‘Son 5 yılın en iyi hasadı’

Erozyonu önleyen, kesilse bile sürgünden çıkan, dalları kesildiğinde gençleşen, yamaç arazileri ve beyaz toprağı seven, çiftçiyi doyuran, meyvesiyle sofraların vazgeçilmezi olan, yağıyla şifa ve güzellik veren zeytin, hasadıyla da neşe saçıyor. Zeytin hasadı emek ve sevgi istiyor. Kuşaklardır zeytin toplayan teyzeler, eteklerinin belindeki bölmeye ağaçtan düşen meyveleri toplarken kâh birbirleriyle gülüşüyor kâh bir türkü tutturuyor. Ve pek çok kişi gibi onlar için de yılın en keyifli zamanları kasım ayıyla başlıyor. HT Cumartesi'nden Ekin Türkantos'un haberi...

Geçtiğimiz hafta gerçekleşen 13. Ayvalık Uluslararası Zeytin Hasat Günleri kapsamında Komili’nin zeytin hasadına konuk olduk ve zeytinle ilgili ilginç bilgiler öğrendik. TÜİK verilerine göre, Türkiye’de 2000’lerin başında 100 milyon adet zeytin ağacı bulunurken dikimlerin etkisiyle 2016 sezonunda 172 milyon adede yükselmiş. Türkiye’deki zeytinyağı üretimi 2017’de 177 bin tonken 2018 sezonunda beklenti 280 bin ton... Hasat o seneki rekolteye göre ocak sonuna kadar devam ediyor. Bu yıl zeytinyağcılar hasadın çok iyi olduğunu, zeytin kalitesinin tat ve koku olarak son 5 yılın en iyisi olduğunu söylüyor.

6 KİLO ZEYTİN, 1 KİLO YAĞ

Ayvalık’ta hasat günleri festival havasında geçiyor. Tüm üreticiler ve çevre illerden gelen ziyaretçiler stantlardan zeytin tadıyor ve zeytinyağına doyuyor. 6 kilo zeytinden 1 kilo zeytinyağı çıktığını anlatan Bunge Komili Gıda Direktörü Erman Erol, “Havalar kurak gittiğinde zeytin ağacı gövdesinde su depoluyor ve susuzlukta ağacın dallarına su yolluyor. Zeytin ağacı, yağmur kalitesi açısından poyrazdan ve denizden gelen havayı aldığında verimli oluyor” diyor.

‘YAVRU VEREN ZEYTİN KISMET GETİRİR’

Ayvalık’ta zeytin bahçesine gittiğimizde hasada çoktan başlanmıştı. 52 yaşındaki Gülsevim Ceylan, 12 yaşından beri zeytin işinde çalışıyor. Ekibin başı o. Kendisine “dayı başı” ya da “kayalık” diye sesleniyorlar. Ceylan, “Güne 6.00’da kahvaltı ile başlar sepetimizi aldığımız gibi motora binip işe geliriz. İşe gururla geliyoruz. Türkü söyler eğleniriz, çay demler yemekler yeriz. Bazen de kakışırız ama zeytinden çok keyif alırız” diye anlatıyor: “Zeytin bizim için bir nimet, şifadır. Hasar görmesin diye eteklerimizde toplarız...”

Sepetimizi zeytinlerle doldururken Fatma Teyze, elime alıp sonra bıraktığım bir zeytini görüyor, “Bu çift çatal denen zeytin çok kıymetlidir. Yavru veren zeytini kim bulursa ona kısmetin çifter çifter geldiğine inanılır” diyor. Yerlere serilen tül brandaların üzerine dökülen zeytinler sepete doldurulup fabrikaya götürülüyor. Havuz gibi bir bölmeye bırakılıyor. Ve ardından yağ kıvamına gelip şişeleniyor. Zeytin kesildiğinde sürgünden yeniden çıkıyor. Bu nedenle de “ölmez ağaç” olarak anılıyor.

Zeytine dair kısa kısa

-Zeytin ağacı bir yaşına gelmeden bahçeye dikildiğinde hızlı büyür.

-Bir ağaç ortalama 5 sene sonra meyve vermeye başlar.

-Çok soğuk havalarda zeytinin üzerine muşamba örtüp sera etkisi yaratmak donmamasını sağlar.

-Yazın su verirken dibinin nemli kalmasını göz önüne alarak sulama yapmak gerekir.

-Zeytinyağı güneş ışığından uzak, oda sıcaklığında ve nem almayacak şekilde ağzı kapalı olarak saklanmalı.

-Zeytinyağı uygun saklama şartlarında muhafaza edildiğinde 24 ay boyunca tüketilebilir.