ABD ve Çin arasında kritik görüşme: Yanlış anlaşılmalardan kaçınmalıyız
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD Dışişleri Bakanı Blinken'ı Pekin'de ağırladı. Görüşmede Asya-Pasifik bölgesinin büyük güçlerin savaş alanına dönüşmemesi gerektiğini belirttiğini söyleyen Yi, "ABD'nin doğru karar vererek Çin ile pozitif ilişkiler geliştirmesini ve iç işlerimize karışmamasını bekliyoruz" dedi. Blinken ise Çin'in Rusya'ya verdiği desteğin endişe yarattığını söylerken, "İki taraf da yanlış anlaşılmalardan kaçınmalı" ifadesini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Çin'e kritik bir ziyaret gerçekleştirdi.
Çinli mevkidaşı Wang Yi'nin konuğu olan Blinken, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile de görüştü.
Görüşmenin ardından açıklama yapan Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD'nin Çin'in ekonomisini baskılamak için 'sonsuz' önlem aldığını söyledi. Ticaret, bilim ve teknoloji alanlarında baskı yaşadıklarını belirten Çin, "Bu bir adil rekabet değil. Bu kontrol altına almak" dedi.
ABD'nin Çinli firmalara yaptırımları kaldırması gerektiğini söyleyen Yi, "ABD, Tayvan'ı silahlandırmaktan ve Çin'i kontrol altına almaktan vazgeçmeli. Çin'in barışçıl 'yeniden birleşim' sürecine destek vermeli." dedi. İki ülkenin çatışmaya sürüklenmesinin 'kaybet-kaybet' durumu yaratacağını sözlerine ekledi.
"Yanlış anlaşılmalardan kaçınmalıyız"
ABD Dışişleri Bakanı Blinken ise, "Yüz yüze diplomasinin yerini hiçbir şey tutamaz. Yanlış anlaşılmalardan kaçınmalıyız. Birçok konuda ilerleme kaydedeceğimizi umuyorum" ifadesini kullandı.
Çin'in Rusya'nın savunma sanayisine desteğin endişe yarattığını mevkidaşına ileten Blinken, Tayvan'da istikrarın sağlanmasının ABD için önem taşıdığını belirtti. İki bakan da Ortadoğu'da gerilimin yükselmemesi konusunda mutabık kaldı.
"Rakip değil partner olmalıyız"
Blinken, Dışişleri Bakanı Yi ile görüşmesinin ardından Çin lideri Xi Jinping'in konuğu oldu.
Çin ve ABD'nin rakip değil partner olması gerektiğini söyleyen Jinping, "İki ülke de kısır bir rekabettense farklılıkları koruyarak ortak bir alan bulmayı aramalı. İki ülke de bir şey söyleyip tersini yapmaktansa sözünü tutmayı bilmeli" dedi.
ABD'nin, Çin'in gelişimine olumlu yaklaşacağını umduğunu söyleyen Jinping, "Son aylarda iki ülkenin ekipleri de belirli konularda olumlu ilerlemeler kaydettiler. Ancak hala çözülmeyi bekleyen birçok konu var" diye konuştu.
Mutabakat metni
Blinken'ın, Çin'e yaptığı resmi ziyaretteki temaslarının ardından iki ülkenin 5 madde üzerinde anlaşmaya vardığı bildirildi.
Çin Dışişleri Bakanlığının açıklamasına göre taraflar, iki ülke ilişkilerini, ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in Kasım 2023'te San Francisco'da yaptığı görüşmede vardıkları anlayış birliğine uygun olarak ve iki liderin rehberliğinde geliştirme konusunda anlaştı.
Her düzeyde üst düzey görüşme ve temasları sürdürme konusunda hemfikir olarak taraflar, yeniden başlatılan ve yeni kurulan diplomatik, ekonomik, finansal ve ticari istişare mekanizmalarını, iki ülke orduları arasındaki iletişimi ve uyuşturucuyla mücadele, iklim değişikliği ve yapay zeka ortak çalışma gruplarının faaliyetini sürdüreceklerini bildirdi.
Taraflar, Çin-ABD Hükümetler Arası Yapay Zeka Diyaloğunun ilk toplantısını, Çin-ABD Asya-Pasifik İstişareleri, Deniz İstişareleri ve Konsolosluk İstişarelerinin yeni tur toplantılarını yapacaklarını ve Çin-ABD ikili ilişkilerinde yol gösterici ilkeler üzerinde danışma sürecini teşvik edeceklerini duyurdu.
ABD tarafı, Çin'in yeni göreve gelen İklim Değişikliği Özel Temsilcisi Liu Cınmin'in ziyaretini memnuniyetle karşılayacaklarını bildirirken taraflar, Uyuşturucuyla Mücadele Çalışma Grubu'nun üst düzey toplantısını yapacaklarını kaydetti.
Taraflar, halklar arasındaki etkileşimleri genişletmeye yönelik adımlar atacaklarını, iki ülkenin birbirlerinden öğrencilere kucak açacağını ve 14. ABD-Çin Üst Düzey Turizm Diyaloğu toplantısını mayısta Çin'in Şian şehrinde yapacaklarını açıkladı.
Uluslararası ve bölgesel krizler konusunda istişareleri sürdüreceklerini ifade eden taraflar, özel temsilcileri arasındaki diyaloğu güçlendireceklerini bildirdi.
