18 Mayıs'taki Sürgün, bugünün gerçekleriyle bir başka anlam kazanıyor!
Bugün Ukrayna’da süren savaşın temeli 2014 yılında Kırım’da atılmıştı. Kırım’ın adım adım Rusya tarafından ilhakı ve batının neredeyse hareketsiz kalması savaşın ayak seslerini çağırmıştı.
Savaşın üçüncü ayına girilmek üzereyken Rusya’nın hala kullandığı “Özel askeri operasyon” yaklaşımı da aslında yıllar önce Kırım’da kendisini göstermişti.
1944 yılında, 17 Mayıs’ı 18 Mayıs’a bağlayan gece, Sovyet hükümeti Kırım'da özel bir operasyon başlattı ve Kırım Tatarları Urallara, Orta Asya'ya sürüldüler. Sürgünün gerekçesi de hazırdı… “Almanlarla işbirliği”…
Fakat bu bir yok etme girişiminden farksızdı. Sürgünden yüzyıl önce de Kırım’ın demografisi hedef alınmış ve %35’ler seviyesine kadar geriletilmişti. Bu kez Stalin'in emriyle askerler ev ev dolaşarak, çocuklar ve yaşlılar da dahil olmak üzere sürgün emrini okudu. İnsanlara eşyalarını toplamaları için sadece 15-20 dakika verilmişti. O eşyalar da en gerekli şeyler ve biraz yiyecekti.
Kırım halkı kamyonlarla en yakın tren istasyonlarına taşındı. Geldiklerinde pencereleri ve oturma yerleri olmayan kapalı vagonlarında uzun bir yolculuğa çıkarıldılar.
Vagonlarda koşullar son derece sağlıksızdı. Hastalar için yatacak yer bile yoktu. Yakınlarını kaybetmeye başlayan insanların acısı ve umutsuzluğu her yeri sarıyordu.
Sürgün sırasında insanlar, akşamları sokağa çıkma yasağı uygulanan kontrollü birimlerde kalabiliyordu. Ve sürgüne gönderilenler ağır işlerde ucuz iş gücü olarak çalıştırılıyordu.
Neticede çok sayıda insan hayatını kaybetmişti...
Sadece 18-20 Mayıs tarihleri arasında yaklaşık 180.000 kişi Kırım'dan sürgün edildi. Yola çıkanların (sürgünün ilk 5 yılında) %46’sı yolda ve gittikleri yerlerde hastalık ve açlık sebebiyle öldü.
Kırım Tatarlarının Kırım'a dönmelerine ancak 1990'ların başında izin verildi. Sonrasında Ukrayna içerisinde bir yaşam mücadelesi başladı Bağımsızlıkları için bedeller ödediler. Ve ne yazık ki, sürgüne tanıklık eden insan sayısı da her yıl azalıyor. 2014’teki ilhakın ardından da Kiev başta olmak üzere Ukrayna’nın başka bölgelerine giden Kırım Tatarlarının sayısı on binlerle ifade ediliyor.
Bir gerçeği de vurgulamak gerekir ki bugün Ukrayna’daki savaş Ukrayna halkı adına bu kadar direnç içerisinde devam ediyorsa bunun sebeplerinden biri de Kırım Tatarlarının yıllar önce başlattığı ve ülke sathına yaydığı karşı koyma iradesidir. Bu sebeple Kırım Tatarlarının kendi varlıkları ve bağımsızlıkları için haklı mücadelesinde uluslararası alan daha fazla çaba gerekmektedir.
