Otomobilde vergi gazı!

Meclis’e sevk edilen “Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” yasalaşırsa motor hacmine dayalı ÖT V dönemi sona erecek ve vergisi artan bu tip araçlar daha pahalı olacak.

Tasarı, taşıtların ÖT V oranlarını bir katına kadar artırıp sıfıra kadar indirme yetkisini çeşitlendirmeyi ve bu yolla vergi gelirlerinin artırılmasını öngörüyor. Tasarının etkilerini dün sektörün önemli oyuncularıyla görüştüm. Genel kanı yeni düzenleme markalar arası pazar değişimi yaratacak.

Pazar büyüklüğüne etkisi ise sınırlı kalacak. Bugün motor hacimlerine göre ÖT V alınan sıfır otomobiller fatura değerlerine, ağırlıklarına hatta kullanım amaçlarına göre vergiye tabi olabilecek. Başka bir deyişle, sadece motor hacmi göz önüne alınmadan her tip otomobilden ayrı ÖT V alınmasının önü açılıyor.

Türkiye’de son yıllarda küçük 1.6 litre ve altında motor hacmi olan lüks modellerin satışında patlama oldu. Yeni tasarı bu şekliyle hayata geçerse 1.6 litrelik dizel ya da benzinli motorları olan BM W, Mercedes, Audi gibi lüks markaların en çok satan modelleri ÖT V artışıyla pahalanacak ya da lüks markalar fatura fiyatlarını vergi limitleri içinde kalacak şekilde aşağıya çekmek zorunda kalacak.

Ben elbette böyle bir düzenleme yapılırken motor hacmi küçültülmüş çevreci nitelikteki otomobillerin önünün kesilmesini istemem. Bu anlamda çeşitli normlara göre düzenlemede bir hassasiyet getirilirse çok iyi olur derim.

Fiyatları artacak. Ayrıca düzenlemede hızlı davranılmaz ise hali hazırda satışta olan sıfır araçlarda fiyat avantajı sunacak ve satın alanlara önemli fırsatlar yaratacak.

Ancak ilk etapta görünen o ki bu markaların söz konusu araçlarını şu an elinde bulunduranlar yani ikinci ellerdekiler büyük avantaj yakalayacak.

Borusan İcra Kurulu Başkanı Eşref Biryıldız, şunları söyledi: “Şaşkınız. Uygulamayı görmeden de bir adım atmak mümkün değil. Gördükten sonra da satış adetlerinin düşmesine razı olmaktan başka yapılacak bir şey var mı emin değilim. Şimdi ÖTV artmadan herkes elimizdeki otomobilleri almaya koşabilir de ya sonra?”

‘ÜST SEGMENTE TALEP YER DEĞİŞTİRECEK’

Çelik Motor Genel Müdürü Bora Koçak, “Bu türden bir ÖT V düzenlemesi değişimi toplam pazar büyüklüğünü etkilemez. Sadece pazarın içindeki kırılımı değişecek ve üst segment talebi yer değiştirecek. Matrah rakamının iyi ve doğru belirlenmesi pazarın olumsuz etkilenmemesi için çok önemli. Orta sınıfın dahil olduğu grubu da içine alan bir vergi artışı pazarı olumsuz etkiler” dedi

"GENEL PAZARA ETKİSİ SINIRLI OLUR"

Otomotiv Distribütörleri Derneği Başkanı Genel Koordinatörü Hayri Erce, şu yorumu yaptı: “Tasarıya bakıldığında öncelikle daha esnek fakat bir o kadar da kompleks bir vergilendirme yapısının söz konusu olacağı bir sürece girme ihtimali var. Bakanlar Kurulu’nun nasıl bir düzenleme yapacağını görmemiz gerekiyor. Bugünden söylenebilecek olan motor hacmine göre genel vergi oranlarında bir artış olmayacağı varsayımıyla toplam pazara etkisi sınırlı olur. Markalar arası pazar değişimleri olabilir.”

Sadece motor hacmi göz önüne alınmadan her tip otomobilden ayrı ÖTV alınmasının önü açılıyor. Hükümetin hazırladığı “Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” Meclis’e gönderildi.

