Petrol fiyatlarında yükseliş eğilimi

Söz konusu kararın petrol piyasasına istenilen disiplini getireceğine inandığını anlatan Sahimi, fiyatların yükselmesinin ise doğal sonuç olduğunu söyledi.

Sahimi, İran'ın uzun bir süreç sonunda anlaşmayı kabul etmesinin sürpriz olmadığını dile getirerek, "Hiç kuşku yok ki bu karar petrol piyasasını bütünleştirerek ortak karar almanın önemini gösterdi." diye konuştu.

İran'ın anlaşmaya onay vermesinin tesadüf olmadığını vurgulayan Sahimi, "Bir çok raporda İran'ın petrol üretimini ambargo öncesi döneme ulaştırdığı ya da yaklaştırdığı görülüyordu. Hatta ihraç seviyesi de bu yönde gelişmişti. Anlaşmaya imza atmaları da bu sebeptendir. Aksi halde İran kesinlikle böyle bir anlaşmaya yanaşmazdı." ifadelerini kullandı.

Sahimi, anlaşmanın ne zaman yürürlüğe gireceği konusunun önemli olduğunu belirterek, "Belki hiç beklemeden bu anlaşmanın uygulanmasını göreceğiz, belki de yürürlüğe girmesi uzun zaman alacak." değerlendirmesinde bulundu.

İran ve Suudi Arabistan'ın, kararın uygulanmasında ortak sorumluluk aldığına işaret eden Sahimi, "OPEC dışı ülkeler de kararı destekleyecekler, neticede onların da istediği bu yönde." şeklinde konuştu.

- "Bekle - gör politikası izleniyor"

İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Ekonomi Koordinatörü Doç.Dr. Murat Aslan da OPEC'in üretimi kısma konusunda anlaşmasının petrol fiyatlarının artmasına sebep olacağını ancak Amerika'daki başkanlık seçimleri sonuçlanana kadar dünya ekonomisinde ani bir canlılık beklemediğini söyledi.

Alınan kararın ardından sektörün "bekle-gör" politikası izlediğini ve petrol talebini Asya ekonomilerinin belirleyeceğini belirten Aslan, şunları kaydetti:

"Çin ekonomisi birkaç yıldır yatay bir seyir izlese de Hindistan ve Çin'in performansı petrolde talebin belirlenmesinde öncü olacak. Petrole olan talep yavaş olsa da artış şeklinde seyredecek. Genel olarak dünya ekonomisinde bu artışı gözlemleyeceğiz. ABD'deki seçimler ise küresel ekonomide belirsizliğe sebep oluyor. Başkanlık seçimlerinin ardından petrol talebinde artış yönlü hareket yakındır."

- "Petrol fiyatında 100 dolar rüya"

Aslan, anlaşmanın kısa zamanda uygulanamaması durumunda petrol fiyatlarının varil başına 50 doların üzerine çıkabileceğini orta vadede ise anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle 60-65 bandının beklendiğini aktardı.

ABD'deki kaya gazının önemini koruduğunu ve petrolün fiyatlarını etkilediğini ifade eden Aslan, şöyle konuştu:

"Amerika'daki kaya gazı üretimiyle ilgili her zaman bekleyen bir arz durumu söz konusu. Petrol fiyatlarının 40 doların altına inmesiyle Amerika'daki kaya petrolü üreten şirketler bir süre işlerini askıya aldılar bazıları iflas etti ancak rezervler hala baki. Orta vadede eğer petrol fiyatlarında 60 dolar bandının üzerinde bir çıkış olursa Amerika'daki o petrol rezervleri tekrar işlenmeye konulacaktır. Dolayısıyla Amerika'daki petrol gazının ben bir dengeleyici unsur olarak belli bandın üzerine çıktığında üretime başlayacak ama belli bir bandın altı düştüğünde üretimi bırakacak bir esneklik sağladığını düşünüyorum. Petrol fiyatında artış olacak ancak geçmiş yıllardaki gibi 100 dolarların üzerine çıkan bir seviyeye ulaşacağını tahmin etmiyorum. Bu bir rüya olur."

- "İran petrol üretiminde üst limitine yaklaştı"

Aslan, İran'ın ocak ayından beri petrol arzını arttırma konusunda istediği hedefe ulaştığını belirtti.

Ülkenin 2020 yılına kadar büyük bir "üretim patlaması" yapamayacağını ifade eden Aslan, şunları söyledi:

"Şimdi petrol üretimi için İran'ın elinde altyapısal sermaye var. Petrol çıkartan makineleri, teçhizatları var ama bunlar eski, kuyuları eski. Yeni petrol sahalarına ulaşmak için araştırma yapamadılar. Kaynak olmadığı için şimdi elindeki mevcut stokla çıkarabileceğinin üst limitine yaklaşmış durumda. Bu petrolü satmak için de özellikle Hindistan ve Kore gibi ülkelerle satış anlaşmaları yapmış durumda. Ambargo döneminde petrol satışı günlük 1,3 milyon varillere kadar gerilerken şimdi İran'ın toplamda 4 milyon varile yaklaşan üretimi söz konusu. Günlük yaklaşık 2 milyon varili iç tüketimde harcanan petrolün diğer yarısı ise dışarıya satılıyor. İran mevcut durumda yeni kaynaklardan petrol çıkarma durumu yok."

Çarşamba günü Cezayir'de yapılan OPEC'in gayriresmi toplantısında, petrol üretiminin günlük 33,2 milyar varilden 32,5 milyar varile düşürülmesi kararı alınmıştı.