Çavuşoğlu gündemi değerlendirdi

ANKARA (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’de ABD karşıtlığının darbe girişiminin ardından ciddi bir şekilde artmaya başladığını belirterek "Esasen bunun ne Türkiye’ye ne ilişkilerimize bir faydası var. ABD’ye de bir faydası olmaz. Biz bunu engellemeye çalışıyoruz ama vatandaşımızın hissiyatını da görüyoruz. Kötü senaryolar üzerinden düşünmek istemem ama diyelim ki (ABD Gülen’i) vermedi, bu, ilişkilerimizi ister istemez etkiler.” dedi.

Habertürk TV’de gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulunan ve soruları yanıtlayan Çavuşoğlu, 15 Temmuz’a kadar dış politikada dostların sayısını artırma, var olan sorunları ortadan kaldırma gibi olumlu şeylerden bahsedildiğini ancak ne zaman Türkiye’de güzel şeyler olmaya başlasa birilerinin düğmeye bastığını söyledi. Çavuşoğlu, yine de kendilerinin çok boyutlu ve sadece kendi sorunlarının değil, bölgede ve ötesindeki gerginlikleri azaltmaya yönelik yapıcı adımları atmaya devam edeceklerini ifade etti.

Darbe girişiminin arkasında FETÖ’nün bulunduğunun açık olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, “Aslında bunu tüm dünya da biliyor. Bilmemesi de mümkün değil. Ama hukuki belgeleri de düzenlememiz lazım.” diye konuştu.

Şimdiye kadar FETÖ’nün geçici olarak tutuklanması talebinin ABD’ye 4 ayrı davada iletildiğini söyleyen Çavuşoğlu, ayrıca iki ülke arasında suçluların iadesi anlaşması bulunduğunu ve bu çerçevede 4 davaya bağlı iade talebini Adalet Bakanlığının hazırladığını ve bu taleplerin 22 Temmuz sabahı özel kuryeyle ABD’ye gönderildiğini belirtti.

Şimdi darbe girişimine ilişkin ifade, belge ve delillerin olduğu dosyanın hazırlandığını ve tamamlanmasının ardından Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ile ABD’ye ziyarette bulunacaklarını kaydeden Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Biz özellikle 17-25 Aralık darbe girişiminden bu yana başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere her seviyede ABD’den bu terörist başını bize göndermesini istedik. Aynı şekilde bunun faaliyetlerinin ne kadar tehlikeli olduğunu anlatmaya çalıştık. Şimdi ise hem hukuki hem siyasi boyutunu son darbe girişiminden sonra ortaya çıkan belgelerle birlikte bu çalışmamızı hızlandıracağız.

Bizim müttefikimiz ABD’den isteğimiz son derece net. Bu kişiyi bize iade edecekler. Biz bugüne kadar suçluların iadesi anlaşması çerçevesinde işbirliği yaptık. Şu ana kadar talebimize bir cevap yok.

Kaçma teşebbüsü içinde de olabilir. Başka ülkelere de kaçmak isteyebilir. Çünkü bunu iade talebi konusunda ABD’nin de ortak çalışma grubu kuralım gibi önerileri oldu. Biz buna karşı çıkmadık tabii ki ama hukuki süreç de işlesin. Aynı zamanda bu kişinin de bir üçüncü ülkeye kaçma girişimi de engellensin. Hatta kaçmasına yönelik bir şeyiniz varsa onu da bize bildirin dediler ama bu şahıs Türkiye’de yaşamıyor, Pensilvanya’da yaşıyor. Dolayısıyla kaçma girişiminin olup olmadığını ABD’li yetkililer bizden daha iyi bilirler. Kendi ülkelerinde bir insanın kaçmasını da rahatlıkla engelleyebilirler. Dolayısıyla bu konudaki tedbirleri almasını da ABD’den bekliyoruz."

- "Hem siyasi hem de hukuki kanatla görüşmeler olacak"

ABD ziyaretinde gerek kendisinin gerek Adalet Bakanı Bozdağ’ın muhataplarıyla görüşmelerde bulunacağını ve bunun yanı sıra güvenlikle ilgili kişilerle de bir araya geleceklerini ifade eden Çavuşoğlu, hem siyasi hem de hukuki kanatla görüşmeler olacağını ve aynı zamanda gitmişken gereken mesajları vermek için çeşitli düşünce kuruluşları ve platformlarda konuşmalar yapabileceklerini vurguladı.

