Steve Jobs neden öldü? Detoks diyetleri ve pankreas detoksu
Son günlere pankreas detoks diyetleriyle ilgili birçok makale yayınlanmaya başladı.
Detoks diyetleri, popüler diyet programları içinde çok moda. Gün geçmiyor ki meyve suyu detoksu, çim suyu detoksu, bitkisel detokslar, 3 günlük açlık detoksu, su detoksu gibi bir program moda olmasın.
Bu detoks programları özellikle düzenli bir program uygulamayan işadamları, beyaz yakalılar, ev kadınları tarafından çok tercih ediliyor.
Bugün, detoks diyetleri arasında en popüleri olan pankreas diyetini artısıyla, eksisiyle inceleyeceğiz.
JOBS, SADECE MEYVEYLE BESLENDİ
Steve Jobs, Apple imparatorluğunun kurucusu. Özgün bir kişiliği, kendine özgü çalışma yöntemleri var ve bu yöntemle dünyanın en büyük teknoloji imparatorluklarından birini yarattı.
Steve Jobs’un her konuda olduğu gibi beslenme programı da kendisine özel. Güney California’dan Prof. Arnold Ehret’in etkisinde kalıyor. Prof. Ehret, 1000 yıl önce “Mukussuz Şifa Diyeti” diye bir kitap yazıyor ve sürekli meyve kürü öneriyor. Sonuçta Steve Jobs “frutaryen” oluyor.
Frutaryenler, vegan diyet programının farklı bir kanadı. Hayvansal hiçbir besin almıyorlar, asıl farkları sadece meyveyle beslenmeleri. Dr. Ehret, hastaların sürekli meyve ve meyve kürüyle beslenmelerini öneriyor ve insan için en iyi yakıtın üzüm suyu olduğunu belirtiyor. Mukussuz diyetin en sağlıklı diyet olduğunu söylüyor. Meyvenin vitaminden zengin olduğunu ve güçlü antioksidan özellikleri bulunduğunu, kilo kaybettirdiğini bildiriyor.
Steve Jobs da haftalarca sadece limonlu havuç salatası, elma yiyor ve doktorların protein alma önerilerine kulak asmıyor. (Yaşamı, meyve suları ve meyve ile geçiyor.) Jobs, 2011 yılında henüz 56 yaşındayken pankreas kanseri nedeniyle hayatını kaybetti.
AŞIRI FRUKTOZ ZARARLI MI?
Steve Jobs’un ölümünden 4-5 yıl sonra tüm dünyada yüksek fruktoz alımı ile pankreas kanseri arasında ilişki olup olmadığı tartışmaları başladı. Bilim adamları ikiye bölündü. Birinci grup; yüksek doz mısır şurubu ve fruktozun pankreas kanseriyle doğrudan ilişkili olduğunu; diğer grup ise pankreas kanserinde sigara, alkol ve genetik faktörlerin daha ön planda, aşırı şeker alımının arka planda olduğunu düşünüyordu.
Birinci gruba göre glikoz karaciğerden kan yoluyla hücreye gönderiliyor ve tamamı hücrede enerji olarak kullanılıyor. Ancak fruktozun tamamına yakını karaciğerde metabolize olarak yağ yapımında kullanılıyor, sonuçta karaciğer ve pankreas yağlanmasına neden oluyor. İkinci grup sadece fruktozun değil, “sukroz” adını verdiğimiz çay şekerinin de bu konuda rolü olduğunu, sukrozda bir molekül fruktoz ve bir molekül glikoz bulunduğunu, bu nedenle karaciğer yağlanmasına sadece fruktozun değil tüm şekerlerin neden olduğunu belirtiyor. Sonuçta karaciğer yağlanması (ki buna tıpta NASH ya da nonalkolik karaciğer yağlanması deniyor) olan kişilerin bir bölümünde siroz ve HCC tipi karaciğer kanseri, pankreas yağlanması olan kişilerin bir bölümünde pankreas kanseri ortaya çıkabiliyor.
Tüm bu bilgilerden sonra akla gelen en önemli soru: Steve Jobs’un frutaryen olmasının, hastalığında ve ölümünde rolü olup olmadığı. Bu sorunun kesin cevabı yok, ama şurası kesin ki, işlenmiş gıda tüketiminin çok daha fazla olduğu Amerika’da, pankreas kanseri oranı birkaç kat yüksek.
PANKREAS DETOKSU YARARLI MI?
