 konut yapım aşamasında.
Proje alanlarında ve rezerv alanda yaklaşık 5.000 konut inşa ediliyor olmasına karşın, sorunlar hala çözüme kavuşturulamadı.
Orta hasarlı yapılara verilen güçlendirme kredisi işlevsiz hale geldi, zemin yapısı sebebiyle güçlendirme yapmak mümkün değil.
Destek verilen 5 bin konut malikini dışarıda bıraktığımızda, yaklaşık 75 bin bağımsız bölüm maliki belirsizlik içinde savruluyor.
75 bin bağımsız bölüm malikinin güvenli evlerde yaşaması için ortaya çıkan formül kentsel dönüşüm projeleri oldu.
Ancak, depremzedeler evlerini yeniden yapmak istediğinde çok ağır bir tabloyla karşılaşıyorlar.
Kendilerinden 800 bin lira dolayında para isteniyor.
Kentsel dönüşüm kredisinin üst limiti ise yalnızca 400 bin lira.
Yani, depremzede cebinden de 400 bin lira nakit koymak zorunda.
Kaldı ki, kredi faizleri bu miktarlara dahil değil.
Çoğu emekli ve dar gelirli olan depremzedelerin bu taksitleri ödemesinin, dolayısıyla evlerine yeniden kavuşmasının olanağı yok.
*
Mektubunda tüm bu çaresizliğe ve sorunlara değinen İZDEDA Başkanı Haydar Özkan, Cumhurbaşkanı’ndan yardım istiyor ve çözüm önerileri de sunuyor.
Öncelikle depremzedelere sıfır faizli, 2 yılı ödemesiz, 20 yıl vadeli, 600 bin liralık bir kredi verilmesini talep ediyor.
Bu imkanın sağlanmasıyla, mağdurların evlerine yeniden kavuşabileceklerini, kiradan kurtulabileceklerini ve zor günleri aşabileceklerini vurguluyor.
Anlaşılan, depremzedeler TBMM’ye yolladıkları vekillerden umutlarını kesmiş durumdalar.
Son çare olarak Cumhurbaşkanı’na doğrudan ulaşmaya çalışıyorlar.
Bakalım bu çabaları sonuç verecek mi, izleyip göreceğiz.
Ama umarım verir, çünkü gerçekten çok zor durumdalar ve Ankara tarafından unutulup gittiler.
