Doğal gaz fiyatları neden artıyor?
Ocak ve Şubat'ta, doğal gaza yüzde 1 oranında zam yapan BOTAŞ, 1 Mart'tan geçerli yeni doğal gaz tarifelerini de açıkladı. Doğal gaza, beklendiği gibi yüzde 1 zam yapıldı. Bu, yılın üçüncü zammı oldu. Zamla birlikte gaz fiyatı konutlarda, her 1000 metreküpte (ÖTV ve KDV hariç) bin 276 liradan bin 289 liraya yükseldi. Ticarethaneler, bin 428 liradan bin 442 liraya yükseldi. Sanayi ve elektrik santrallarına yönelik doğal gaz tarifesi de bin 442 liraya çıktı. 18 milyona yakın abone, zamların devam edip etmeyeceğini merak ediyor. Sektör kaynakları, BOTAŞ'ın, petrol fiyatlarının artması nedeniyle doğal gaz ithalat maliyetlerinin ikinci ve izleyen çeyreklerde yükseleceğine işaret ederek, bu nedenle doğal gazda yeni artışları yüksek olasılık olarak görüyor. Koronavirüs salgını, konutlarda gaz tüketimini artırdı. Konutlarda tüketilen gaz miktarı 2019 yılına göre yüzde 7, 2018 yılına göre yüzde 22 yükseldi.
Türkiye’de, yılda 45-50 milyar metreküp doğal gaz tüketiliyor. 2020 yılında toplam doğal gaz tüketimi, 47 milyar 740 milyon metreküp oldu. 2019 yılında yaklaşık 45 milyar metreküp gaz tüketilmişti.
Türkiye, doğal gaz ihtiyacının hemen hemen tamamını, ithalat yoluyla karşılıyor. Rusya, İran ve Azerbaycan’dan boru hatları üzerinden doğal gaz ithal ediliyor. İhtiyacın bir bölümü de sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatıyla karşılanıyor.
Rusya, İran ve Azerbaycan’la yapılan sözleşme gereğince doğal gaz fiyatı, üçer aylık dönemlerde petrol ve türevlerindeki harekete göre gözden geçiriliyor. Petrol arttıkça, doğal gaz fiyatları da artıyor. Elbette, dolar kuru da çok önemli bir parametre olarak öne çıkıyor.
PETROL GAZI DA YUKARI ÇEKİYOR
Petrol fiyatları, koronavirüs salgınıyla birlikte ciddi biçimde düşmüştü. 2020 yılının ikinci yarısında, küresel düzeyde atılan “normalleşme” adımlarıyla artışa geçti. Brent petrol, 66 dolara kadar çıktı. Petrolün artması, doğal gaz fiyatlarını da etkiledi.
BOTAŞ’ın, yılın ilk çeyreğinde, Rusya’dan her 1000 metreküp gaz ithalat fiyatı, 170-175 dolar düzeyinde bulunuyordu. Bu tutarın, ikinci çeyrekte 200-205 dolara kadar çıkacağı hesaplanıyor. Üçüncü ve dördüncü çeyreklerde de ithalat fiyatları yükselecek.
25-30 DOLAR ARTACAK
BOTAŞ’ın, 1 Nisan’da petroldeki yükselişe bağlı olarak ortalama gaz ithalat maliyeti 25-30 dolar artacak. Diğer yandan da döviz kurunda yukarı yönlü bir hareket yaşanıyor.
BOTAŞ, yüzde 1 zamlarla oluşan ve oluşacak mali yükün bir bölümünü abonelere yansıtıyor. Sektöre göre, izleyen aylarda da artışlar gündeme gelebilir.
KONUT TÜKETİMİ ARTTI
GAZBİR’in, Aralık 2020 raporuna göre koronavirüs salgını gaz tüketimini artırdı. İşte veriler:
-2020 yılında toplam 48 milyar 123 milyon metreküp doğal gaz ithal edildi.
-2020 yılında toplam doğal gaz tüketimi 47 milyar 740 milyon metreküp olarak gerçekleşti.
-Konutlarda 15 miyar 391 milyon metreküp, sanayide 12 milyar 730 milyon metreküp, elektrik santrallarında 13 milyar 625 milyon metreküp doğal gaz kullanıldı.
-Konutlarda tüketilen doğal gaz miktarı 2019 yılına göre yüzde 7, 2018 yılına göre yüzde 22 arttı.
-Sanayide tüketilen doğal gaz miktarı 2019 yılına göre yüzde 3, 2018 yılına göre yüzde 6 yükseldi.
-Elektrik üretim amacıyla tüketilen doğal gaz miktarı 2019 yılına göre yüzde 21 arttı. 2018 yılına kıyasla yüzde 25 azaldı.
-2020 yılı Aralık ayı itibarıyla toplam abone sayısı 17 milyon 503 bine ulaştı.
-2020 Aralık ayında, abone sayısı geçen yılın aynı ayına göre 1 milyon 19 bin 13 arttı.