Geçen ay, 23 Şubat 2017’de dünyanın en seçkin dergilerinden “Cell”de Valter D. Longo imzalı bir yazı yayınlandı. Yayınlanan yazı, ilginç bir tesadüftür ki Steve Jobs’un etkilendiği Prof. Ehret gibi Güney California’dan. Bu yazının yazarları arasında Ömer H. Yılmaz isimli bir Türk de var.
Bu makalede pankreas hasarı oluşturulan farelerde ortalama 4 gün açlık periyodu alınıyor. Bunun 1. gününde günlük ihtiyacı olan kalorinin % 50’si, 2., 3., 4. gününde ise % 10’u kadar kalori veriliyor.
Açlık periyodunda hem Tip 1 hem de Tip 2 diyabetlilerde pankreastan insülin salımının arttığı ve kan şekerinin dengelendiği saptanıyor.
Daha sonra 10 gün normal, sonra 4 gün açlık olarak 3 kür şeklinde bu uygulamaya devam ediliyor. Sonuçta, pankreas fonksiyonlarının normale döndüğünü bildiriyorlar.
Araştırmacıların 8-10 kişilik insan gruplarında yaptığı seride de yaklaşık aynı sonuçların alındığı gösterilmiştir.
3 GÜNLÜK SU DİYETİ
Dr. Longo’nun bu çalışmasından sonra birçok araştırmacı bu konuda araştırmaya başladı. Sonuçlarını önümüzdeki günlerde alacağız. Açlık diyetleri sadece diyabette değil, bağışıklık sisteminin yenilenmesi, kalp hastalıklarından korunma, zayıflama gibi birçok farklı amaçlarla kullanılmış.
Bunlardan en ünlüsü “3 günlük açlık ya da su diyeti”. İlginçtir ki bu makalenin de yazarı Dr. Valter Longo.
Dr. Longo 3 gün boyunca sadece su ile açlık diyeti yaptırıyor. Bu sürede vücudun savunmasında görevli beyaz küre (lenfosit) savunma hücrelerinin tamamının yakıldığını, kök hücrelerin aktive olduğunu ve savunma sisteminin yeniden inşa edildiğini ifade ediyor. Özellikle beyaz küre savunma hücrelerinin yaşlı ve yıpranmış olanlarının imha yerine sağlıklı savunma hücrelerinin geldiğini bildiriyor. Açlık sürelerinde azalmış kan hücrelerinin normal diyete geçtikten sonra hızla arttığı ve yerine sağlıklı hücrelerin geldiği belirtilmekte.
Açlık diyetlerinin sadece savunma sistemi üzerine değil başka etkilerinin de olduğu, kanser hücrelerinin yok edilmesini sağladığı, kemoterapinin etkisini daha da artırdığı üzerinde çalışmalar var.
Ancak bu konuda bu iddialara karşı çıkan bilim insanlarının sayısı da az değil. Sonuçların inandırıcı olmadığını ve her zaman aynı sonuçların elde edilmediğini, mevcut iyileşme bulgularının kalıcı olmadığını iddia ediyorlar. Ayrıca açlık diyetlerinin herkese uygulanmasının mümkün olmadığı, 72 saat sadece su diyeti uygulanmasının ciddi sağlık sorunları olan kişilerde zararlı olabileceği konusunda uzmanlar uyarıyor.
NE YAPMALI?
Her ne kadar Tip 1 diyabetli farelerle çalışmalar varsa da insan metabolizması çok farklı. Tip 1 diyabetli insanlarda pankreas detoks diyeti ve 3 günlük açlık diyeti, hiçbir şekilde uygulanmamalı. Hipoglisemi komasına neden olabilir.
Diyabetli kişilerde pankreas detoks diyeti sırasında kullanılan ilaçların dozu mutlaka azaltılmalı veya kontrollü olarak azaltılmalı.
Pankreas detoks ya da açlık diyeti de mutlaka doktor kontrolünde uygulanmalı.
Pankreas detoks diyeti (azaltılmış kalorili diyet), Tip 2 diyabetli, kanında yüksek insülin bulunan ve kilolu diyabetli ya da insülin dirençli hastalarda denenebilir.
Ancak rahmetli İsmet İnönü’nün tüm hayatı boyunca uyguladığı haftada bir günlük su ve sulu gıda detoksunun en yararlı detoks programı olduğunu söylemek mümkün. Sayın İnönü’nün 94 yaşına kadar sağlıklı bir diyet programı sürdürmesinde uyguladığı bu programın büyük etkisinin olduğunu bilimsel olarak söyleyebiliriz.
