Hakem Kurulu’nun zam kararı ne olacak?

Kamu Görevlilerinin 2024-2025 yıllarına ilişkin mali ve sosyal haklarını belirlemek üzere 1 Ağustos’ta başlayan 7. Dönem Toplu Sözleşme süreci bugün tamamlanıyor. Kamu işveren heyeti ile sendikalar arasında uzlaşma sağlanamaması üzerine Sayıştay Başkanı Metin Yener başkanlığında çalışmaya başlayan Kamu Görevlileri Hakem Kurulu, bugün kararını verecek. Kurulun vereceği karar ile 3 milyon 820 bin memur ile 2 milyon 430 bin memur emeklisinin 2024 – 2025 yıllarında alacağı maaş zamları belli olacak.

Toplu sözleşme görüşmelerinde yetkili konfederasyon olan MEMUR – SEN, 2024 yılında ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında sırasıyla yüzde 35 + 10 + 15 + 10 olmak üzere toplam yüzde 70 oranında, 2025 yılında ise 6’şar aylık dönemler halinde yüzde 25 + 15 olmak üzere yüzde 40 oranında zam talebinde bulundu. Kamu işvereni ise 2024 yılında yüzde 15 + 10, 2025 yılında da yüzde 6+5 oranında zam teklif etti.

Hakem Kurulu daha önce dört yılı kapsayan iki toplu sözleşmede karar verici oldu. Kurulun önceki kararları, 2012 yılının birinci yarısı hariç kamu işveren heyetinin son teklifi doğrultusunda gerçekleşti. 2012’nin ilk yarısında ise hükümet yüzde 3.5 teklif ederken, Kurul yüzde 4 zam kararı aldı.

Söz konusu iki toplu sözleşmede hükümetin verdiği son teklifler, sözleşme görüşmelerinin yapıldığı tarihte Merkez Bankası’nca tahmin edilen enflasyona paralel veya üzerinde oldu. Kamu işvereni bu yılki görüşmelerde ise Merkez Bankası’nın enflasyon tahmininin altında zam teklif etti. Merkez Bankası 2024 yılı için yüzde 33 oranında enflasyon tahmininde bulunurken, kamu işvereninin teklifi yüzde 25’te kaldı. Arada 8 puan fark bulunuyor.

KURUL’UN ZAM KARARI NE OLUR?

Hakem Kurulu maaş zammını belirlerken Merkez Bankası’nın enflasyon tahminini dikkate alırsa hükümetin 2024 yılı zam teklifinde 8 puan artış yapabilir. Bu durumda örneğin hükümetin yüzde 15 + 10 olan teklifine karşılık yüzde 19 + 14 zam kararı alınması halinde enflasyon tahmini birebir karşılanmış olacak.

Merkez Bankası’nın 2025 yılı enflasyon tahmini ise yüzde 15 oranında. Hükümetin yüzde 6 + 5 oranındaki 2025 yılı teklifi ile enflasyon tahmini arasında 4 puan fark bulunuyor. Kurul enflasyon tahminini dikkate alırsa 2025 yılı zammında da 4 puan artış yapabilir.

Kamu Görevlileri Hakem Kurulu geçmişte ne karar verdi?

ENFLASYON FARKI UYGULAMASI DEVAM EDECEK Mİ?

Kamu görevlileri toplu sözleşmelerinde bugüne kadarki uygulama, 6 aylık enflasyonun yapılan toplu sözleşme zammını aşması halinde aradaki farkın bir sonraki 6 aylık dönemin başında maaşlara yansıtılması şeklinde oldu. Bu uygulama devam eder ve Hakem Kurulu sadece enflasyon tahmini doğrultusunda zam kararı alırsa, enflasyonun toplu sözleşme zammından yüksek seyretmesi halinde önümüzdeki iki yıl boyunca memur maaşları ve emekli memur aylıkları sadece enflasyon oranında artacak.

Enflasyon farkı uygulamasına son verilmesi halinde ise enflasyon toplu sözleşme zammını aşarsa memur maaşları ve emekli memur aylıkları iki yıllık dönemde reel olarak azalacak.

OCAK AYINDA ENFLASYON FARKI NE KADAR OLACAK?

İki yıl önce imzalanan yürürlükteki toplu sözleşme uyarınca, 2024 yılı ocak ayında memur maaşları belirlenirken öncelikle bu yılın temmuz – aralık dönemindeki enflasyon farkı verilecek. Enflasyon farkı hesabında, temmuz ayında yapılan yüzde 6 oranındaki toplu sözleşme zammı dikkate alınacak. Enflasyonun yüzde 6’yı aşan kısmı ödenecek. Bu farkın üzerine Hakem Kurulu’nca belirlenecek maaş zammı uygulanacak.

Merkez Bankası Enflasyon Raporu’nda enflasyonun 2023 yılsonunda orta noktası yüzde 58 olmak üzere yüzde 54 ile yüzde 62 aralığında olacağı tahmin edildi.

Para Politikası Kurulu’nun geçen haftaki faiz kararı açıklamasında ise “…enflasyon beklentilerinde ve fiyatlama davranışlarında öngörülenin üzerindeki bozulma, enflasyonun yılsonunda Enflasyon Raporu’ndaki (Rapor) tahmin aralığının üst sınırına yakın seyredeceğine işaret etmektedir” denildi.

Buna göre, memurlar için yılsonu enflasyonu yüzde 58 olursa yüzde 24.44 oranında, yılsonu enflasyonu yüzde 62 olursa yüzde 27.59 oranında enflasyon farkı doğacak. Ocak ayında önce bu enflasyon farkı verilecek, ardından da Hakem Kurulu’nca belirlenen maaş zam oranları uygulanacak.