Çavuşoğlu, Gülen’in iadesi talebine karşılık ABD’nin tavrının olumsuz olması halinde Türkiye’nin tavrın ne olacağına yönelik soruya şu yanıtı verdi:

"Olumsuz senaryoyu düşünmek bile istemiyoruz. Vatandaşımız buna bile kızmaya başladı. Bana gelen mesajlarda ‘Böyle bir terörist başını tutan bir ülkeye nasıl müttefik diyorsunuz’ deniyor. Türkiye’de ABD karşıtlığı bu olaydan dolayı ciddi bir şekilde artmaya başladı. Esasen bunun ne Türkiye’ye ne ilişkilerimize bir faydası var. ABD’ye de bir faydası olmaz. Biz bunu engellemeye çalışıyoruz ama vatandaşımızın hissiyatını da görüyoruz. Kötü senaryolar üzerinden düşünmek istemem ama diyelim ki vermedi, bu, ilişkilerimizi ister istemez etkiler.

Darbe öyle basit bir terör saldırısı da değil. Terörün küçüğü büyüğü olmaz ama darbe girişiminde bulunan bir terör örgütü başı bir ülkede yaşıyorsa ABD onu bize vermediği zaman ister istemez ilişkilerimiz etkilenir. Bunu çok açık söylüyoruz. Bu bir tehdit değildir. Böyle bir durumda ABD ne düşünürse ister istemez Türkiye de aynı şeyi düşünür. Ama biz bu noktaya gelmek istemiyoruz. Müttefikimiz ABD’den Türkiye’de darbe girişimi yapan bir terör örgütünün başındaki teröristi kendi ülkesinde tutmasını istemeyiz ve anlaşmalar çerçevesinde bize iade etmesini isteriz.”

- "Darbecilere siyasi sığınma hakkı verilemez"

Türkiye’nin, darbe girişimi sonrası Yunanistan’a kaçan ve siyasi sığınma talebinde bulunan 8 kişiye ilişkin de iade talebinde bulunduğunu hatırlatan Bakan Çavuşoğlu, 27 Temmuz’da iadeyle ilgili duruşmaya başlanacağını söyledi. Çavuşoğlu, “Darbecilere siyasi sığınma hakkı verilemez. Bu nettir. Yunanistan da zaten darbelerden çok çekti. Dolayısıyla Yunanistan’dan bu hukuki süreci tamamlayarak bir an evvel iade etmesini bekliyoruz.” diye konuştu.

Bulgaristan’a darbe girişiminden önce kaçan “Abdullah” isimli bir kişiye ilişkin olarak da iade talebinde bulundukları bilgisini veren Çavuşoğlu, ayrıca “kayıp hainler”i arama sürecinin devam ettiğinin altını çizdi. Mevlüt Çavuşoğlu, diğer ülkelerde bu darbe girişimiyle bağlantılı olanları tespit ettikten sonra hukuki süreci işleteceklerini ve diğer taraftan bu kişilerin üçüncü ülkelerdeki faaliyetlerin sonlandırılması için çalışmaları sürdüreceklerini anlattı.

Ülkelerin, darbe girişiminin ardından FETÖ’ye yönelik temizleme çalışmaları yaptığını dile getiren Çavuşoğlu, “KKTC terör listesine aldı, onlar da gerekli tedbirleri alacaklar. Çünkü oraya da kaçanların olduğu yönünde bilgiler geldi. PKK’lılar da bazı yapılanmalar içine girmeye çalışıyorlar. Yavru vatanın terör örgütünün bir üssü olmasını istemeyiz. Tabii bu hassasiyeti gösteriyorlar.” ifadelerini kullandı.

- "Kırgızistan için de ciddi bir tehdit var"

Bazı ülkelere de bizzat uyarıda bulunduğunu belirten Çavuşoğlu, bu ülkelerden birinin de Kırgızistan olduğunu söyledi.

FETÖ’nün Orta Asya’da bu ülkeyi kendisine üs olarak seçtiğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Her geçen gün orada bunların yapılanması büyüyor ve Kırgızistan yönetiminin içine de sızıyorlar. Onlara da böyle bir darbe girişiminde bulunabileceğini söyledik. Bize darbe girişiminde bulunan bir terörist örgüte onların müsaade etmemesi gerektiğini söyledik. Aksi takdirde onlara bakış açımız değişir. Bizden hemen listeyi bir kez daha istediler. Ben ertesi gün listeyi onlara bir kez daha ulaştırdım. Kırgızistan için de ciddi bir tehdit var. Orayı üs olarak seçtikleri için. Kırgızistan devlet yapısının içinde sürekli sızmalar var.” dedi.

