Dikkat! Marmaris gidiyor

Ege Denizi'nde peş peşe yaşanan depremler bölge insanını endişelendirmesinin dışında, teknik anlamlar da taşıyor. Özellikle tektonik hareketlilik bu depremlerle birlikte artıyor.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celal Şengör, Ege'de meydana gelen depremlerle ilgili olarak, bölgedeki aktivitenin aslında uzun zamandan beri bilindiğini ve kayıtlara geçen bir durum olduğunu belirterek şu değerlendirmelerde bulundu:

"ASLINDA LİBYA'YA YAKINLAŞIYORUZ"

"Aslında Libya'ya yakınlaşıyoruz. Son depremler Ege'nin gerilmesini gösteriyor sadece. Ege, Kuzey-Güney geriliyor. Bununla ilgili olarak ilk defa İhsan Çetin 1968'de bir makale yazmıştı. Türkiye'deki aktif faylar ve depremlerle ilgili. Hemen arkasından 1972 senesinde bir makalede fay çözümleri ile Türkiye'nin kuzey-güney gerildiği gösterildi."

MARMARİS İSTANBUL'DAN UZAKLAŞIYOR Celal Şengör: Şimdi Ege yılda 1.5 ile 2.5 cm bir hızla kuzey-güney geriliyor. Yani Marmaris, İstanbul’dan bu hızla uzaklaşıyor. Bu uzaklaşma, bizim Ege Bölgesi’nde bulunan doğu-batı uzantılı olukları (kuzeyden güneye: Edremit-Müsellem Boğazı, Bakırçay-Simav, Alaşehir, Küçük Menderes, Büyük Menderes ve Gökova) sınırlayan normal faylar boyunca olan hareketle gerçekleşiyor. Bu hareketler de zaman zaman depremlere yol açıyor. Ege’deki yıllık uzamanın en çok 2.5 cm olduğunu var sayalım. Demek on senede 25 cm, yüz senede 2.5 m demektir.

"DETAYLI ANALİZİNİ YAPMIŞTIK"

"Fakat buranın detaylı analizini ilk defa, doktora hocam ve ben yapmıştım. 1979'da yayınlandı ve ben o zaman daha 2. sınıftaydım. Amerikan Jeoloji Derneği bülteninde yayınlanmıştı bu. Ondan sonra özellikle Cambridge ekibi ve aralarında bulunan Tuncay Taymaz vardı, orada doktora yaptı. Tuncay'ın doktorası hala en iyi Batı Anadolu ve Ege Denizi için hatta Girit için deprem analizidir. Ondan sonra zaten çok sayıda depremler vs. oldu. Bu işin çatısı 1990'larda çıkmış vaziyetteydi."

"ON MİLYON YIL SONRA LİBYA'NIN ÜZERİNE NASIL GİDİLECEĞİNİ ANLATTIK"

"1999 depremi olunca biz bir harita çizdik Cumhuriyet Bilim Teknik dergisinde. 10 milyon yıl sonra nerede olacak burası. Orada Libya'nın üzerine nasıl gidileceğini anlattık."

Deprem uzmanından Bodrum için rahatlatan açıklama İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Ercan, Bodrum'daki son depremler, bölgedeki yapıların güvenliği, yeni depremlerin ne kadar tehlikeli olduğu, tsunami endişesi nedeniyle denize girilip girilmeyeceği gibi akıllardaki sorulara ilişkin HABERTURK.COM'a önemli değerlendirmelerde bulundu.

"DÜNYANIN EN FAAL DEPREMSEL ALANI"

"Ege Denizi ve çevresi, dolayısıyla Batı Anadolu da, dünyada kıtalar üzerinde depremselliğin en faal olduğu yer. En faal depremsel alan burasıdır. O çok önemli. Türkiye'nin batısındaki bu özellik, 20. yüzyılın başından beri biliniyor. Doğu-batı yapılarını keşfeden kişi Alfred Philippson'dur. Ondan sonra bunlar üzerinde iki ikişinin önemli çalışmaları vardır. İhsan Çetin ve Sırrı Erinç. Erinç'in bu yapılar ve evrimi hakkında 1955'te bir makalesi var. Benim doğduğum sene. İhsan Bey 1968'de ilk defa depremlerle, jeolojik gözlemleri bir araya koymuştur. Bu iki ismin emekleri inanılmaz."

Türkiye'nin batısının hem yükseldiğini hem de güneybatıya doğru "efe hareketi" gibi dönme yaptığını belirten İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Ercan ise şu değerlendirmelerde bulundu:

"TÜRKİYE'NİN BATISI HEM YÜKSELİYOR HEM DE GÜNEYBATI'YA DOĞRU DÖNME YAPIYOR"

"Türkiye'nin batısı her yıl hem yükseliyor, hem de güneybatıya doğru, efe hareketi gibi dönme yapıyor. Bu dönmenin en fazla olduğu yer ise, Bodrum, Marmaris, Fethiye ve Kaş'ın bulunduğu bölge."

"HER DEPREMDE ÖTELENME OLUYOR"

"Her depremde ötelenme oluyor. Batıya ve güneybatıya doğru yerine göre değişen, yaklaşık 2-2.5 cm. bir hareket oluyor. Batıya doğru bir kaçış görülüyor ama bu kaçışı yerde yamulma biçiminde görüyoruz. Yani adalar da gidiyor. Sadece biz gitmiyoruz. Bu on milyonlarca yıldır devam eden bir olay. Yeni bir olay değil."

* Ötelenme: Bir cismin, bütün noktalarının eşit, paralel ve yöndeş yollar çizmesiyle beliren hareketi, intikal.