4+4+4'e hazır mıyız?

PERVİN KAPLAN- GAZETE HABERTÜRK

4+4+4 eğitim sistemiyle bu yıl ilköğretime başlayacak öğrenci sayısı 2.3 milyonu aştı. Yasayla okula başlayacak 700 bin çocuğun 373 bini İstanbul’da. İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Muammer Yıldız, “Bazı ilçelerde derslik başına 80 öğrenciden fazla okullar var. 80-85 sürprizi olmasın diye uğraşıyoruz. Hedef tüm sınıfları 60 öğrencili yapmak” dedi.

Yeni eğitim yasasının bu yıl yürürlüğe girmesi ve 66 ayını doldurmuşların yanı sıra 60-66 ay arasındaki çocukların da 72-84 aylıklarla birlikte okula başlayacak olması aileler için de eğitimciler için de birçok soru işaretini beraberinde getiriyor. Bunların başında okulların sınıf, tuvalet gibi fiziki yapılarının aralarında 60 aylık çocukların da yer alacağı öğrencilere göre düzenlenip düzenlenmeyeceği, bunun için yeterli kaynak olup olmadığı geliyor. Bir başka merak edilen nokta ise Milli Eğitim Bakanlığı verilerine göre bu yıl okula kaydı yapılacak 2 milyon 313 bin 888 çocukla birlikte sınıf mevcutlarının kaç kişi olacağını ve sınıfların çocukların yaşlarına göre düzenlenip düzenlenmeyeceği. İşte bu soruları okula yeni başlayacak öğrencilerin yaklaşık 400 bininin bulunduğu İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Muammer Yıldız’a yönelttik. Her yıl İstanbul’da yaklaşık 220 bin çocuğun birinci sınıfa başladığını anlatan Yıldız, bu yıl 60-72 ay ve üstü çocuk sayısının 373 bin olduğunu söyledi. Geçen yılın rakamlarına göre 153 bin artış olduğuna değinen Yıldız’ın sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:

BELKİ 110 BİN GELMEZ

Yeni kayıt olan öğrenci sayısını aylarına göre ayırabildiniz mi?

373 bin yeni kayıdın 60-66 aylık bölümü 110 bin civarında. Bunlar zorunlu olmayanlar. Ne kadarının okula başlayacağını okulların açıldığı güne kadar tahmin etmek zor. Bu çocukların okula yollanmayacağını düşünürsek geriye 263 bin çocuk kalır. Aynı zamanda 66 ayını doldurmuş olduğu halde çocuklarını yollamayacak olan ve rapor almak isteyen aile profili de var. Bu aileler daha çok iyi eğitimli ve ekonomik olarak daha üst gruptan. Muhtemelen çocuklarını da özel okula yollayacak ailelerden. Özel okula da tahmini 18 bin çocuk gider.

80’İN ÜZERİNDE ÖĞRENCİLİ İLÇELER VAR

Ümraniye, Kâğıthane gibi ilçelerdeki okullarda birinci sınıfların mevcutları 85’e kadar çıkmış durumda?

Müdürlerin okul kapısına ‘Gelmeyin, 80’i aştık’ yazılarını astığını duyuyoruz. Diğer ilçelerde durum nedir? Sultanbeyli, Ümraniye, Kâğıthane, Küçükçekmece, Bağcılar öğrenci sayısının en yoğun olduğu ilçeler. Derslik başına 80 öğrenciden fazla olan okullar var. Biz bir sınıfta 80, 85 kişi sürprizi olmaması için çalışıyoruz. I Sınıfların mevcudunu azaltmak için nasıl bir çalışma yürütüyorsunuz? İlk tedbir olarak şube sayısının artırılmasını istiyoruz. Ama bunun kütüphane ve laboratuvarların kapatılarak yapılmasına karşıyız. Okulun geçen sene 5 şubesi varsa, bu yıl birinci sınıfta 8 şube yapsın istiyoruz. 40 derslikli okulda 8 şube olabiliyor. Tek tek okul bazında bu çalışmaları yürütüyoruz. Geçen yıl 68 mevcutlu sınıflarımız vardı. Ama biz 60’a indirmeyi hedefliyoruz. Büyük odada olan müdürler küçük odaya geçiyor, onların odası sınıf oluyor. Okulda kullanılmayan atıl yerlerin de sınıf yapılmasını istiyoruz. 60 yeni okul açıyoruz. I Bir okulda birinci sınıfların şubesinin artırılması demek, diğer sınıflarda şube azaltılması anlamına gelmiyor mu? Bu durumda 2., 3. ve 4. sınıflardaki öğrenci sayısı artmayacak mı? Evet artacak. Çünkü birinci sınıfların şubesini artırmak için üst sınıflarda şube kapatılacak. Sınıfların hepsinin seviyelerini ancak böyle aynı tutabiliriz. Sınıfların biri 85, biri 75, biri 50 olacağına tüm sınıfları 60 öğrenciye çekmeyi hedefliyoruz. 85 öğrencili sınıf da olmasın.

