Geçen hafta çarşamba günü hem Fed tutanakları açıklandı hem de çip üreticisi Nvidia’ın bilançosu.
➔ Fed yetkililerinin kısıtlayıcı para politikası duruşuna ne kadar süre devam edilmesi gerektiğine ilişkin belirsizliğin altını çizdiği tutanaklarda şu ifade yer aldı:
➔ "Çoğu yetkili, politika duruşunu gevşetmek için çok hızlı hareket etmenin risklerine dikkati çekti ve enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde yüzde 2'ye düşüp düşmediğine karar verirken gelen verileri dikkatle değerlendirmenin önemini vurguladı. Ancak birkaç yetkili, aşırı kısıtlayıcı duruşun çok uzun süre sürdürülmesinin ekonomiye yönelik aşağı yönlü risklere işaret ettiğini belirtti."
➔ Fed’in mesajını şu şekilde sadeleştirmek mümkün:
➔ “Öyle sizin istediğiniz gibi erken ve yüksek dozda faizleri düşürmeyeceğiz. Gaza gelmeyeceğiz. Bunun riskleri var. Dikkatli hareket edeceğiz. Enflasyonun yüzde 2’ye doğru indiğine iyice kanaat getirdiğimizde faizleri düşürebiliriz. Belki sonbahara doğru, o da belki.”
➔ Ancak Fed’in ne söylediğine piyasalar bakmadı ve tartışmadı bile.
VARSA YOKSA BİR BİLANÇO
➔ Küresel borsalar varsa yoksa bir bilanço peşinde koştular. Çünkü kâr oradaydı.
➔ Tahminlerin de üzerinde olağanüstü bilanço ve geleceğe yönelik tahminler açıklayan Nvidia’ya tutunan küresel borsalar tarihi rekorlar kırdı.
➔ Bir günde Nasdaq yüzde 2.96, S&P500 yüzde 2.11, tüm dünya borsaları yüzde 1.67 değer kazandı.
➔ Gelişmiş ve gelişmekte olan tüm dünya borsaları MSCI endeksiyle 761.137 puan çıkarak rekor kırdı. Gelişmiş borsalar da 3334.043 puanla rekora ulaştı.
➔ Bilanço açıklaması sonrası perşembe günü yüzde 16.4 sıçrayan Nvidia hisse senetleri haftalık bazda yüzde 8.5, yıl başına göre yüzde 59 ve son bir yılda yüzde 233 prim yaptı.
➔ Şirketin piyasa değeri sadece perşembe günü 277 milyar dolar birden arttı ve bir günde en yüksek piyasa değeri artışını oluşturdu. Elinde bu şirket hisseleri olanlar o gün 270 milyar dolar kazançlı çıktı.
➔ Şirket bu atağı ile toplam piyasa değerini hafta sonunda 1.94 trilyon dolara çıkardı ve Muhteşem 7’li sıralamasında Microsoft ve Apple’ın ardından dünya üçüncülüğüne yükseldi.
➔ Gün içi en yüksek 823.94 dolarlık hisse senedi fiyatına göre şirketin piyasa değeri 2 trilyon 28 milyar doları gördü.
İŞ ZAYIFLAMA İĞNESİNE Mİ GELDİ?
➔ Yarı iletken çipler ve yapay zeka alanında faaliyet gösteren teknoloji şirketleri de, Nvidia önderliğinde piyasaların yönü üzerinde etkili oldu.
➔ Böylece ABD’de enflasyonla mücadelenin zaman alacağı ve faiz indirimlerinin ötelenmesiyle irtifa kaybedecek borsalar tutunacak bir dal buldu.
➔ Son haftalarda dikkati çeken ise zayıflama iğneleri üreten şirketler. Zayıflama iğneleri işe yarar veya yaramaz bilinmez ama gündemde kaldığı sürece sadece sağlık alanında değil gıda sektörünü de hareketlendirebilir.
