'Riskten kaç sağlama yat' dönemi
Fed’in 26 Ocak’taki toplantısında ne söyleyeceği küresel piyasalar ve ekonomiler için çok önemliydi. Sonunda Fed Başkanı Jerome Powell baklayı ağzından çıkardı: “Ekonomi çok güçlü. Enflasyon çok yüksek. Bilanço çok büyük. Hızlı hareket etmemiz lazım. İşgücü piyasası maksimum istihdam hedefimizle tutarlı. İstihdam piyasasını bozmadan faiz artırımı için oldukça geniş alanımız var.”
PARA POİTİKASINDA 26 OCAK MİLAT
➔ Son 4 yılda izlediği piyasa dostu politikalarla “Wall Street’in başkanı” olarak tanımlanan Powell yeni dönemde önceliğinin ve asıl hedefinin enflasyon ile bilanço küçültmek olduğunu açıkladı. Bu yaklaşım, Wall Street’le kader yolculuğunun ayrıldığına işaret.
➔ İkinci kez Fed Başkanlığına adaylığı kesinleşen ama henüz Senato’da onaylanmayan Jerome Powell, bu söylemiyle Kongre’ye de mesaj verdi. Süresi 5 Şubat’ta dolacak Powell’ın başkanlığının bu hafta oylanması bekleniyor.
➔ Adaylığının açıklanması ardından aralık başından itibaren tavır ve söylem değiştiren Powell’ın izleyeceği yol haritası merak ediliyordu. Bu bakımdan 26 Ocak FOMC milat olmaya adaydı. Ortaya çıkan içerik de bu yönde oldu.
➔ Ancak ilk bakışta 26 Ocak FOMC toplantısı piyasaların genel gidişinde milat olmayı halkı çıkartacak bir büyük değişikliğe yol açmadı gibi görünüyor. Fakat bu aldatıcı ve görünüşte böyle.
➔ Çünkü başta ABD olmak üzere küresel piyasalar önceden “Fed ne diyecek” baskısı altına girdi ve zaman zaman sert düşüşler yaşadı. 26-27 Ocak’ta da hatırı sayılır bir oynaklık yaşandı.
DOLAR ÇIKIŞTA ALTIN DÜŞÜŞTE
➔ Bol ve ucuz para döneminin en rağbet gören piyasası teknoloji şirketlerinin toplandığı Nasdaq borsası yüzde 15.6’lık düşüşle borsalar arasında kayıpta öne çıktı.
➔ Düşüş S&P-500 Endeksi’nde yüzde 9,4, MSCI tüm dünya borsalarında yüzde 7.7, gelişmekte olan borsalarda yüzde 4.2, gelişmiş borsalarda 8.2’yi buldu.
➔ Borsa İstanbul da MSCI endeksiyle yüzde 15.5 değer yitirdi.
➔ Dolar ise değerlendi. Fed toplantısı ile dolar büyük paralara karşı yüzde 1.4 yükseldi. Dolar Endeksi 97’nin üzerine çıkarak 97.266’ya yükseldi. Gelişmekte olan ülke paraları da dolara karşı yüzde 0.6 değer kaybetti.
➔ Altın da dolara karşı değer yitirdi. 26 Ocak’ta gün için 1.850 dolara kadar yükselen altının onsu haftayı 1.791 dolardan kapatırken yüzde 3.2 değer kaybına uğradı.
➔ ABD 10 yıllık faizi ise yılı 1.512’den kapatırken 26 Ocak’ta 1.880’e kadar yükseldi, haftayı da 1.778’den kapattı.
➔ 2 yıllık ABD tahvil faizi yıl sonunda yüzde 0.7341 iken 26 Ocak’ta yüzde 1.1646’ya sıçradı. Cuma günü yüzde 1.2280’e kadar çıkan 2 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 1.1723’ten bitirdi. Fed’in faiz artırımını asıl tepkiyi 2 yıllık tahvil gösterdi.
➔ Kripto varlık piyasası Fed kararının verildiği gün yüzde 5 geriledi ama haftaya bu kayıplarını telafi etmiş olarak başlıyor. Kripto varlık piyasası da kasım ayındaki tepe noktasına göre yüzde 50 geriledi.
➔ Dolayısıyla en riskli varlıklarda en yüksek kayıplar yaşanırken, riski en düşük olanlar başta dolar ve ABD tahvilleri olmak üzere primleniyor.
BİDEN DA FED DE DİYECEĞİNİ DEDİ
➔ Fed ve Powell söyleyeceğini söyledi. Açıklamalarla bu yıl için beklenen faiz artırım sayısı 4’ten 5’e çıktı. Tahvil alım programı mart ayı başında bitirilecek. 16 Mart’taki Fed toplantısında ilk faiz artırımı yapılabilir. Bilançonun küçültülmesi ise mart ve mayıstaki toplantılarda karara bağlanacak.
➔ Yol haritası takip edilirken açıklanacak tarım dışı istihdam ile enflasyon verileri önemli olmaya devam edecek. İstihdam ve enflasyon rakamları ne kadar yüksek gelirse faiz artışı, parasal sıkılaştırma o kadar güçlü olabilir.
➔ Bu çerçevede 4 Şubat Cuma günü açıklanacak ocak ayı tarım dışı istihdamın 238 bin artması bekleniyor. Aralık ayında 199 bin olan sayıdaki bu artış Fed’in ortaya koyduğu yol haritasını uygulamayı destekler nitelikte.
➔ ABD Başkanı Biden 7 Ocak’ta yaptığı açıklamada “Fed’in enflasyonu dizginlemek için harekete geçeceğinden ve fiyat artışlarının uzun vadede kalıcı hale gelmemesini sağlayacağından eminim” dedi.
➔ Kısaca Başkan Biden’ın bu yılın kasım ayındaki seçimlerden dolayı enflasyonla mücadelede kararlığı tam ve topu Fed’in tarafına attı.
PARASAL İKLİM DEĞİŞİYOR
➔ Başkanın atama işleminin tamamlanmasıyla Fed’in odağına tam anlamıyla enflasyonu yerleştireceğini görebiliriz.
➔ ABD’de enflasyon yüzde 7 ile son 40 yılın en yükseğinde. 40 yıl önceki durum ise enflasyonun 1980 Mart ayında yüzde 14.76’yla tepe yaptığı ve Fed’in faizi Nisan 1980’de yüzde 20’ye sıçratmasının ardından, her iki oranın da düşüş sürecine girdiği 1982 şubat ayına denk geliyor.
➔ Enflasyonu düşürmede ekonomik gerekçeler yanında siyasi kararlılık tam görünüyor. Fed’de de kararsızlık dönemi bitti. Bu anlamda 26 Ocak tam bir milat oldu.
➔ Süreçte en zorlanacak finansal piyasalar da uyum göstermeye başladı. Hareketler bir ileri iki geri, bir ileri bir geri şeklinde düzensiz ve ölçülü düzeyde oluyor. Parasal iklim değişikliği gerçekleşme yoluna giriyor.
