Kore Çanakkale ile Türkiye'de liderliğini ilan edecek!

Güney Kore Başbakanı Kim Boo-kyum, Çanakkale Köprüsü’nün açılış töreni için Türkiye’ye geliyor. İki ülke arasındaki bağları güçlendirmenin ve ekonomik iş birliğini genişletmenin yollarını görüşmek üzere geleceği açıklanan G. Kore Başbakanı, aynı zamanda Türkiye’de en fazla köprü yapan ülke konumunu tescil ettirmiş olacak. 1915 Çanakkale Köprüsü ihalesi öncesinde G. Kore ve Japonya arasında ciddi bir yarış olmuş, en üst düzeyde ziyaretler gerçekleştirilmişti.

Ocak 2017’de Japonya Ulaştırma Bakanı Keiichi Ishii, Ankara ziyaretinde Çanakkale 1915 Köprüsü’ne talip olduklarını açık açık belirtmiş, finansmanın tamamını karşılayabileceklerinin altını çizerek bu projeyi çok istediklerini işaret etmişti. Fakat gelişmeler Japonya’nın istediği şekilde olmadı. G. Kore ve Türk firmalarından oluşan konsorsiyum ihaleyi aldı. Kuleleri arasındaki 2.023 metrelik açıklığı ile de Çanakkale Köprüsü, dünyanın en uzun asma köprüsü unvanını Japonya’daki Akashi Kaikyo köprüsünden alacak.

Çanakkale Köprüsü yapım işi sebebiyle G. Kore ve Türkiye biraz daha birbirine yaklaşırken, Japonya ile aramız limonileşti. Sinop’ta Japonlarla yapmayı planladığımız ikinci nükleer santral de yaşanan bu hadiselerden sonra rafa kalktı.

Günlük çift yönde 45 bin araç geçiş garantisiyle köprü hizmete açılacak. Ancak geçiş ücreti ihale şartnamesine göre Euro Bölgesi faiz oranları dikkate alındığında bu yıl köprü için yaklaşık 16,5 Euro, 80 km bağlantılı yollar için de yaklaşık 5 Euro olarak ödenmesi gerekiyor. Bu rakamlar her sene Euro Bölgesi faizlerine göre artacak.

Ancak vatandaşın yol ve köprüyü kullanmasını teşvik için yarın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni geçiş fiyatları açıklaması bekleniyor. Böylece indirimli geçiş ücretlerinin geriye kalan kısmını kamu tamamlayarak müteahhitlere ödeyecek.

Öte yandan G. Kore Başbakanı, Türkiye ile birlikte Katar’ı da ziyaret kapsamına aldığı bu turunda dünyanın bir numaralı gündemi olan enerji konusunda yeni iş birliği için görüşmeler yapacak. Katar, Güney Kore’nin en büyük sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarikçisi olduğundan yeni dönem için yeni iş birliği üzerinde durulacağı ifade ediliyor. Artık Çanakkale Köprüsü’nün yapımı bittiği için söyleyecek pek fazla bir şey yok. Ancak köprü mü, nükleer santral mi ikileminde kalanlar için kesinlikle nükleer santral cevabını verebilirim. Şimdiye kadar Türkiye ikinci bir nükleer santralini yapmış olsaydı, enerjide bu darboğaza düşmemiş olurduk. Çanakkale Köprüsü’nün ise Ulaştırma Bakanlığı’nın vurgu yaptığı şekilde bir ekonomik etki yapacağı hususu tartışmalıdır.

Koreliler Türkiye’de nasıl başardı?

Şu an hizmette olan İstanbul Boğazı’ndaki 3 köprü ve iki tüp geçidi yabancı şirketler yaptı. Aynı şekilde İzmit Körfezi’ndeki Osmangazi Köprüsü de yabancı mühendislik ve müteahhitlik şirketlerinin eseri. Çünkü ülkemizde bu çapta köprü ve tünel yapacak yeterliliğe sahip mühendislik ve müteahhitlik şirketi yok.

Türkiye’deki köprü ve tünel inşasında Japon ve G. Koreli firmalar hâkim. Japonlar, 3 köprü 1 tünel; Fatih Sultan Mehmet, Yeni Haliç ve Osmangazi Köprüsü ile Marmaray Tüneli’ni yaptılar. G. Koreliler ise alanında dünya sıralamasında bir numaraya yerleşecek Çanakkale Köprüsü’nün hizmete girmesiyle birlikte Japonları yakalamış olacaklar. Daha önce Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile Avrasya Tüneli’nde yer alan Koreliler, son yıllarda daha fazla iş aldıkları için Japonların bir adım önünde sayılırlar.

Japonlar ve Koreliler, 1973’te yapımı tamamlanan ve Boğaz’daki ilk geçişi sağlayan 15 Temmuz Köprüsü (Boğaziçi) ile onun mütemmimi olarak yapılan Haliç Köprüsü’nde yoklar. Boğazın ilk köprüsünü yapan İngiliz ve Alman firmalar ise daha sonraki projelerde yer almadılar.

Japonlar FSM’yi 2,5 yılda yapmışlardı!

Japon Ishikawajima Harima Heavy Industries, Mitsubishi Heavy Industries ve Nippon Kokan firmaları Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü (FSM) 2,5 yılda tamamlayarak dikkat çekmişlerdi. Akabinde ise Yavuz Sultan Selim Köprüsü ihalesine girdiler, ama işi alan Koreli firmalar oldu. Çanakkale Köprüsü’nün temeli de 18 Mart 2017’de atıldı, beş yılda tamamlandı. Diğer ifadeyle Japonların hızlı bir şekilde köprüyü bitirmelerinin etkisi olmadı ve daha sonra kamudan köprü ihalesi de alamadılar.

Japonlar dünyanın alanında ilk batırma tüneli olan Marmaray’ı yaptılar. Osmangazi Köprüsü’nde ise inşa görevini kamudan değil konsorsiyum şirketlerinden aldılar.

Çanakkale Otoyol ve Köprüsü inşaatı işini Koreli şirketler; Daelim, SK Engineering & Construction ile Türkiye; Limak ve Yapı Merkezi’nden oluşan konsorsiyum bitirdi. Projenin mühendislik, teknik, tasarım ve finans tarafında Koreliler, yapım işinde ise yüzde 90 çalışan oranıyla Türk şirketleri yer aldı. Çanakkale Köprüsü’nde mühendislik ve tasarım tarafında Koreli şirketlerin çatısı altında görev alanların oranı ise yüzde 10 seviyesinde oldu.

Hayırlı olsun…