Şimdi küresel sıkılaştırma fazı geliyor: Hazır mısınız?

Haftalardır enerji krizini konuşuyoruz.

Dünyanın hemen her yerinde hem kamu hem de özel sektör artık bu işin farkına vardı. Kimileri erken kimileri geç. Ancak artık bu tarihe yazıldı.

Avrupa’da gaz rekor kırdı, ABD’de son yılların en yükseğinde. Çin’de kömür fiyatı rekor. Karbon kontratları hakeza.

Navlunda yeni rekorlar geliyor. Pek çok teslimat ağında sorun var. Fiyatlar yüksek.

Epeyce ülkede emek arzı sorunlu. Çalışacak insan yok, ihtiyaç var. Diğer yandan, çalışmak isteyenler var. Onlar da bu ücretlere razı değiller. Çok yönlü bir sorun yumağı. Enflasyonist aynı zamanda. Çünkü emek daha değerli hale geldi.

Alt alta yazınca karşılaştığımız sonuç enflasyon. Geçici ve ama yüksek.

*

Piyasalar şu ana kadar gemilerini çok rahat yüzdürdü.

Kural basitti. Merkez bankalarına inan ve işi onlara yaptır. Sonuçlarından sen faydalan.

Tabii onlar da karşılığında düşük faizlere razı oldular. Ama o kadar düşük bir oynaklık ortamı vardı ki sorun değildi.

Şimdi merkez bankalarının ‘enflasyon geçici, düşük enflasyon ortamı devam’ mesajı riske giriyor.

Hatta yukarıda saydığım sebeplerden ötürü dünyanın hemen her yerinde büyüme tahminleri aşağı geliyor. Yani kimsenin sevmediği o ‘stagflasyon’ kelimesine doğru ibre kayıyor. Ancak ben o konuya girmeyeceğim. O sanırım trendeki son kompartıman.

Gelgelelim yüksek enflasyon riski gerçek.

Bu nasıl fiyatlanır?

Merkez bankalarının dediklerini inkar edip daha hızlı sıkılaşmaları fiyatlanarak.

Bakalım öyle mi...

Gördüğünüz mavi çizgi gecelik faiz oranlarının ima ettiği geleceğe dönük faiz. Türkçesi, bu aralıkta İngiltere’de 15 baz puana kadar faiz artışı ihtimali çoktan fiyatlara girmiş.

Bu da ABD’de 5 yıl sonraki 5 yıllık enflasyon beklentileri. Hangi faizde başa baş olursun diye piyasaya sorsak bu cevabı veriyor aslında diyebiliriz. Kısa sürede faizler 25-30 baz puan yükseldi. Bunun Türkçesi ne demek? ‘Enflasyon kaygısından Fed erken sıkılaşır. Biz bunu fiyatlıyoruz’ demek.

Euro Bölgesinde ise geçen Cuma ‘Aralık 2022’de 10 baz puan faiz artışı olur’ diyen kontratlar %50 ihtimali fiyatlıyordu. Bu sabah o olasılık %80’e fırladı.

Uzun lafın kısası, enerji krizi daha gelmeden fiyatlara girdi. Şimdi halk ve işletmeler yaşayıp tecrübe edecekler.

Sıra, bunun sonuçlarına gelecek.

Daha yüksek faiz ortamı fiyatlara girecek. Dünyanın sonu değil elbette ancak dikkatli olmak gereken zamanlar.

Özellikle riskli yatırımları olanlar, para politikası yönetenler ve borçlanmada baz puanlara hassas olanlar için.