Belarus veto kararı öncesi, AB Zirvesi'nde büyük pazarlık

2 gün süren AB Liderler Zirvesi, dün Brüksel’de kapanış bildirgesinin okunmasıyla tamamlandı.

Zirvenin 2 ana konusu vardı; Dış İlişkiler ve AB Ekonomisi.

Dış ilişkiler başlığı altında, Doğu Akdeniz’de G.Kıbrıs ve Türkiye arasında yaşanan gerginlik, Belarus’a yaptırım çağrısı, Çin’le olan ilişkiler ve Azerbaycan ve Ermenistan sınırında yaşanan silahlı çatışmalar yer aldı.

AB ekonomisi başlığı altında ise Tek Pazar ve AB yeni sanayi stratejileri tartışıldı.

Belarus veto kararı öncesi AB’de büyük pazarlık

Dış İlişkiler pasajında Belarus’a beklendiği gibi yaptırım kararı çıktı. AB, Ağustos ayında Belarus’ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçimine hile karıştırdıkları, göstericilere ve muhalefete baskı uyguladıkları gerekçesiyle, aralarında içişleri bakanının da bulunduğu 40 kişi için varlıklarının dondurulması ve seyahat yasağı gibi yaptırım kararları aldı.

Belarus’a yaptırım kararını G. Kıbrıs ve Yunanistan uzun süre veto ettiler. Türkiye’nin Akdeniz’deki sondaj çalışmaları sırasında Yunanistan ve G.Kıbrıs’ın egemenlik haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle, bahsi geçen 2 ülke “Türkiye’ye de yaptırım kararını uygulayın. Aksi takdirde Belarus kararını onaylamayacağız” diye şantaj yaptılar.

6 saatlik görüşme sonrasında liderler, G.Kıbrıs’ı ikna etti ve “AB, Türkiye’nin G.Kıbrıs ya da Yunanistan’ın egemenlik haklarını ihlal etmeye devam etmesi durumunda aralık ayında Ankara’ya ambargo uygulayabileceği” mesajını verdi.

Şimdi sadede gelelim ve soru -cevap ilerleyelim

G.Kıbrıs ve Yunanistan istediğini alabildi mi?

Hayır. Bu iki ülke Türkiye’ye yaptırım olmasa da çok daha yüksek perdeden bir uyarı ya da kınama mesajı verilmesini beklerken, AB Liderler zirvesi çok daha yumuşak ve içi net doldurulmamış ifadeler ile Türkiye’yi uyardı.

Macron’un savaş gemilerini Ege’ye yolladığı bir dönemde Zirve’den nasıl böyle bir sonuç çıktı ?

Cevap; Merkel.

Almanya AB Dönem Başkanı ve Şansölye Merkel’in 6 aylık bu liderlik süresi boyunca en büyük hedefi, Avrupa Birliği’nin ekonomik nüfuz alanının genişletmek, enerji ve savunma konularında diğer büyük güçlere bağımlılığını azaltacak yeni partnerler bulmak.

Nitekim Şansölye Merkel, Zirve sırasında yaptığı açıklamalarda “Türkiye ile yeniden pozitif bir sayfa açmak istiyoruz. AB ve Türkiye’nin 2016 yılında bıraktığı yerden yeniden masaya oturmasını ve Aralık ayında enerji güvenliği, göçmen konusu, Gümrük Birliği’nin revizesi ve vize serbestisini konularını yeniden görüşmeye açmak istiyoruz” dedi.

Bunun ön şartı olarak da, 2 NATO üyesi ülke olan Yunanistan ve Türkiye’nin, Ege ve Akdeniz’deki sorunlu konuları önkoşulsuz masada tartışmak üzere bir araya gelmesini talep ediyor.

AB’deki U dönüşün sebebi ne olabilir?

Zirve’nin diğer ana gündemi AB Ekonomisi ve yeni AB Sanayi stratejisiydi.

Stratejik otonomi ya da özerlik.

AB Liderler Zirvesi'nde alınan karar AB ekonomisin daha rekabetçi olması ve mukavemetin arttırılırken bağımlılıklarının da azaltılması.

Zirve’de, AB’nin stratejik sanayi sektörlerinde ham madde ve teknoloji olarak diğer büyük güçlere bağımlının azaltılması ve gıda ve enerji arz güvenliğin sağlanması gibi önemli hedefler konmuş ve buna da Stratejik Özerklik denmiş.

Hatta AB Konseyi Başkanı Charles Michel şu ifadeyi kullanmış “70 yıllık tarihi olan Avrupalılık ve 20 yıllık tarihi olan AB’nin artık 1 numaralı hedefi stratejik özerkliktir.”

Görüldüğü üzere enerjide Rusya’nın, teknolojide ve savunmada ABD’nin, ticarette ise Çin’in kıskacına girmiş olan Avrupa Birliği sonunda uyanmış.

Yeni partnerler arıyor. Nüfuz alanını genişletmek ve küresel dünyada oyun kurucu olmak istiyor.

Bunun yolu da ne G.Kıbrıs’ın bitmek bilmeyen kaprislerinden ne de Yunanistan’ın sürekli ekonomik destek paketi çağrılarından geçiyor.