Seçim sonrası Türkiye tablosu
Kendini kolay ele vermeyen bir milletiz; yabancılar için ise tam bir sır küpüyüz. Türkiye üzerine yapılan “olumlu-olumsuz” hemen bütün gelecek tahminleri beklenen sonucu vermiyor. Sadece 7 ay arayla, seçmenlerin önemli bir bölümünün kendisini yönetecek partiyle ilgili kararını değiştirdiği hangi ülkede görülmüştür?
Metropoll araştırma şirketi her ay yürüttüğü kamuoyu araştırmalarını bu yıl abonelerine İngilizce olarak da sunmaya başladı. Bu isabetli bir tercih. Yabancı yatırımcılar, araştırmacılar, gazeteciler ve diplomatlar, bu sayede, ilk elden verilere kendi dillerinde sahip olabilecekler.
Ayrıntılı araştırmada okuyanı şaşkınlığa düşürebilecek pek az nokta var. Bütünü seçim kampanyaları ve hükümet kurma çalışmaları yüzünden çatışmalarla geçmiş bir yılı ardında bıraktığı için insanlar rahatlamış görünüyor. Her şeye rağmen durumu 2015’te aynı kalmış (24.3) veya daha iyiye gitmiş (31.5) insanlarız. Türkiye’nin gittiği yönü iyi bulanların oranı (42.6) da az değil.
Gelecek umudu insanlarımızda yüksek.
Başarısız bulunan yönler yok mu? Var elbette. Dış politika için “başarısız” (46.9) diyenler, “başarılı” (42.5) bulanlardan fazla. Aynı durum Suriye politikası özelinde de görülüyor (“Başarılı” diyenler 39.4, “başarısız” diyenler 50.9). Ancak tercihler Türkiye’nin Batı ile ilişkilerine geldiğinde, “AB üyesi olmalıyız” (60.7) ve “NATO’da kalmalıyız” (69.6) tercihlerinde belirgin bir artış fark ediliyor.
Önemli bir veri bu. Metropoll araştırmasıyla neredeyse eşzamanlı olarak Amerikan Kongresi’ne sunulan Jim Zanotti imzalı resmi raporda, NATO üyeliği ve Avrupa ile ekonomik ilişkilerin yoğunluğunun Türkiye’nin önemli kararlarına katkıda bulunduğu vurgulanıyor. Refah ve ekonomik başarıyla birlikte ülkede kendine güvenin arttığı ve dış politikada daha bağımsız davranabildiği notuyla birlikte...
Herhalde önümüzdeki seçime kadar uzun bir 4 yıl varken, araştırmada partilerin halktan şimdi gördüğü desteği merak etmiyorsunuzdur. Kısa özet şu: CHP’de ve MHP’de az azalışlar söz konusu; onların kaybettiğini AK Parti ve HDP kazanmış görünüyor...
Dikkat çekici bir durum, erkek seçmenler ile kadın seçmenler arasındaki tercih makasının açılmasında. Özellikle de ülkeyi en fazla ilgilendiren konularda. Türkiye’nin gittiği yönü iyi bulanların oranı 42.6; ancak bu ortalamayı yükselten erkek denekler... Yoksa erkeklerde 47.2 olan bu oran kadınlarda neredeyse 10 puan eksiğiyle 37.9...
Benzer bir ayrışma pek çok alanda iktidar ve muhalefet partileri taraftarları arasında da var. Kutuplaşma yüzünden en temel sorunlarda konulara taban tabana zıt yaklaşılabiliyor.
AK Parti, iki seçim arasında görüldüğü üzere, yanlış yapabilen, ancak bunu fark ettiğinde yanlışından vazgeçebilen bir siyasi akla sahip. 7 Haziran seçimi öncesinde yapılan yanlışların büyük bölümü 1 Kasım’a giderken düzeltildiği için iktidarı bugün devam ediyor.
Metropoll araştırmasında önümüzdeki dönemin hükümet açısından istikrarlı geçmesini sağlayabilecek ipuçları bulunuyor. Liderlerin değerlendirilmesi, kurumların güvenilirliği, halkın neleri “sorun” olarak gördüğü, özgürlüklere nasıl baktığı gibi konularda özellikle... Sözgelimi, parlamenter sisteme (52.4) karşı başkanlık sistemi (31.1) hâlâ az taraftar buluyor.
Tablo bugün bu.
