Eğitsel bir uygulama: MentalUP
Çocukların zihinsel gelişimine katkı sunabilecek yararlı internet siteleri ve uygulamalarının sayısı gün geçtikçe artıyor. Bu konuda Türkçe içerik sağlayan ve birçok zekâ oyunu içeren ‘mentalup.net’ sitesi dikkat çekici. Kullanıcı sayısı milyonları bulan bu platforma hem bilgisayarla hem de uygulamalar vasıtasıyla tablet ve telefonla erişilebiliyor. 4-13 yaş arası ve hatta büyükler için de zorluk kategorileri içeren oyunlar dikkat geliştirmeyi, beyin egzersizi yapmayı ve keyif vermeyi amaçlıyor. Anne babaların çocuklarını rastgele oyunlara sevk etmesi yerine, bu tarz öğrenme hedefli oyunlara yönlendirmeleri yararlı olabilir.
OYUN TÜRLERİ
Çocuklar hızlı öğrenirler. Bu yüzden onlara kolayca iyi ya da kötü örnek olunabilir. MentalUP zaman kaybetmeden çocukları oyuna başlatıp belirli bir kulvar etrafında yönlendiriyor. Kulvarlar Candy Crush Saga ya da Wonka's World of Candy gibi oyunlardaki lunaparklara benziyor ve her bir durakta ayrı bir oyun var. Oyun serileri boyunca birbirine benzeyen topları bulmaktan balon patlatmaya, eksiklikleri ortaya çıkarmaktan kimi kültürel sembolleri akılda tutmaya dek birçok hedef var.
Sisteme dahil olurken en başta seçilen dikkat ve konsantrasyon, hafıza, problem çözme, görsel zekâ ve sözel zekâ gibi beş ana kategori kullanıcılar için farklı hedefler saptıyor. Her oyundan önce hangi kategoride bir iyileşme sağlanabileceği, kişisel skorlar ve ayrıca o oyunda diğer kullanıcıların daha önce aldığı ortalama puan ya da iyi sonuç görülebiliyor. Bu sayede sadece oyuncu değil, ebeveynler de çocuklarının skorları ve zihinsel kazanımlarını takip edebiliyor.
ARTILAR VE EKSİLER
Oyunlarda görsel dikkat, görsel hafıza, tarama yeteneği ya da kıyas etme gibi unsurlar mevcut. Her kullanıcı kendisine özel bir çalışma planı kurabiliyor. Günde 10 egzersiz yapan bir kullanıcı için toplam 20 dakika harcaması öngörülmüş. Zihinsel süreçlerin kalıcı gelişimi için uzun vadede günlük çalışma planı yapılması ve egzersizlerin sürekliliği tasarlanmış.
MentalUP için akademisyenler, doktorlar ve oyun tasarımcıları bir ekip olarak çalışmışlar. Çocukların eğitsel süreci ödev gibi görmemeleri için egzersizler birer eğlence antrenmanı gibi tasarlanmış. Bu nedenle de oyunlar sırasında bilgi ezberlenmeden, düşünme ve öğrenme becerileri gelişiyor. MentalUP her iki uygulama mağazasında toplam 70.000 kişi tarafından puanlanmış ve 5 tam puan almış.
Programın tasarımı minimal, verimli ve eğlenceli objelere sahip. Eksikleri açısından düşünürsek genel bir öyküsü yok ve nesneler ve öğeler arasında belirgin bir paralellik yok. Sürekli kullanılmak istenirse de ücreti biraz yüksek ancak sınırlı özelliklerle ücretsiz versiyonu kullanmak da mümkün. Ücretsiz versiyon çocukların gelişimini destekleyen bazı özellikleri ve performans raporlarına erişimi sınırlandırıyor.
ETKİLER
MentalUP’ın iyi özelliklerinden birisi; bitmiş bir ürün gibi değil, sürekli güncellenen bir oyun serisi olarak tasarlanması. Dolayısıyla hedefler tükenmiyor. Egzersizler başlangıçta herkes için kolay seviyede ancak kullanıcının başarı grafiğine göre zorlaşıp kişiselleşiyor. Düzenli kullanımdan sonra program kişiye özel hale geliyor. Çocuklar oyun yöntemiyle beceri kazanırken, ebeveynler onların zihinsel gelişim performans raporları sayesinde bilgileniyorlar. Raporlama modülü mental gelişim ve yaşıtlarla olan performans karşılaştırmasını yansıtıyor. Bu sayede sadece başarısız özellikler değil öne çıkan ve üzerine gidilebilecek beceriler keşfediliyor.
EĞİTSEL ALANDA KULLANIM
MentalUP, çocukların düşünme ve öğrenme becerilerini geliştirdiği için, okul başarısına katkı da sağlıyor. Öğrenciler kendi başına bilgisayar kullanabilecek düzeydeyse, MentalUP’la tek başına çalışabilirler. Oyun setini Ruh Sağlığı Derneği, pedagog ve psikologlar incelemiş ve değerlendirmişler. Özellikle tablet ve telefon ekranında uzun süreler geçiren çocukların bir nebze de olsa dikkat ve konsantrasyonlarını arttırmaları için, üstelik oyun da oynayarak dikkatlerini toplamaları ve sürdürmeleri önemli. MentalUp’ın genel hedefleri şu biçimde:
- Sözel zekâ oyunlarıyla soyutlama yeteneğinin gelişmesi.
- Bellek egzersizleriyle öğrenme kabiliyetinin gelişmesi.
- Görsel oyunlarla hayal gücü ve problem çözme yeteneğinin gelişmesi.
- Mantık egzersizleriyle plan yapmanın öğrenilmesi.
SOSYAL YANSIMALAR
MentalUP 100’e yakın ülkede ve 300 kadar okulda 3 milyon aileye ulaşmış. Bu süreçte University College London'da yürütülen "Educate" programına kabul görmüş, düşünme ve öğrenme becerilerine katkı yaptığı için de "Evidence of Impact" ödülü almış. Sosyal sorumluluk adına, kanser tedavisi gören ve eğitimlerine devam edemeyen çocukların gelişimi için devreye girmiş.
Çocukların tabletle tanışmalarını 7 yaş olarak planlarsanız, günde 30 dakikaya kadar benzer eğitsel uygulamalarla vakit geçirmeleri uygun olabilir. Ancak saptadığınız oyunlar dışında bilgisayar başında tek başına kalmaları zararlı olabilir. MentalUP bilişsel gelişimin hızlanması için yararlı oyunsal ve eğitsel seriler sunuyor. Benzer girişimler çoğalmalı.
