Kararlılıkla ezber bozdu
Merkez Bankası faizi dün piyasadaki aktörlerin beklentisinin aksine 4.25 puan indirerek yüzde 20'lik psikolojik sınırın altına indirdi. Merkez Bankası'nın yeni başkanı Murat Uysal faizi 2 puan değil 4 puanın da üzerinde indirim kararıyla bir anlamda yerli-yabancı tüm yatırımcılara kararlığını ve bu indirimin devam edeceği mesajını verdi. Üstelik de Başkan Uysal bu kararlılığın arkasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ve hükümetin de iradesi olduğunu piyasalara gösterdi. Hal böyle olunca piyasa bir kez daha ters köşeye yatmış oldu, hesaplar altüst, ezberler bozuldu. Zira beklenti neydi: "Sert bir faiz indirimi doları zıplatır. Kur 6 TL'yi aşar." Haberturk.com Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Barlas'ın analizi...
Faiz indiriminin görece büyüklüğü bir kenara Merkez Bankası’nın piyasaya vermek istediği asıl mesaj ise trend değişikliğiydi ki piyasanın ‘cin’leri de bu mesajı hemen aldı.
Hatta ‘kararlılık politikası’ karşısında ilk etapta şaşıran yatırımcı da dolarda talep göstermek yerine kısa günün karını görüp satışa geçti bir anlamda Merkez Bankası’nı kurla sıkıştırma bahsinden dün itibariyle vazgeçti. Yatırımcı piyasa ile kavga etme niyeti olmayan yeni başkan Uysal’a da sağlam bir kredi açtı. Belki de bir ‘şok’ faiz indirimi ile yönünü göremeyen kaybolan yatırımcıyı uyandırmaya yol göstermeye çalıştı Merkez Bankası…
Öyle ya da böyle Murat Uysal’ın ağırlığını koyduğu Para Politikası Kurulu da ‘kararlılık’ imzasını attı. Belki de “Merkez Bankası bağımsızlığı kırmızı çizgimiz” mottosunu düne kadar bir anlamda ezbere söyleyen piyasanın beklediği tam da buydu: “Siyasi iktidar politikası ile uyumlu olmasının yanı sıra kararlı, şeffaf, öngörülebilir bir merkez bankası yönetimi.”
ÖNGÖRÜLEMEZLİK BAŞKA
YOLDA KAYBOLMAK BAŞKA
Kaldı kibir gece görevden alınan Murat Çetinkaya’nın en çok eleştirildiği nokta aldığı aksiyonlarda tabiri caizse 'karakteristik'özellik olmamasıydı. Belki de Çetinkaya’nın ne bir yolu ne bir patikası vardı. Bunun adı öngörülemezlik de değil, belirsizlik politikası da değildi. Olsa olsa sisli havada yolunu kaybetmekti…
Ayrıcamerkez bankaları literatürünekısa bir süre de olsa faizde arz-talebe bağlı band sistemiyle belirsizlik politikasını oturtan eski başkan ErdemBaşçı dahi izlediği yolda bir süre beğeni toplamış para politikasında karanlık günler yaşandığı global çalkantı döneminde gemiyi öyle ya da böyle hasarlı da olsa limana yanaştırmıştı.
Gelelim düne ve yarınlara…
Aslında işaret fişeğini hafta başı özel bir banka konutta kredi faizini aylık 1.49’a çekerek attı. Nedir yıllık faiz karşılığı yüzde 19 sınırı. Merkez ne yaptı dün faizi 19.75’e indirdi. Şimdi gerisi gelir ipotekli konut kredi faizinde en azından faizler vade düşünüldüğünde aylık 1.25’lere kadar iner yıl sonuna kadar. Zaten Türkiye’nin 10 yıllık tahvilleri dün itibariyle çoktan bu seviyelere indi.
Peki yıl sonunu mu bekleyeceğiz? Hayır. Bugün ihtiyacı olan konut kredisini alır sonra yasal yeniden yapılandırma imkanını kullanır hem arzu ettiği mülkü kaçırmaz evini avantajlıfiyatlardan satın alır hem de düşen faiz ortamında ödemelerini gelecek indirimlerle ileride hafifletir.
GLOBAL RÜZGARLAR
FAİZ İNDİRİMLERİ YÖNÜNDE
Peki piyasalarda her şeytoz pembe mi? Elbette hayır, ama dünden daha çok yönetilebilir. Fırsatlardan başlayalım önce… ABD başta olmak üzere AB gibi gelişmiş bölge ekonomileri büyüme için faiz indirimi ile parasal genişleme girişimleri içinde. Bu kez kademeli faiz indirimi direk aksiyon olacak. Ama piyasalara helikopterden dolarlar saçılmayacak. 2009 krizi sonrasındaki kadar olmasa da Türkiye gibi gelişen ülke piyasalarına doların anavatanında getiri imkanları zayıflayacağı için para akışı imkanı doğacak.
Her ne kadar ABD-İran-İngiltere üçgeninde politik gerginlikler, Türkiye’nin güneyinde yaşanan gelişmeler, S-400 füzeleri, F35 uçakları piyasalarda tedirginlik yaratsa da yakın geçmişe nazaran bu belirsizliklerin piyasalara etkisi çok daha az olacak. Çünkü politik etkenlerin bir bölümü piyasa oyuncuları tarafından fiyatlara negatif anlamda yansıtılsa dahi beklenmedik gelişmelerin azalması ve politik belirsizliklerde zaman içinde tansiyonunun düşmesi Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın elini rahatlatacak. Üstelik cari açık derdini kur yükselişiyle de olsa bertaraf etmiş ekonomi bir de bütçe açığını azaltırsa fırsat penceresi ardına kadar açılır. Faizdeki gevşeme ile düzelen beklentiler bankaların da kredi musluklarını daha güvenle açmasına imkan verir.
Peki ya riskler yok mu?
Tabi ki var. İran ile ABD ve İngiltere gerginliği ya daha da tırmanırsa. Sonra Akdeniz’deki ülkelerin sondaj gemileriyle doğalgazarayışı politik tedirginlikleri artırırsa… İçeride enflasyondaki seyir beklenenden daha geç düşüş eğilimine girerse… Kış ayları ile birlikte yaz sebze meyvesi! ‘domates, patlıcan’ Türkiye’nin ana gündem maddesi olursa... Faizdeki kararlı indirim harekatı elbette sekteye uğrar.
Ama öyle ya da böyle su akar yolunu bulur... Zira en kötü karar kararsızlıktan iyidir!
