Dispepsi ya da fonksiyonel hazımsızlık
Sabırdır, katlanmaktır bir yerde hazmetmek... İçine atmaktır ama içinden atmak zordur. Kişi hazmettiği kadar vakurdur ama bir yere kadar. Daha ötesi hazımsızlıktır. Fonksiyonel hazımsızlık da işte budur: Yersin ama sindiremezsin!
Dispepsi nedir?
Dispepsi, fonksiyonel hazımsızlık demektir. Fonksiyonel hazımsızlık, organik bir bozukluğun olmadığı, sadece işlevsel sorunların yol açtığı rahatsızlıktır. Fonksiyonel hazımsızlıkta en sık dile getirilen yakınmalar, yemeklerle bağlantılı dolgunluk, şişkinlik ve bulantıdır. Ve bu yakınmalar, çok kez tedaviye dirençlidir.
En sık kimlerde görülür?
Her 4 kişiden birinde görülür. Kadınlarda erkeklerden biraz daha fazla görülmektedir. Çocuklarda daha azdır, ergenlik çağında görülme sıklığı artar.
Ne tür yakınmalara yol açar?
En sık yemeklerden sonra ya da yemek yerken şişkinlik, erken doygunluk ve karında gerginliğe yol açan ağrılara neden olur. Ağrı, çok kez karın üst yarısı ya da midede tarif edilir. Birlikte ya da tek başına hafif göğüs yanması ve reflü de olabilir.
Nasıl tanı konur?
Tanı için öncelikle şu üç hastalık ayırt edilir: Kronik peptik ülser, gastro-özofajial reflü ve kanser. Bunun için de üst sindirim sisteminin endoskopisi yapılır.
Geğirmek hastalığa işaret eder mi?
Hayır etmez. Saatte 3-4 kez geğirme ile hava yutmak tamamen normaldir. Ancak daha fazlası karında şişkinliğe yol açar. Pek çok kişi geğirdikten sonra rahatladığını ifade eder.
Nasıl beslenmelidir?
Günlük besinlerdeki yağ miktarı iyice azaltılmalıdır. Az ve sık öğünler yemeli, kahve ve kolalı içkilerden uzak durulmalıdır.
Patolojik hazımsızlık neden olur?
Sindirim sistemi hastalıkları ve sistemik hastalıklar, patolojik hazımsızlığa neden olurlar.
Sindirim sistemi hastalıklarının başında peptik ülser, gastro-özofajiyal reflü ve az görülse de kanser gelir. Sistemik hazımsızlıkların başında ise tiroid, paratiroid hastalıkları ve diabet sıralanır.
Nasıl tedavi edilir?
Fonksiyonel hazımsızlığı tedavi eden ilaç yoktur. Ancak yakınmaları azaltmaya yönelik değişik ilaçlar, kişiye özel olarak uzman doktor tarafından önerilir.
Mide hareketlerini kolaylaştırıcı ilaçlar genelde yüz güldürücüdür.
Hazımsızlığa yol açan besinler
Süt ve süt ürünleri
Baklagiller, bulgur, yulaf, kepek
Patlıcan, lahana, mısır, şalgam
Muz, elma, portakal
Hazımsızlığa yol açan ilaçlar
Romatizma ilaçları
Demir
Potasyum
Antibiyotikler
Osteoporoz ilaçları
Ne yapmalı?
Lokmalar iyice çiğnenmeli
Az ama sık yemeli
Baklagillerden uzak durmalı
Kahve azaltılmalı
Yağ azaltılmalı
