Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun yeni çalışması: Sigarayı bırakmak diyabet gelişiminden yüzde 30-40 koruyor
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Uluslararası Diyabet Federasyonu tarafından açıklanan yeni bir çalışmanın sonuçları sigarayı bırakmanın sadece dolaşım sistemi ile solunum sistemi hastalıklarından korumadığını gösteriyor. Sigarayı bırakanlar metabolik bir hastalık olan diyabet gelişiminden de korunuyor. Hem de yüzde 30-40 oranında. Bırakamayacağını düşünenlere de bir haber verelim. Uzmanlar sigara bırakma polikliniklerine başvuran kişilerin yüzde 40'ının ilaç tedavisine başladıktan bir ay sonra sigarayı bırakmayı başardıklarını belirtiyor. Bu noktada en büyük etkenin sigarayı hangi yolla bırakacağınızdan çok bırakmaya istek duymak olduğunu unutmayın. Bugün 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü. Neden sizin bırakma gününüz olmasın. Habertürk Sağlık Yazarı Ceyda Erenoğlu'nun haberi
Bugün 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü. Dünya tarihinde binlerce yıldır devam eden tütün ve tütün ürünleri kullanımı pek çok ülkede artarak devam ediyor. Günümüzde tütün endüstrisi, geleneksel tütün ürünlerinin yanında, kullanıcıya E-sigara gibi yeni seçenekler de sunuyor. Oranı hızla artan dolaşım sistemi ile kanser hastalıkları başta olmak üzere kronik hastalık oranları, sağlık hedefi olarak sigara kullanmaya hiç başlamamayı, başlanmış ise de erken bırakılmasını gösteriyor. Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği Sigara Bırakma Poliklinik Sorumlu Hekimi Doç. Dr. Hilal Özkaya; “Sigara konusunda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Uluslararası Diyabet Federasyonu tarafından açıklanan yeni bir çalışma, sigarayı bırakmanın sadece dolaşım sistemi ile solunum sistemi hastalıklarından değil, metabolik bir hastalık olan diyabet gelişiminden de yüzde 30-40 oranında koruyup diyabet hastalığına bağlı oluşan komplikasyonları azalttığını gösteriyor” diyor.
BIRAKMA ERTELENDİKÇE SAĞLIKLI HALE GERİ DÖNÜŞ ZORLAŞIYOR
Sigaraya hiç başlamamanın ilk ve en önemli toplumsal hedef ve stratejisi olduğunu söyleyen Doç. Dr. Hilal Özkaya bir diğer önemli hedefin de sigara kullanmakta olan kişilerin en kısa sürede bırakmasını sağlamak olduğuna dikkat çekerek devam ediyor; “Aile hekimliği kliniğine bağlı sigara bırakma polikliniğimizde yapılan bir çalışmada, sigarayı bırakmak ne kadar ertelenir, paket/yıl miktarı artarsa, sağlıkta ve fonksiyonellikte o kadar yüksek oranda kayıp meydana gelmekte ve sağlıklı hale geri dönmenin zorlaştığı görülmektedir. Yine de hangi düzeyde olursa olsun zarardan dönmek önemlidir. Sigara bırakma tedavileri ve çabaları daha önce başarısızlıkla sonuçlanmış olsa da tekrar ve yeniden bırakma teşebbüsünde bulunmaktan çekinilmemelidir. Çalışmalarımızda zihinsel olarak bırakmak isteyenlerin bu konuda daha başarılı oldukları ve farmakolojik tedavinin yan etkilerinden (bulantı vb.) daha az etkilendikleri de gösterilmektedir.”
ANİDEN Mİ YAVAŞ YAVAŞ MI BIRAKILMALI?
Sigara bırakmanın en önemli kısmının motivasyon ve irade devamlılığı olduğu belirtiliyor. Sigarayı bırakma aniden olabildiği gibi yavaş yavaş da gerçekleştirilebiliyor. Her ikisinin birbirine üstünlüğünün gösterilemediği belirtiliyor. Farmakolojik tedaviler ve nikotin replasman tedavileri sigarayı aniden bıraktırmayı gerektiriyor. Kişilerin kendilerine belirli bir gün belirleyerek o günde bırakmayı hedeflemeleri motivasyon artışı sağlıyor. Örneğin 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü, çocukların veya eşin doğum günü gibi tarihler sigarayı bırakmak için iyi zamanlar olarak görülüyor.
FARMAKOLOJİK TEDAVİLERİN FAYDASI
Doç. Dr. Hilal Özkaya, farmakolojik tedavilerin azımsanmayacak ölçüde sigara bırakma başarısı sağladığına dikkat çekerek, “Sigara bırakma polikliniğimize başvuran kişilerin yüzde 40’ı ilaç tedavisine başladıktan bir ay sonra sigarayı bırakmayı başarmıştır. Bu başarının devamı zihinsel çaba, fiziksel ve duygusal bağımlılığın analiz edilerek farkındalık yaratılması ve çevre düzenlemesi ile mümkündür. Ailenin, sosyal ve/veya iş çevresinin verdiği destek, bu zihinsel çabayı kuvvetlendirir ve sigarasızlık zincirinin kırılmamasını sağlayabilir. Zincirin kırılması, beraberinde sigaralı günlere dönüşü getirebilmektedir. Sigarayı bıraktıktan sonra sigara içenlerden oluşan sosyal çevrenin içinde bulunmanın sigara bırakma başarısını sürdürmede olumsuz etki yapabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle sigarayı bırakan kişi için dumansız bir çevre oluşturulması çok önemlidir”diyor.
SİGARA İLE MÜCADELEDE “MPOWER”
DSÖ, sigara bıraktırma politikası olarak MPOWER olarak özetlenen önlemleri tavsiye ediyor. MPOWER tütün kullanımını ve koruyucu uygulamaları izleme, toplumu tütün dumanından koruma, sigarayı bırakmaya yardım etme, tütünün zararları konusunda uyarma, tütün reklam ve tanıtımını yasaklamayı destekleme yanında tütün ürünlerinden alınan vergiyi artırmayı öneriyor. DSÖ 2023 verilerine göre dünyada 5,6 milyar insan, yani dünya nüfusunun yüzde 71'i şu an en az bir MPOWER önlemi ile korunuyor. Doç. Dr. Hilal Özkaya, “Türkiye MPOWER önlemlerinin hepsini yerine getirerek sigara ile tam mücadele gerçekleştiren dünyadaki sayılı ülkeler arasındadır” diyor.