Mısır’ın Fetullah Gülen’e davette bulunduğuna yönelik iddiaların hatırlatılması üzerine Çavuşoğlu, kendilerinin elinde Mısır’ın davette bulunduğuna dair net bir bilgi olmadığını ve iddialar üzerine yorum yapmayı doğru bulmadığını bildirdi.

- "Tehditlere pabuç bırakmayız"

Türkiye’nin FETÖ’nün darbe girişimi sonrasındaki sürece ilişkin uluslararası camiayı şeffaf bir şekilde bilgilendirdiğini belirten Çavuşoğlu, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland ile de görüşeceklerini, Jagland’ın da Türkiye’ye gelmek istediğini söyledi.

Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in, Türkiye’de idam cezasının geri getirilmesi halinde Türkiye’nin AB sürecinin sona ereceği yönündeki değerlendirmesinin sorulması üzerine Çavuşoğlu, “Türkiye’yle böyle tehditvari konuşamazlar. Onların tehditlerine de biz pabuç bırakmayız.” diye konuştu.

AB yetkililerinin idam cezası konusunda kendi düşüncelerini söylemekte özgür olduklarını söyleyen Çavuşoğlu, “Ama Türkiye’yi tehdit eder şekilde bunu söylerlerse bu ters teper. Junker Türkiye’nin patronu değil.” ifadesini kullandı.

- "Dışişleri Konutu'na helikopterle inmek istediler"

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, FETÖ'nün 15 Temmuz'daki darbe girişimi sırasında Gençlik ve Spor Bakanı Çağatay Kılıç'la Samsun'da bulunduğunu, bir yandan halkla meydanda darbeye direndiklerini, diğer yandan da uluslararası temaslarını sürdürdüğünü anlattı. Darbe girişimini Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Özel Kalem Müdürü Hasan Doğan'ı arayarak öğrendiğini kaydeden Çavuşoğlu, Ankara'da bulunan eşinin kendisini telefonla aradığını, uçakların Çankaya Köşkü'ne, Başbakanlık Konutu'na, Dışişleri Konutu'nun çatısına neredeyse sıfır mesafede ve çapraz uçtuklarını aktardığını belirtti.

Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Daha sonra, bizim resmi konuta darbecilerin helikopterle inmeye çalıştıklarını öğrendik. Bahçeye inmeye çalışıyor. Oradaki korumalarımız ve nöbet tutan polislerimiz hemen oraya metaller, sandalyeler ne buluyorlarsa atıyorlar. Daha sonra inemiyor, risk alamıyorlar, kalkıp gidiyorlar."

- Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki barış

Çavuşoğlu, FETÖ'nün darbe girişiminden önce Azerbaycan ve Ermenistan arasında barışın sağlanması için Azerbaycan'da bulunduğunun hatırlatılması üzerine, Ermenistan'la herhangi bir temasın olmadığını ancak Ermeni mevkidaşıyla uluslararası toplantılarda selamlaşıp görüştüklerini söyledi.

Son dönemde Azerbaycan'ın işgal edilmiş toprakları konusunda çalışmaların hız kazandığını vurgulayan Çavuşoğlu, Bakü ziyaretine ilişkin, "Biz Azerbaycan'ın her zaman yanında olduk bu konularda. Azerbaycan'ın kabul edeceği tüm çözüm önerilerini destekleyeceğimizi ve birlikte bazı konularda adımları atabileceğimizi görüştük." dedi.

Çavuşoğlu, İsrail'le ilişkilerde atılan adımlar sonrası büyükelçilerin ne zaman göreve başlayacağı ve isimlerin belli olup olmadığı sorusuna, "Yok, büyükelçinin ismi belli değil. Önce anlaşmanın meclisten onaylanması gerekiyor. Onaylandıktan sonra karşılıklı büyükelçiler atanır." yanıtını verdib

İsrail'in Türkiye'nin şartlarını yerine getirdiğini anımsatan Çavuşoğlu, "Tabii tazminat da önemli ama tazminat bir kere ödenir fakat Filistin ve Gazze'deki kardeşlerimiz orada hayatlarını sürdürürken onların önündeki zorlukları, engelleri kaldırmak bizim şartlarımızdan bir tanesiydi. Bu anlamda da İsrail bizim şartımızı yerine getirdi. İlk insani yardımımızı gönderdik. Devamı gelecek." diye konuştu.

(Bitti)