Söyledi, umut verdi, yapmadı, 'Süper Mario' karizmayı çizdirdi
Piyasalarda bir kez daha beklenmeyen gerçekleşti. FED’in 9 yıllık aradan sonra faiz artırmaya hazırlandığını resmen açıkladığı, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz düşürdüğü ve parasal genişlemeyi uzattığı bir günde dolar hızla değer kaybetti, Euro değer kazandı.
- Euro/dolar paritesi 1.05 düzeyinden 1.08’e sıçrayarak son yılların en hızlı günlük artışını yaptı. Dolar Endeksi de gün içinde 100.470 değerine çıkarak son 12 yılın en yükseğine ulaştı. Ancak ECB kararı ile de 98.282’ye kadar geriledi ve 2 baz puandan fazla bir bantta dalgalandı.
- Düşmekte olan Almanya faizleri sıçradı, ABD faizleri de yükseldi. Gelişmekte olan ülke kurları dolara karşı değer kazandı. Ama aynı zamanda Euro’ya karşı da değer kaybetti. Başta Avrupa’da olmak üzere borsalar geriledi. Doların gerilemesinin de etkisiyle emtia fiyatlarında ve altında kısmı bir canlanma gerçekleşti.
- Buna yol açan temel gelişme ise ECB’nin parasal genişlemeyi 6 ay daha uzatması, mevduat faizini yüzde -0.20’den -0.30’a indirmesine karşılık aylık parasal genişleme miktarını 60 milyar Euro’da tutmasıydı. Piyasalar bu tutarın 80 milyar Euro civarına çıkarılacağını bekliyor veya umuyordu.
- ECB belki ekonomiye en uygun kararları aldı ama toplantı öncesi beklenti yönetimini iyi yapamadığını da gösterdi. Ya piyasaların nabzını iyi ölçemedi ya da durumu önemsemedi. Draghi’den fazlasıyla umuda kapılmış olan piyasalar Euro’yu fazla sattı, doları fazlasıyla satın aldı. ECB ise bu duruma seyirci kaldı. Sonuçta da ECB’den pozisyonlarını kurtaracak düzeyde bir adım gelmeyince, piyasaların tepkisi sert oldu, adeta ters köşe oldular. 2012 yılından itibaren piyasaların gözünde inandırıcılığı yüksek olan ECB Başkanı Mario Draghi ilk büyük hayal kırıklığını yarattı.
- Denilebilir ki, dünkü karar ile Mario Draghi’nin piyasalar üzerindeki yaptırım gücü ve kredibilitesi artık zayıfladı. Söyledi, umutlandırdı ama sonunda eksik yaptı ve hayal kırıklığı yarattı. 2012’den itibaren kazandığı bu güven sayesinde sözlü müdahalelerle piyasaları yönlendirebilme gücüne ulaşan Draghi’nin bundan sonra böyle bir etkisi olmayabilir ya da etki azalabilir.
- FED Başkanı Janet Yellen son konuşmasında “faiz artışını daha fazla geciktirmenin hem piyasalar hem de ekonomi açısından iyi olmayacağını” belirterek “Daha fazla beklersek faiz artışlarını ani ve çok hızlı yapmak zorunda kalırız. Bu da güven zedeler” dedi. Bu konuşmadan ve dün açıklanan özel sektör ihtimdam verisinden sonra bugün açıklanacak kasım ayı tarım dışı istihdam verisinin önemi azaldı. Çünkü ABD özel sektör istihdam artışı 190 bin beklenirken 217 bin çıktı. Bu veri durumu kurtarır. Dolar kuru da gerilediğine göre FED ilk faiz artırım kararını aralık ortasında rahatlıkla verebilir.
- Hatta ECB’nin dünkü kararı piyasalar için bir şok etkisi yaratmış olsa da, FED’i faiz artırımına teşvik edici nitelikte. ECB’nin hayal kırıklığı yaratan ve Euro’nun sıçramasına, doların da düşmesine yol açan dünkü kararı Draghi’nin işini zorlaştırırken, FED’in ay ortasında vereceği kararı iyice kolaylaştırdı.
SONUÇ: “Ağızla lokma arasında çok yol vardır.” Latince özdeyiş
2015'İN TEK AYAKTA KALANI DOLAR
Kasım ayı enflasyonu beklenenden yüksek çıktı. Aylık yüzde 0.67 artan enflasyon baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyonu yüzde 8.10’a yükseltti. Geçen yılın kasım enflasyonu yüzde 0.18 idi. Aynı baz etkisi aralıkta da çalışacak. Geçen aralıkta fiyatlar yüzde 0.44 gerilemişti. Rusya ile yaşanan krizden dolayı ihraç ürünlerinin yurtiçine verilmesi arzı bollaştırdı. Kasımın zam şampiyonu yüzde 40 ile domates. Rusya kapısından dönen domateslerin etkisiyle düşecek fiyatları aralık enflasyonunu da düşürebilir. Bu durumda yıllık yüzde 8 civarında bir rakamla 2015’i tamamlamış oluruz. Geçen yılı da yüzde 8.17 düzeyinden kapattığımıza göre bir yerinde sayma durumu ile karşı karşıyayız.
Hedeften ve tahminlerden daha yüksek oranlı enflasyonist seyir finansal yatırım araçlarının getirilerini negatife çeviriyor. Kasım ayında döviz, altın, borsa ve yatırım fonlarının enflasyondan arındırılmış getirileri negatif oldu. Faiz oranlarında küçük oranlı pozitif getiriler var ama durumu kurtaracak kadar değil. 11 aylık dönemde pozitif getiri sağlayan sadece dolar. Enflasyon, Euro’nun nominal getirisini 11 ayda sıfırlıyor. Cumhuriyet altını da yüksek getirisini kasım ayında yüzde 11.41 düşüşle geri verdi ve yıl başına göre nominal yüzde 8.59 artsa da, aynı dönemdeki yüzde 8.58’lik enflasyonu ancak karşılıyor. Çare enflasyonun düşürülmesinde.