ÖĞRENCİLER BAŞKA OKULA KAYDIRILACAK

Şube sayısı artırılmasına rağmen 85 öğrenciye ulaşan birinci sınıflar birçok bölgede ve ilçede oluştu. Orada bu sorunu nasıl çözeceksiniz?

Biliyorsunuz 10-12 okuldan oluşan eğitim bölgeleri var. Bu okullar arasında öğrenci transferi yapacağız. Hatta ilçeler arasında da olabilecek. Örneğin Kâğıthane’de ikili eğitim yapılmasına rağmen, okullar yetmiyor çünkü aynı zamanda da güçlendirme çalışmaları yapılıyor. Bu ilçedeki öğrencileri daha az öğrencinin olduğu Şişli, Beşiktaş gibi ilçelere kaydıracağız. Önce eğitim bölgesindeki 10-12 okul arasında, sonra ilçeler arasında böyle öğrenci kaydırmaları olacak. Eğitim bölgelerinin dışına yani adrese bağlı sistemin dışına çıkacağız. Daha az öğrencili okulları değerlendireceğiz. Öğrencinin yoğun olduğu yerlerden yoğun olmayan bölgelere transfer yapacağız. Aileleri bu okullara çocuklarını almaları için davet yapacağız.

AKADEMİK VE YAŞA BAĞLI DÜZENLEME

Ailelerin en çok merak ettiği noktalardan biri de sınıfların çocukların yaşı dikkate alınarak oluşturulup oluşturulmayacağı. Sınıflar nasıl oluşturulacak?

İlçe müdürlüklerinden ve okul müdürlüklerinden çocukların yaşının ve okul öncesi eğitim alıp almadığını dikkate alarak sınıflar oluşturmalarını istedim. İlk kez okul yüzü gören çocuklar olacak. Yani akademik ve yaşa bağlı düzenleme olacak.

SIRA DÜZENİNİ DEĞİŞTİREMEYİZ

Okullarda yaşa uygun fiziksel yapı düzenlemeleri de yapılıyor mu?

Okulların giriş, çıkışları, lavaboları yenileniyor. Ama sınıflarda sıra düzeni değişmeyecek. Bu mümkün değil. Eğer 30 kişilik sınıflarınız olsa farklı oturma düzenleri yaparsınız. Ama bizde böyle bir şans yok. İngiltere’de bir okulu ziyaret ettiğimde sınıfta 3 öğretmen vardı. Biri sınıf öğretmeni, diğeri yardımcısı, bir diğeri de çocukların oryantasyonu için bulunuyordu. İdeal olan bu. Ama bizim gerçekliğimiz de bu. 4+4+4 eğitim sistemiyle bu yıl ilköğretime başlayacak öğrenci sayısı 2.3 milyonu aştı. Yasayla okula başlayacak 700 bin çocuğun 373 bini İstanbul’da. İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Muammer Yıldız, “Bazı ilçelerde derslik başına 80 öğrenciden fazla okullar var. 80-85 sürprizi olmasın diye uğraşıyoruz. Hedef tüm sınıfları 60 öğrencili yapmak” dedi.

***

‘PARA YOK NASIL DEĞİŞTİREYİM?’

Bir ilçenin müdürü okullarda tuvalet, lavabo ya da sıraları değiştirmediklerini, eskilerinin kullanılacağını anlatıyor: “Nasıl değiştireyim? Bunun için para lazım. Bunları değiştirmek için gelen bir para yok. Müdürlerimden nasıl velilerden para toplamalarını isteyeyim? Geçen yıl binlerce okul müdürüne bu yüzden soruşturma açıldı. Para toplamak yasak. Okulların altyapısı küçük çocuklar için hazır değil.”

