En az 500 bin evin kaynağı tamam…
TÜRKİYE Tek Yürek yardım kampanyasında elde edilen miktara ilişkin inşaat sektöründe olanların hesabına göre yıkılanın iki katından fazla ev yapma olanağı ortaya çıktı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın verilerine göre son incelemelere göre Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman’da hasar yüksek, diğer 8 ilde ise bazı ilçeleri hariç kent merkezlerinde bu denli yüksek yıkıma rastlanmadı.
Hasar tespiti tamamlanan 61 bin 722 binada yer alan 263 bin 800 bağımsız birimin ise acil yıkılması gereken ağır hasarlı veya yıkık olduğuna karar verildi.
BİR DAİRENİN MALİYETİ
Birim maliyet hesabından yola çıkılırsa, temel ile birlikte bir binanın metrekare maliyeti yaklaşık 450 dolar civarında…
Her bir dairenin TOKİ konutlarında ağırlıkla uygulanan 90 metrekare üzerinden hesaplandığında, ek maliyetlerle birlikte 800 bin liradan hesap edilebilir.
Toplu konutun getirdiği bazı masraf eksiltici unsurlar eklendiğinde ise daire başına maliyetin 500 bin lira civarında olacağı hesaplanıyor.
TOPLANAN MİKTAR
Gelelim önceki gece toplanan yardımlara…
Bağışçılar 115 milyar 146 milyon 528 bin lira verdi…
Buna 100 milyar lira da Hazine’den aktarılanlar eklendiğinde 215 milyar lira eder…
Ülkelerden gelen başka yardımlara ilaveten Dünya Bankası’nın 1 milyar 780 milyon dolar, yani 33 milyar lira desteği de eklendiğinde 250 milyar lira civarına ulaşır.
Türkiye Tek Yürek kampanyasının ötesinde farklı ülkelerde yaşayan Türkiye sevdalılarının yardımları da eklendiğinde 300 milyar liralık kaynağa ulaşır…
Bu da her biri 500 bin liradan 600 bin ev demek…
Yol, altyapı yatırımları çıkıldığında dahi yıkılan veya acil yıkılması gereken binalardan da fazla sayıda konut stokuna ulaşmak olası.
HAYIRSEVERLERİN EV DESTEĞİ
Habertürk’ün de içinde bulunduğu Ciner Grup gibi süratle ev yaptırıp teslim etmek için kolları sıvayan hayırsever işadamlarının katkıları da bunun içinde değil…
Toplanan yardımın AFAD ve Kızılay üzerinden kullanılması ise başlı başına başka bir kolaylık; çünkü Sayıştay gibi bürokratik kontrollerin getirdiği zorunluluklar yok.
Merkez Bankası ve kamu bankalarının bağışlarının gerisinde yatan neden de bundan kaynaklansa gerek.
DURMUŞ YILMAZ’IN HESABI
Nitekim eski Merkez Bankası Başkanı, İYİ Parti milletvekili Durmuş Yılmaz ile dün sohbet ederken, bugüne kadar Bankanın böyle bir yardım kampanyasına katıldığına tanıklık etmediğini belirtti.
Kanunu gereği de bunun mümkün olmadığının altını çizdi.
Durmuş Yılmaz, 30 milyar liralık yardım sonrası gelen eleştiriler sonrası Merkez Bankası’nın bu yardımın 2022 bilanço kârından karşılanacağını açıkladığını da anımsatıp ekledi:
“Merkez Bankası bu tür bağışları sene başında bütçesine koyma şekliyle yapabilir. Nitekim 21 ildeki Merkez Bankası Ormanları ve 1999 depremi sonrası yapılan evler de bu şekilde gerçekleşti. Sevda Cenap And Vakfı’nın müzik ödüllerine destek de yine aynı şekilde yapıldı. Bunlar bütçe içinde olanlar. Eğer elde ettiği kardan ödeyecekse, kurumlar vergisi beyanıyla vergisini ödeyecekti. Hazine’ye bu yolla gidecek, bütçe içinde dağıtılacak ve Sayıştay denetimine tabi olacaktı. Bir cepten alıp diğerine koyduğu doğru, ama denetim dışında bir yerden alıp diğerine koyuyor…”
KAMU BANKALARININ DURUMU
Durmuş Yılmaz, Hazine’den kısa süre önce destek alan kamu bankalarının durumuna da dikkat çekerken, İş Bankası’nın kendi öz sermayesi ile destek planına da övgüde bulundu.
Elde edilen paranın çok iyi kullanılması halinde alt yapılar dahil şehirlerin çok hızlı bir şekilde yeniden ayağa kaldırmak bir yana, yeniden kurulmasının sağlanabileceğine de vurgu yaptı.
Belki de bundan olsa gerek kabine inşaatın bir an önce başlaması için adım atma kararını dün bir kez daha bakanları aracılığıyla dile getirdi.
Bütün bunlar barınma ihtiyacının karşılanmasını sağlayabilir.
Ancak depremin yaşattığı acıların yarasının sarılması uzun süre alır…
