Nakil öncesi diyaliz zorunluluk değil

Geçtiğimiz 8 Mart, Dünya Böbrek Günü’ydü. Dünyada 2 milyondan fazla insan son dönem böbrek yetmezliği tedavisi (diyaliz) görüyor. Ülkemizde 60 bin civarında diyaliz hastası olmasına karşın yılda ancak 3 bin civarında böbrek nakli tedavisi yapılabiliyor. Türkiye’de 3 bini karaciğer, 22 bini böbrek bekleyen olmak üzere halen 25 bin böbrek hastası bulunuyor.

‘CİDDİ BİR HALK SAĞLIĞI SORUNU’

Gazete Habertürk'ten Ceyda Erenoğlu'nun haberine göre; hastayı diyaliz ve nakle götürebilen hastalıklar diyabet, hipertansiyon ve nefrit olarak sıralanıyor. 3 ayı aşkın süre serum kreatinin değeri normalin üstünde seyreden bir insanın ömrü yeterse mutlaka diyaliz veya organ nakli göreceğine dikkat çekiliyor. Prof. Dr. Murat Tuncer, “Toplumumuzun yüzde 10’unda böbrek yetmezliği olması, konunun ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğu anlamına geliyor” diye konuşuyor.

GEREKSİZ DİYALİZE GİREN HASTA VAR

Ülkemizde geçen yıl böbrek yetmezliği tanısı alan yeni hastaların yüzde 92’si diyalize yönlendirilirken, sadece yüzde 8’inin nakle yönlendirilmesi, durumun olumsuzluğuna dikkat çekiyor. Aynı sayıda hastası olan İspanya’daysa bu oranın tam tersi olduğu belirtiliyor. Bu gerçek birçok hastanın gereksiz şekilde diyalize yönlendirildiğini ortaya koyuyor. Organ bağışı- nın ülkemizde istenen seviyede olmamasının en büyük nedeninin eğitim eksikliği olduğu belirtiliyor. Prof. Dr. Tuncer, “Organ bağışının öneminin halka doğru anlatılması için daha çok çaba sarf edilmesi gerek” diyor.

NAKİL ŞANSINI KAYBEDEN HASTALARA SEVİNDİREN HABER

Böbrek naklindeki son gelişmelerden olan ‘desensitizasyon’ tedavi yöntemleriyle daha önceden sensitize olup organ nakli şansını kaybeden hastalara artık rahatlıkla böbrek nakli yapılabiliyor. Böylece ulusal veya uluslararası çapraz listeleriyle, kan grubu uyumlu vericisi olmayan hastaların organ nakli olmaları sağlanabiliyor.

EN ÖNEMLİ SORUN ORGAN AZLIĞI

Organ nakli hastalarını bekleyen en önemli sorunun organ azlığı olduğu belirtiliyor. Geçen yıl 96 bin (günde 26) hastanın organ beklerken yaşamını yitirdiğine dikkat çekiliyor. Kadavra vericili organ naklinin ülkemizde halen yeteri kadar yapılamadığı, ülkemizde geçen yıl son dönem böbrek yetmezlikli hastaların yüzde 92’sinin diyalize yönlendirilirken, yüzde 8’inin organ nakline gönderildiği belirtiliyor.

SON DÖNEM BÖBREK YETMEZLİĞİNİN KALICI TEDAVİSİ ORGAN NAKLİ

Nakil öncesi diyalize girmenin bir zorunluluk olmadığı, tam tersine en başarılı organ nakli yönteminin hasta diyalize girmeden yapılan ‘preemtif’ tedavi olduğu belirtiliyor. Sağlık Bakanlığı yönetmeliğinde, hastaların diyalize alınmadan önce mutlaka organ nakli merkezinin sorumluluğunda olmalarına ilişkin bir madde varken, bu maddenin ciddi şekilde çalıştırılamadığı görülüyor. Diyaliz, hastalara verici adayı yoksa uygulanan ve nakle kadar hastanın yaşamını sürdürmesini sağlayan geçici bir tedavi yöntemi olarak tanımlanıyor. Son dönem böbrek yetmezliğinin kalıcı tedavisi organ nakli olarak görülüyor.

BU BELİRTİLERE DİKKAT!

* Nedensiz yere gece idrara çıkma

* Halsizlik

* Cilt renginin soluklaşması

* Bulantı-kusma

* Nefes darlığı-çarpıntı

RİSKİNİZİ AZALTIN

* Düzenli sağlık kontrollerine gidin.

* Tuzdan uzak durun.

* Düzenli spor yapın.

* Günde en az 1.5-2 lt su için.

* Şekerli gıdalardan uzak durun.

BU HATALARI YAPMAYIN

*Aşırı tuz tüketimi.

* Tansiyon ve şeker ilaçlarını düzensiz kullanmak.

* Şeker tüketimi ve aşırı kilo kaybına dikkat etmemek.

* Yeterli sıvı tüketmemek.

* Düzenli sağlık kontrollerine gitmemek.

* İdrar yolu enfeksiyonu veya taş düşürme Nakil şansını kaybeden sonrası olayın nedenini araştırmamak.