➔ Çünkü iğneler şişman ve obez çok sayıdaki Amerikalar için kurtarıcı rolü oynayabilir. Ancak gerçek olamayacak kadar güzel bu gelişme kısa sürede hüsranla bitebilir.
➔ Borsalar yapay zeka ve buna dayalı farklı sektörlerdeki gelişmelerle bir süre daha yükselişlerini sürdürebilirler. Hem yapay zeka şirketlerinin fiyatlaması bitmemiş hem de yapay zekaya dayalı gelişmelerin tetikleyeceği şirket ve diğer sektörler sıraya girebilir.
➔ En azından 3 ay sonra yeni bilanço dönemine kadar borsalar için atlanacak çok ciddi bir eşik yok.
BU CANLANMA FAİZ DÜŞÜŞÜNE ENGEL
➔ Rekor düzeylerine çıkan borsaların koşan tek ata mahkum kalması, tutunacak tek dalın bu olması başlı başına bir risk kaynağı.
➔ Ayrıca faizlerin yükseltildiği ve enflasyonun düşürüldüğü bu süreçte borsaların yükselmesi hiç iyi bir şey değil. Gelir etkisi yoluyla enflasyonla mücadeleyi zorlaştırıyor.
➔ Haklı olarak faizleri indirme işini de suya düşürüyor. Zaten ocak ayı ile enflasyon eğiliminde tersine dönüş varken faiz indirim süreci yılın ikinci yarısına ertelendi. Borsalardaki bu coşku ise faiz indirimlerini yılın sonuna doğru öteliyor.
➔ Bu da daha uzun süreyle yüksek faizin devam ettirilmesi demek. Yüksek faize karşı en duyarlı sektörlerden biri de teknoloji şirketleri. Hızla büyüyorlar ve bunu borçlanmayla yapıyorlar. Faiz yüksekse finansman bulmaları zorlaşıyor.
➔ Borsalar iyi giderken ve enflasyonda yapışkanlık ortaya çıkmışken faizler düşürülemeyecek. Bu da borsaların aleyhine bir durum.
BORSALAR NEREYE KADAR?
➔ Bu durumda borsalar nereye kadar gider?
➔ Henüz yeni kırılmış olduğundan rekorların devamı gelebilir.
➔ Ancak yeni bilanço dönemi yaklaştıkça yine borsaları sıkıntı basacak.
➔ Nasıl ki bilanço stresiyle bu sefer 3-4 günlük bir gerileme yaşandıysa fiyatlar daha yukarı gideceğinden ve şirket performansına ilişkin çıta daha yükseğe konulduğundan, gelecek bilanço dönemi sıkıntısı daha büyük olabilir.
➔ Bilanço tarihi yaklaştıkça stres artacak ve açıklama yapılmadan önce piyasalar satış baskısı altında kalacak. Bu satışların aşırıya kaçması ve bilançoların beklentileri karşılaması durumunda toparlanma yine olabilir.
➔ Ama eninde sonunda spekülasyonların yoğun yaşandığı borsalarda fiyat şişkinlikleri ortaya çıkabilir. Bu aşama kar realizasyonları ile sert satışlara yol açabilir. İşte bugünkü rüya o zaman kabusa dönüşebilir.
ÖNCE BORSALAR SONRA FAİZLER Mİ?
➔ Peki bu durumda iş bitti mi? Hayır.
➔ Borsalar sert düşüp finansal piyasalar karışınca Fed ile diğer merkez bankaları imdada yetişecek ve faizleri düşürmek zorunda kalacaklar. İyilikle olamayan bu kez kötülükle olacak.
➔ Faizler, ekonomide yumuşak iniş sonucu kademeli bir şekilde değil sert inişe çare diye sert bir şekilde indirilecek. Piyasalar düşük faiz amaçlarına ulaşacaklar ama farklı bir yoldan.
➔ Böyle bir gerçekleşme durumunda ya da bugünkü piyasa havasının tersine dönmesi halinde pek çok kişi kazanacak, zengin olacak. Kaybedecek pek çok kişi de tecrübe zengini olarak hayata devam edecek.
