Dünyada sadece Denizli'de, ancak nesli tehlike altında!
Dünyada sadece Denizli'nin Tavas ilçesinin Akdağlar Çakıroluk Mevkisi'nde yaşayan ve nesli tükenmekte olan 'Rana Tavasensiz' adlı endemik türün yani Türkçe ismiyle 'Tavas kurbağası'nın koruma altına alınması için çalışma başlatıldı.
Tavas ilçesindeki Akdağlar'ın yaklaşık 1700 metre rakımlı Çakıroluk Mevkisi'nde yer alan sulak alanda yaşayan Tavas kurbağaları, 1960 yılında Ege Üniversitesi'nden Prof. Dr. İbrahim Baran tarafından bulunup, bilim dünyasına tanıtıldı. Yeni bir endemik tür keşfeden Baran, dünyada sadece bu bölgede yaşadığı tespit edilen kurbağaların ismini 'Rana Tavasensiz' Türkçe adıyla yaşadıkları yerin ismi olan 'Tavas Kurbağası' koydu. Pamukkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim üyeleri Zooloji Uzmanı Prof. Dr. Serdar Düşen, Botanik ve Sistem Uzmanı Prof. Dr. Olcay Düşen ile Ekolog Prof. Dr. Eyüp Başkale, 2010 yılında bölgede tekrar inceleme başlattı. Yapılan bilimsel araştırmada, Tavas kurbağalarının sayılarının oldukça azaldığı ve neslinin tükenmekte olduğu belirlendi.
NESLİ YOK OLMA TEHLİKESİ ALTINDA
Kısa adı IUCN olan Dünya Uluslararası Doğayı Koruma Birliği tarafından da yapılan bildiride ise Tavas kurbağasının neslinin tehlike altında olduğu belirtildi. Tavas ilçesi Akdağlar'da 10 dekar sulak alanda 100 kadar yaşadığı tespit edilen endemik türü korumak için akademisyenler harekete geçti. Kurbağaların korunması ve neslinin yaşatılabilmesi için Pamukkale Üniversitesi ile Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü ise eylem planı hazırlıyor. Plan kapsamında, ilk olarak bölgeye tabela asıldı. Ardından kurbağaların yaşadığı alan, her türlü dış etkene karşı tel örgülerle kapatılarak korumaya alınacak.
'BU NESLİN TÜKENMESİNE İZİN VERMEYECEĞİZ'
Kurbağaların yaşadığı alanda inceleme yapan Prof. Dr. Serdar Düşen, bölgede çok sayıda av tüfeği fişekleri ile piknik malzemesi atıkları olduğunu ayrıca off-road ve motokros araçlarla bölgeye gelenlerin kurbağaların yaşam alanlarına zarar verip, yok olmalarına ön ayak olduklarını söyledi. Prof. Dr. Düşen, Tavas kurbağalarının bu alanda yaşamlarını sürdürmelerinin mucize olduğunu dile getirdi. Türün neslinin tükenmesine izin vermeyeceklerini vurgulayan Prof. Dr. Düşen, şunları söyledi
Burada izleme çalışmaları yapacağız. En az 5 yıllık bir izleme planı var. Belirli zamanlarda bu hayvanın üreme aktiviteleri, birey sayımları yapılacak. Gözlemlerimiz raporlanacak. Biz koruma altına aldıktan sonra Tavas kurbağasının sayısının çok daha artacağını öngörüyoruz. Bu çevrede avcılık faaliyetleri var. Kontrolsüz off-road ve motokros faaliyetleri yapılıyor. Bunlar doğa tahribatına yol açıyor. Bunun yetkililer tarafından önüne geçilmesi lazım. Hayvancılık faaliyetleri de bu havzaya ve hayvanların yaşamına çok ciddi tehdit oluşturuyor. Amacımız bu türü bir sonraki kuşaklara aktarmaktır. Bu bizim bu ülkeye olan en önemli borçlarımızdan birisidir.
EYLEM PLANI HAZIRLANIYOR
Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürü Hamdi Akan ise, Tavas kurbağalarının yaşam alanının korunması için gerekli tedbirlerin alınacağını ifade ederek, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından her yıl, tür eylem planı yapılıyor. 2019 yılında Rana Tavasensis'in tür eylem planı yapılacak. İlimizde 3 yıldır devam eden biyolojik çeşitlilik projesi vardı. Bu kapsamda bu yıl, Tavas kurbağasının tür eylem planını yapıyoruz. Kasım ayında planımız sonuçlanacak. Ekim ayında da yapılacak olan çalıştayla, Tavas kurbağasının bu alandaki yaşam koşulları korunması ve devamlılığı için nelerin gerekli olduğu tespit edilecek diye konuştu.
