Eğitimde stresle başa çıkmak
Stres hayatın bir noktasında herkesi bulur. Eğitim dünyası bundan ayrı değildir. Hedef odaklı öğrenme ya da sınava tabi tutulan tüm öğrenme biçimleri sürece yayılan bir gerilim yaratır. Bu gerilim çok yükselirse öğrenme motivasyonu bir kumara dönüşebileceği gibi çok düşerse bir odak kalmayabilir. Bazıları bunu kolayca aşarken bazıları bir sisin içinde yaşarlar. Bu noktada stresin yoğunluğundan çok onunla nasıl başa çıkıldığı öne çıkar.
ÖNCELİK KURMAK
Kendine bakmak olgusu önemli bir başa çıkma mekanizmasıdır. Bazen takıntı duygusuyla her şeye tepkili olurken, kendimizden kaybederiz. Kendine zaman ayırmak, daha fazlasını yapabilmek için değerli olabilmek duygusunu yaratır. Eğitim süreci aklımızı doldururken, bedenle bağımızı koparmak adına hareket edebilir ve bütünlüğümüzü bozabilir. Kendine bakmak için zaman ayırmak en önemli stres kırıcılardandır. Çünkü eğitsel rekabet içinde birçok kişi genelde sevdiği şeyleri yapmaktan uzaklaşmıştır ve tüm vaktini bilgiye ayırır. Sağlıklı yemek, spor ya da uyku gibi faktörler ya da bazen masaj, sıcak bir banyo gibi bedensel rahatlamalar sevdiğiniz şeyleri yaptığınız için sizi psikolojik olarak yükseltecektir. Zaman alsa da film izlemek ya da kitap okumak, zaten çalışmakta olduğunuz konudan sizi bir süreliğine uzaklaştırırken, konuya geri dönebilmek için rahatlatır da.
DESTEK ALMAK
Eğitimde zihinsel destek istemek yararlı bir yöntemdir. Sizi dinlemesi için arkadaşlarınızdan, akranlarınızdan, ailenizden ve kurumlarınız bünyesindeki danışmanlık hizmetlerinden yararlanabilirsiniz. Sizin dışınızdaki kavrayışlar, akıllar ve davranış modelleri olabileceği gibi bu bakış açılarının size yararı dokunabileceğini de kabul etmelisiniz. Her şeyi düşünme çabası, başkalarının aklından yararlanmak fırsatını yok edebilir. Destek istemek bir insanı zayıf göstermez, sadece hassasiyeti kabul etmek anlamına gelir. İnsan insanın kurdu olabileceği gibi zehrini de alır.
HAREKET
Hareket sizin rahat ve huzurlu hissetmeniz için gerekli kimyasalları salgılatır. Kritik hormonlar ağrılarınızı azaltır ve sizi iyi hissettirir. Soru çözmekten ya da okuldaki müfredattan sıkılmışsanız yolunuzun bir kısmını yürüyün. Çikolatada mutluluk aramak yerine vücudu sarsmak daha etkilidir.
PLAN YAPMAK
Stres anlarındaki anlık taktikler o an için işe yarar ancak sonrasını toparlamak için yardım etmez. Örneğin sigara ya da benzeri kötü alışkanlıklar, bazen aşırı ya da zamansız yemek hatta uyumamak o anı size kazandırıyormuş gibi görünür. Ödev yapmak ya da 2-3 konu fazla çalışmak için anlık motivasyon kazandıran alışkanlıklar, daha geniş süreç içerisinde sürdürülebilir değildir. Kötü alışkanlıklar daha uzun sürelerde daha büyük stres oluşturucu kaynaklardır. Dolayısıyla gün içindeki ritmi iyi ayarlamak ve bedensel aktiviteler üzerinden kendinizi ödüllendirmek uzun süreli stres nedenlerini azaltır.
TETİK
Her insanın stres tetiği ve şiddeti farklıdır. Bazıları için ailedeki sorunlar başatken, diğerleri için arkadaşlar ya da sosyal ilişkiler anahtar roldedir. Öğrenme hedeflerine geç kalmak, not kaygısı ya da aktif hissetmemek sosyal kaygı yaratabilir. Çünkü çoğunlukla eğitim ortamı bir rekabet ortamı gibi tesis edilmektedir. Strese vücudun verdiği tepkiler hastalık oluşturabilir. Bu durumda çok hızlı davranıp olası kronik hastalıkların önüne geçmek gerekir. Rehber ve psikolojik danışmanlar bu açıdan tetikte olmalı ve öğrencileri sağlık kurumlarına yönlendirebilmelidir.
OLUMLU ŞARTLANMA
Pozitif şartlanma ve pozitif psikoloji stresi azaltmak ve mutluluk kaynaklarını arttırmak için kolay ve basit şeylerin de mümkün olduğunu ortaya koyabilmiştir. Her gün sahip olduklarınız için şükretmek ya da bir övünç listesi yapmak ve buna her hafta bir şeyler eklemek stres düzeyini azaltabilir. Sahip olduklarımızı görmezden gelmek, bizi güçsüz gösteren en önemli nedenlerdendir. Gönüllülük, başkalarına yardım ya da sizin dışınızda bir dünya olduğunu kabul etmeniz için atılan her adım, sosyal teması arttıran ve her tür eğitimin ortak amacı olarak görülebilecek büyük bir katılım ve varoluş hissi yaratır.
Gündelik hayatınızı atlamamak ancak eğitim süreci içinde sizden beklenenleri gerçekleştirmek için kendi dengenizi kurmak, en iyi yöntemdir. Kendi ilkelerinizi saptamak size yardımcı olacaktır. Rahat ve kendinizi iyi hissettiğiniz anları not edin. Bazen o anları hatırlamak ya da verimsiz koşulları zihninizde dönüştürmek kimden gelirse gelsin eğitim sırasında yaşadığınız streslerle başa çıkmak için bir mekanizmadır.
