İstanbul'da yeni plaka yeni düzen
Habertürk yazarı Esra Boğazlıyan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun 5 bin yeni taksi plakasının kiralanacağını açıklamasının ardından kararın ekonomik sonuçlarının ne olacağını, plaka fiyatlarının nasıl etkileneceğini yazdı
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, dün sabah katıldığı bir televizyon programında taksi sistemiyle ilgili ciddi bir değişiklik yapılacağını söyledi. İmamoğlu, “Toplam taksi sayımız, 17 bin 395. Yetmiyor, sıkıntı var. Bunu taksiciler de biliyor. Bazen taksi duraklarında insan taksi bulamıyor. Başka sistemler, korsanlar devreye giriyor. Biz, kiralama modelini getiriyoruz. Taksinin sahibi, İBB olacak. Kiralama modeliyle, kontrollü bir sistemle... Meclis'e getireceğiz bu konuyu. Eğer Meclis'te uzun vadeli bir modeli onaylarlarsa, oradan yürüyeceğiz. Olmadı, encümen üzerinden 3 yıllık bir taksi kiralama modelini getireceğiz. Burada, taksici esnafını da koruyan, disipline eden, korsan çalışmaları yok eden bir modeli hazırlıyoruz aslında" dedi. 5 bin taksiyi kiraya vereceklerini ifade eden İmamoğlu açıklamasının devamında, "Hem taksi eksiğini gidereceğiz hem de bir taksi modeliyle aslında piyasayı dengede tutacağız" dedi.
6 AY ÖNCE YAZMIŞTIM
İmamoğlu, 5 bin yeni taksi plakasının kiraya verileceğini dün sabah açıkladı ama ben bunu tam 6 ay önce yazmıştım. Ocak ayında, İBB’nin İstanbul’daki yaklaşık 18 bin taksiye ek olarak 5+5 bin yeni plakayı piyasaya sürmeyi düşündüğünü ve büyük ihtimalle de kiralama yönteminin kullanılacağını dile getirmiştim. Aynen dediğim gibi oldu. Anlaşılan o ki hızla bu yeni yöntem hayata geçirilecek. Peki 5 bin yeni taksi plakasının daha piyasaya sürülmesi taksi piyasasını nasıl etkiler? 5 bin plakayı İBB’nin kiraya vermesinin ekonomik sonuçları ne olur?
TAKSİ YATIRIM ARACI OLMAKTAN ÇIKAR
Öncelikle şunu söylemeliyim ki İBB’nin bu kararı, İstanbul’daki taksi sisteminin İBB’nin kontrolüne geçmesini sağlar. Ne demek bu? Malum taksi piyasasının nabzı Oto Center’da atıyor. Plaka fiyatları orada belirleniyor, alım-satım, kiralama orada gerçekleşiyor. İBB’nin 5 bin yeni taksi plakasını kiralama usulüyle piyasaya sürmesi demek, Oto Center’daki plaka fiyatlarının düşmesi demek. İmamoğlu’nun sabahki açıklamasının ardından konuştuğum Oto Center’daki bazı işletmecilerden aldığım bilgiye göre hali hazırda plaka fiyatı 2 milyon 200 bin TL. Taksi plakasının aylık kirası ise 9 bin TL civarında. İşletmeciler, İBB’nin 5 bin taksi plakasını kiralama usulüyle kiraya vermesiyle 2 milyon 200 bin lira olan taksi plakasında sert bir düşüş olacağını, UBER tartışmalarının yaşandığı günlerde olduğu gibi plaka fiyatlarının 1.5 milyon liraya gerileyebileceği görüşündeler.
Görünen o ki bu yeni sistem taksi plakasını yatırım aracı olmaktan çıkaracak. Zira taksi plakası hâlâ ciddi bir yatırım aracı olarak görülüyor. Örneğin yine Oto Center’daki bir işletmeci şunu söyledi: “Pandemi döneminde doların yükseldiği günlerde dolar ve altın bozdurup parasını plakaya yatıranlar oldu.” Taksi sisteminin İBB’nin kontrolüne geçmesiyle birlikte plakanın yatırım aracı olmaktan çıkacağı aşikar.
Zaten İmamoğlu da "Hem taksi eksiğini gidereceğiz hem de bir taksi modeliyle aslında piyasayı dengede tutacağız" derken tam da bunu kastediyordu aslında. Oto Center’daki tekeli kırmak ve kontrolü ele almak. Ne var ki taksiciler bu yeni sisteme direnecek gibi duruyor. İmamoğlu’nun açıklamasının ardından İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkan Vekili Veli Yurt da bir açıklama yaptı ve kararı desteklemediklerini, İstanbul’daki plaka sayısının yeterli olduğunu söyledi. Aslında demeye çalıştıkları şu: "Malımıza ortak istemiyoruz." Anlaşılan o ki önümüzdeki günlerin, haftaların önemli gündem maddelerinden biri de yine taksiler olacak…
