2018 yazıları: Küresel büyüme koptu geliyor
Lehman krizi, ardından Avrupa’da Yunanistan, Portekiz ve İrlanda gibi ülkelerin kurtarılmasıyla sonuçlanan Avrupa borç krizi derken krizin akut dönemi geride kaldı. Son 3 yıldır küresel ekonomi toparlanıyor. Bu yıl krizden bu yana en iyi küresel büyüme yakalanacak, gelecek yıl içinse haberler daha da iyi.
Birçok beynelmilel kuruluşa göre 2018 büyümesi, bu yılı bir “tık” geride bırakacak. Böylece 2018’de küresel büyüme % 4’e yaklaşacak ve son 10 yılın zirvesine çıkacak. ABD’deki vergi indirimi, AB’nin hızlanan momentumu ve genç kredi döngüsü bu coşkuya katkıda bulunacak.
Avrupa Birliği % 1’de sürünen büyüme performansından % 2’lere terfi edecek. AB’deki toparlanma bizim için harika haber. Türkiye bu yılın ilk 10 ayında 129 milyar dolar ihracat yaparken, bunun 60 milyarı 28 AB üyesine gitti. Yanına bir de AB yanlısı partilerin zaferleri eklendikçe ticaret daha da kolaylaşacak.
Büyüme başka nerelerden gelecek? Yavaşlama mühendisliği ile büyüme hızını kontrol altına alan Çin sebebiyle gelişen Asya ülkeleri bir parça daha az katkıda bulunacaklar büyümeye artık. Avrupa ve özellikle Latin Amerika’daki gelişen ülkeler ise 2018’in hızlanan ekonomileri. Türkiye, tek başına küresel büyümenin % 1.5’ini karşılayacak.
*************
GELİŞEN ÜLKELER YOL AYRIMINDA
2017 her anlamda gelişen ülkelerin yılı oldu. Para birimleri değer kazandı, borsaları fırladı ve faizlerine hücum edildi. Büyük ihtimalle fon akımları son yılların zirvesinde olacak; veriler açıklandığında teyit edeceğiz. 2018’de bu durum değişebilir mi? Riskler var, evet. Yine de ben olumlu bakıyorum.
Bir ara bu konuyu tekrar tartışmak üzere burada bırakıyorum, ancak dönüp 2017’ye tekrar bir bakın. FED 3 kez faiz artıracak ve bilanço küçültecek, Avrupa Merkez Bankası da ona eşlik edecek ve gelişen ülkeler için berbat bir sene olacaktı. Böyle olmak bir yana, ilk paragrafta ne yazdıysam onlar yaşandı.
Çin’de planlanan kısmi yavaşlama, Amerika’da enflasyonun kükreyerek geri dönmesi gibi riskler var. Bunun yanında küresel merkez bankalarının büyümeye devam edecek bilançoları, hızlanan küresel büyüme ve gelişen ülkelerin artık kriz öncesi dönemlere göre çok daha donanımlı olmaları da birer vakıa.
Kol kola harika bir sene geçiren bu gelişen kardeşler için artık ayrışma zamanı. Neden? Brezilya ve Rusya gibi ülkelerde faiz indirimleri bitti. Güney Afrika, Rusya ve Hindistan’da seçimler yaklaşıyor. ABD’de başkanlık seçimleri sonuçlandı. FED politikasında değişimin etkilerini piyasa anladı.
Bundan böyle lokal gelişmeler olup biteceklerin patronajını eline alacak. Herkes kendi bacağından...
*************
BREXİT DAHA ZOR AŞAMAYA GEÇİYOR
Başbakan Theresa May, içeride kredibilite kaybedip AB nezdinde o kaybettiği kredileri geri kazanarak ilk aşamayı yüzünde bazı yaralarla birlikte geride bıraktı. 3 başlıklı paket üzerinde mutabakata varıldı. Tam olarak içeriğe hâkim değiliz ancak bildirilene göre şu konularda anlaşma sağlandı:
* AB’deki İngiliz, İngiltere’deki AB vatandaşlarının kanuni durumu
* İrlanda (AB) - Kuzey İrlanda (Britanya) sınırı sorunu
* Boşanma bedeli: İngiltere’nin AB’den çıkmak için ödeyeceği bedel
Şimdi işin zor kısmı başlıyor. Ekim 2018’de bitirilmesi planlanan konular: Brexit olana kadar yaşanacak “geçiş süreci” ve gelecekte AB-Britanya arasındaki ticaretin hüviyeti. Tek pazar, Gümrük Birliği...
İngiliz Sterlini, borsalar ve yatırımcılar mutlu. Devamı ise oldukça karmaşık geçecek.