‘60-66 AYLIKLARA ‘GELMEYİN’ DİYORUZ’ MALİYET 30 MİLYAR TL

Sınıf mevcudu 80’in üzerine çıkan bir okul müdürü otomatik kayıtları yapılan 60-66 aylık çocukların velilerine “Gelmeyin” dediklerini anlatıyor: “80 kişilik bir sınıfta çocuklarının bir şey öğrenemeyeceğini, bu ortamın sağlıklı olmadığını anlatıyoruz. Kimisi ikna olup gidiyor, kimisi de tüm bunlara rağmen ‘Okula gidecek’ diye diretiyor. Onları alıyoruz mecburen.”

MALİYET 30 MİLYAR TL

Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer yeni eğitim sisteminin maliyetini ‘’Personel, cari, donatım, yapım maliyetleri” olarak 30 milyar lira diye açıklamıştı. Dinçer, derslik başına 30 öğrenciye ulaşmak için yaklaşık 160 bin dersliğe ihtiyaç varken, yeni yasayla birlikte açığın 173 bine ulaşacağını söylemişti. Dinçer, “Okullardaki lavabo ve tuvaletler bile çocuklara uygun değil” eleştirilerine “Birinci sınıfa başlayacak çocukların kullanabileceği şekilde tadilat yapılıyor. Belki bazı okullarda bu tadilat yetişmeyebilir" yanıtını vermişti.

AKILLI TUVALETİ BİLE YAPILDI

İstanbul’da bazı devlet okulları “velilerin katkılarıyla” 4+4+4 için yenilendi. Tıpkı Güney Kore’den “akıllı tuvalet” getirten, zeminleri İtalyan graniti döşenen, sıraları yenilenen Fatih’teki Hekimoğlu Ali Paşa İlkokulu gibi. Okul Müdürü Orhan Tümsavaş bu yıl okul yaşının düşmesi nedeniyle küçük çocukların en çok tuvaletlerde zorlanacaklarını düşünerek, okul öncesi eğitimdekiler de dahil olmak üzere okula tanesi 2 bin 500 TL’den “akıllı tuvalet” yaptırdıklarını söylüyor: “Bu tuvaletler Japonya ve Güney Kore’de kullanılıyor. Özel okullarda bile yok. Klozetler ısınıyor, böylece mikrop ölüyor. Çocuk ihtiyacını giderdikten sonra tuşa basıyor, poposu yıkanıyor ve sıcak hava üfleyerek kurutuluyor. 5 yaş okula başlayacak diye bunu yaptık. Çünkü çocukların en büyük sıkıntısı tuvalet ve tuvalet temizliği. Okullarda tuvaletleri pis bulduğu için evine gidene kadar tuvalet ihtiyacını gidermeyen çocuklar oluyor. Bütün gün karın ağrısı çekiyorlar. 16 tane bunlardan getirttik. Tuvaletler için 65 bin TL harcadık. Işıklandırması, İtalyan graniti, duvarlar bu kadar tuttu. Velilerimiz yaptırdı. Lavaboları da 110 santimden 83 santime düşürdük. Rahatça ulaşabilecekler.”

‘ÇOCUKLARIN GÜVENİNİ YOK EDECEĞİZ’

Bir ilçe milli eğitim müdürü yeni eğitim sisteminin en büyük sorununun 72 aydan küçük çocukları okula başlatması olduğunu söylüyor. Müdür aralarında 2 yaşa kadar fark olacak çocukların aynı sınıflarda olacağını söylüyor: “Bu çocuklar birbiriyle yarışacak. 5 kilo taşıyacak bir teraziye siz 7 kilo koyarsanız terazi kırılır. İşte çocukların durumu da bu olacak. Küçük çocuklar korkacak, kendilerine güvenlerini yitirecek ve okuldan soğuyacak. Bu korkuları yetişkinliklerinde de sürecek. Biz 66 aydan küçük çocuğunu okula vermek isteyen velilere bunları anlatıyoruz. Sınıfların kalabalık olacağını söylüyoruz. Buna rağmen okula devam etmesi için dilekçe verenler çıkıyor. Bunlar daha çok ‘Çocukla ben uğraşacağıma, okul baksın’ diye düşünenler. Bunun yanı sıra çocuklarını göndermek istemeyenler de rapor almaya çalışıyor. Okula başlatma kararını öğretmenler ve veliler vermeliydi. Yalnızca 72 aylıkları alabilsek sorun olmayacak.”

***

EĞİTİMCİLER NE DİYOR?