Tasarıda en dikkat çekici madde, otomobillere yönelik ÖTV düzenlemesi oldu. Tasarı, Bakanlar Kurulu’na tanınan taşıtların ÖTV oranlarını bir katına kadar artırıp sıfıra kadar indirme yetkisini çeşitlendirmeyi ve bu yolla vergi gelirlerinin artırılmasını öngörüyor.

Peki, taslak bu şekliyle kanunlaşırsa ne değişecek? Bugün motor hacimlerine göre ÖTV alınan sıfır otomobiller fatura değerlerine, ağırlıklarına hatta kullanım amaçlarına göre vergiye tabi olabilecek. Başka bir deyişle, sadece motor hacmi göz önüne alınmadan her tip otomobilden ayrı ÖTV alınmasının önü açılıyor.

MOTOR HACMİ KÜÇÜK DE OLSALÜKS ARACIN VERGİSİ ARTABİLİR

Tasarıya göre Bakanlar Kurulu, binek otomobillerle 3.5 tonun altında yük taşıyan panelvanlar ve 9 kişiye kadar yolcu taşıyan minibüsler için “ÖTV matrahını esas alarak fiyat grupları oluşturmaya, bu fiyat grupları ve malların cinsi, sınıfı, üst yapı gövde tanımı, istiap haddi ile yolcu ve yük taşıma kapasitesi itibarıyla farklı oranlar belirlemeye” yetkili olacak.

Buna göre, araçların ÖTV oranlarını sadece motor hacmine göre değil, aynı zamanda satış fiyatına, tipine, sınıfına, kapasitesine, cinsine, kasa yapısına göre ayrı ayrı belirleyebilecek.

Böylece örneğin her ikisi de 1600cc olmasına rağmen vergisiz fiyatı 20 bin TL olan otomobille 100 bin TL’yi aşan otomobilden farklı oranlarda ÖTV tahsil edilebilecek. Bu iki araçtan birine yüzde 45, diğerine yüzde 90 ÖTV uygulanabilecek.

PAZARIN YÜZDE 12’Sİ KÜÇÜK MOTORLU LÜKS OTOMOBİLDE

2015 yılında otomobil pazarı motor hacmine göre incelendiğinde, en yüksek paya % 95.93 oranıyla yine 1600cc altındaki otomobiller 696 bin 76 adet ile sahip oldu.

Ardından % 3.18 pay ile 1600-2000cc aralığındaki otomobiller ve % 0.87 pay ile 2000cc üstü otomobiller yer aldı. 2014 yılına göre 1600cc altındaki otomobil satışlarında % 24.52, 1600-2000cc aralığında motor hacmine sahip otomobil satışlarında % 2.54 ve 2000cc üstü otomobillerde % 9.37artış yaşandı.

2015 yılında 85kW altı 38 adet, 121kW üstü ise 82 adet elektrikli otomobil satışı gerçekleşti. 2015 yılı satış rakamlarına göre C ve D segmentindeki otomobillerini düşük hacimli ama turbo beslemeli motorlarla satan BMW, Mercedes, Audi ve Volvo gibi markaların binek araçlarının, satış toplamı 90 bin adetle pazardaki payları yüzde 12’ye yaklaştı.

Bu markaların da pazara paralel olarak araçlarının yüzde 95.1’ini 1.6 litre ve altı motor hacminde sattıkları varsayıldığında geçen yıl yaklaşık 85 bin adet ‘lüks araç’ın en düşük ÖTV oranını ödeyerek trafiğe girmiş oldukları söylenebilir.

KÜÇÜK MOTORLU LÜKSLERİN FİYATLARINI ARTIRACAK KARAR

Türkiye’de son yıllarda küçük 1.6 litre ve altında motor hacmi olan lüks modellerin satışında patlama oldu.

Yeni tasarı bu şekliyle hayata geçerse 1.6 litrelik dizel ya da benzinli motorları olan BMW, Mercedes, Audi gibi lüks markaların en çok satan modelleri ÖTV artışıyla pahalanaca ya da lüks markalar fatura fiyatlarınıvergi limitleri içinde kalacak şekilde aşağıya çekmek zorunda kalacak.

Hakan ÖZENEN/GAZETE HABERTÜRK