Müfettişler Derneği Başkanı Doğan Ceylan

Aynı tuvaleti ortaokullar da kullanacak, değiştiremezler

Dönüşümün kademeli olarak yapılması nedeniyle zaten binaların tam anlamıyla dönüşümü mümkün değil. İlkokula dönüştürdüğünüz bir okulda üç yıl boyunca 6. 7. 8. sınıflar öğrenim görecek. Okullar sabah ortaokul, öğlen ilkokul olacak. Bu durumda fiziki bir düzenleme yapılması zaten imkânsız. Çünkü sabah küçük çocukların kullandığı sırayı, tuvaleti, lavaboyu öğleden sonra ortaokullar kullanacak. Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı İsmail Koncuk: Çok sıkıntılı bir dönem başlayacak 4+4+4 sistemine okullar hazır değil. Hangi okulun ortaokula, ilkokula dönüştürüleceği konusunda bir karmaşa var. Derslik açığı var. Çok sıkıntılı bir dönem olacak. Okulların fiziki yapısı zaten sıkıntılıydı, şimdi birinci sınıfa başlama yaşının da düşürülmesiyle bu sıkıntı iyice artacak.

Anadolu Eğitim-Sen Genel Başkanı Cansel Güven:

Sadece bütçe ayırmakla çözülmez

Eski sisteme göre bile sayıca ve fiziki donanım olarak yetersiz olan okulların fiziksel donanım ihtiyacı daha da artacak. Bu sadece bütçeyle çözülebilecek bir problem de değil. Bunun için çok iyi bir bütçe tanımlansa bile, mühendislik ve yapım aşaması yetişmeyecek. Hiçbir şey çocukların güvenliği ve sağlığından daha önemli değil. Dönüştürülen okullara bütçe tanımlanmadı. Teknik okullara ise okul başına 480 TL gibi komik bir ücret gönderildi.

Eğitim-İş Genel Başkanı Veli Demir:

Okullarda salgın hastalık başlayacak

OKULLARIN fiziki durumları da 5, 5.5 yaşındaki çocuklara hazır değil. Sıralar, tahtalar, merdivenler, lavabolar uygun değil. 72 aylık çocuklar bile okulda zorlanırken, bu yaş grubu çocukları temizlik alışkanlıklarını kaybedecek, okullarda salgın hastalıklar artacak. 40 kişilik sınıflar 70-80 kişiye çıkacak.

Eğitim-Sen Genel Örgüt Sekreteri Mustafa Ecevit:

Okula göndermemelerini istiyoruz

Okulların fiziki yapısı 72 aydan küçük çocukların kullanımı için uygun değil. Tahtalar, sıralar, merdivenler, basamaklar, koridor boşlukları ve oyun alanları yeniden düzenlenmeli. 60-83 aylıkların aynı sınıfta olması uygun değil. Velilere 72 aydan küçük çocuklarını kesinlikle okula göndermemelerini söylüyoruz.

Eğitim Bir-Sen Genel Sekreteri Ahmet Özer:

Okullar 20 günde hazır hale getirilebilir

Çocuklar 20 günde tek başlarına tuvalete gidebilecek, gereksinimlerini karşılayacak hale getirilebilir. Okulların fiziki yapısı şu an hazır değil ancak yapım aşamasında. Okulların açılmasına 20 gün gibi bir süre var, bu sürede bakanlık, okul idareleri ve velilerle işbirliği yaparak çalışmaları tamamlatabilir. Ayrılan bütçe yeterli deği. Okullar açıldığında sıralar, tuvaletler, yazı tahtaları gibi ihtiyaçlarıyla inşaatlar tamamlanmış olmalı ve çocuklar hazır bir okulda eğitim almalılar.

Eski Eğitim-Sen Genel Başkanı Alaaddin Dinçer:

Okulların bütçeleri yok

Okulların fiziki ortamları, tuvaletleri, lavaboları, derslikleri, sıraları, yazı tahtaları, oyun alanları 5 ve 5.5 yaş çocuklarına uygun değil. İkili eğitim yapan okulların ders giriş ve çıkış saatler belirsiz. Okulların yeni sistemle ortaya çıkan yeni ihtiyaçlarını karşılayacak bütçeleri yok. Yeni sistemde öngörülen seçmeli derslerde gerçekleştirilecek sosyal aktivitelerin ve diğer etkinliklerin alanları yeterli değil. Olanlara da bakım ve onarım gerekir.