Genel af çatışma mı yaratır, toplumsal barışa katkı mı sağlar?
Partisinin Batman İl Kongresi’nde konuşan CHP Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu, Kürt sorununun çözümü için gerekirse genel affı destekleyebileceklerinin sinyalini vererek “Bu sorunu çözmeye talibiz. Toplumsal barışın bir parçası olacaksa biz genel affa ‘evet’ deriz” şeklinde konuştu. Başkent’te tartışmalara neden olan bu açıklamalar Kılıçdaroğlu’nun şahsi görüşleri mi yoksa CHP’nin konuyla ilgili bundan sonraki tavrını mı özetliyor sorusuna cevap CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’dan geldi: Kılıçdaroğlu’nun açıklamalarına tepki gösteren Baykal “Bu sözler yanlış, gündeme getirmek doğru değil” diyerek CHP’nin tavrını ortaya koydu. Baykal’ın tepkisinin ardından Kılıçdaroğlu’nun da “Bugünkü koşullarda af olmaz” diyerek geri adım attığı ancak bir kez başlatmış bulunduğu genel af polemiği farklı görüşlerle sayfamızda...
Gülin YILDIRIMKAYA gulinyildirimkaya@haberturk.com
‘Toplumsal barışın koşulu af değil terör eylemlerinin sona ermesidir’
‘Şehit ailelerini, anneleri de düşünmek lazım. Şu an olmaz ama terör eylemleri sona ererse genel af düşünülebilir’
Eski Adalet Bakanı HİKMET SAMİ TÜRK:
BİZİM zamanımızda çıkarılan bir Şartla Salıverme Kanunu vardı, yıllarca Rahşan Affı olarak bilindi. Bu kanun aslında suç işlemiş insanlara verilmiş olan bir fırsattır. Eleştirilere rağmen genelde de olumlu sonuçları oldu, yeniden suç işleme oranı düştü. O bakımdan çok sık yapılmaması kaydıyla affın yararlı olabileceğini düşünürüm ama cezaların caydırıcılığı ortadan kalkabilir. Son dönemde de özellikle terör olayları dolayısıyla işlenen suçlardan dolayı bir af söz konusu. Daha önce PKK yandaşı olup, suç işlemiş olanların affı gündemde. Türkiye, 1983’ten bu yana ayrılıkçı terörün en acımasız eylemlerine sahne olmuş bu yüzden de 35 bin civarında insanını kaybetmiş bir ülke. O bakımdan bu konu son derece yerinde bir konudur. Ayrılıkçı terör eylemleri, kesin olarak sona ermedikçe böyle bir af düşünülemez ama ayrılıkçı terör eylemleri sona erdiği takdirde bir toplumsal barışın yeniden sağlanması için böyle bir af düşünülebilir. Şehit aileleri de tepki gösteriyor, haklılar. Terör nedeniyle birçok kişi hayatını kaybetti, askerlerimiz şehit oldu. Anneler affetmez bu insanları, çocukları öldü diye. Toplumsal barışın ön koşulu terör eylemlerinin sona ermesidir.
‘Tartışmak bile gereksiz af gündemde yok’
TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti Ankara Milletvekili AHMET İYİMAYA:
SİYASETTE her zaman için olasılıklar üzerine tartışmalar yapmaktan vazgeçmemiz gerekmektedir. Siyaset gündemi reel gündem olmalıdır. Şu anda veya yakın gelecekte Türkiye’nin gerçek gündeminde bir genel af konusu yoktur. Olmayan bir şeyin üzerinden ne olur, ne olmaz, çatışma yaratır mı, genel af çıksın, barış olsun gibi tartışmalar yapılmasına gerek yoktur. Genel af gibi bir şey Türkiye’nin gündeminde değildir, gündemde olmayan bir şeyin tartışmasının yapılmasını da çok rasyonel bulmuyorum. Akılcı olmayan
şeyler üzerinden siyaset yapılmaz, yapılmamalıdır da. Herkesi bu mantığa davet ediyorum.
‘Konjonktür affa uygun değil'
CHP Grup Başkanvekili HAKKI SÜHA OKAY:
TÜRKİYE’de halen terörle mücadele ediliyorsa, terör dağdan şehirlere inmişse, bir af söz konusu olamaz. Bundan sonra, çok doğal ki bir barış ve kardeşlik projesi olarak, ondan sonraki süreçte genel af düşünülebilir. Genel af yeni, temiz bir sayfa açmak, geçmişin tartışmalarını geride bırakmaktır. Ama bugün Türkiye’nin gündeminde toplumsal barışa, toplumsal barışın sürecine ilişkin beklentiler gerçekleşmiş durumda değildir ve gerçekleşme sürecinde de değildir. Türkiye’de halen terörle mücadele ediliyorsa, terör dağdan şehirlere de inmişse; teröristler can almaya devam ediyorsa, bu konjonktürde bir af söz konusu olamaz. Ama af, bir toplumsal uzlaşmadır. Toplumsal uzlaşmanın konjonktürü oluşmadan, toplumsal uzlaşma için genel bir af olmaz. Önce affın altyapı koşulları oluşur, ondan sonra ihtiyaç varsa, bu Türkiye’nin gündemine gelebilir. Genel affın ön şartı ise kesinlikle toplumsal barış olmalıdır. Toplumsal barış için önce terörün bitmesi,
anaların gözyaşının dinmesi, silahın bırakılması, dağdaki teröristin teslim olması ve terörle yaşayan bir ülke olmaktan çıkılması gerekir.
‘Kürt meselesinin çözülebilmesi için genel af gerekli, barışa katkı sağlar’
‘Zamanını ve zeminini siyasetçiler tayin eder ama genel af toplumsal kalıcı barış için temel gereklerden biridir’
Dicle Üniversitesi Hukuk Fak. Öğr. Üy. Prof. FAZIL HÜSNÜ ERDEM:
BÖLGE açısından, Kürt meselesi açısından düşünecek olursak genel af kesinlikle toplumsal barışa katkı sağlayacak bir girişim olur. Kürtmeselesinin demokratik zeminde, barışçıl bir perspektifle, kalıcı bir biçimde çözüme kavuşturulabilmesinin temel gereklerinden biri genel affın çıkarılmasıdır. Bunun zamanlamasına, koşullarının ne olacağına elbette siyasiler karar
verecektir. Türkiye’de genel anlamda barışın sağlanabilmesi için toplumsal bütünleşmenin gereklerinden biri olarak af çözümolacaktır. Zamanını ve zeminini tayin edecek olan siyasilerin karşılıklı duyarlılıkları dikkate alarak böyle bir girişimde bulunması gerekiyor. Nasıl bir formül üretilir, şehit ailelerin hassasiyetleri nasıl dikkate alınır onu çok fazla bilemiyorum ama aradaki dengeyi kurmak şart.
‘Genel af uluorta tartışılmaz’
BDP Diyarbakır Milletvekili AKIN BİRDAL:
CHP, bence genel affa giden o süreci hazırlayan psikolojik bir politika yürütmüyor. Açılımdan anlaşılması gereken nedir? Toplumsal barıştır. Bu adımlara karşı çıkarak AK Parti, iyi bir niyet varsa bile onu bloke etmektedir. Kuşkusuz bir genel affı, toplumsal barışın vazgeçilmez bir adımı sayarız. Şu andaki süreç, bunu karşılayacak gibi değil. Çünkü Sayın Başbakan
yaklaşık bir yıldır, açılım için ne anlaşıldığı bile belli olmayan bir ajandadan söz edip duruyor. Bu aşamada özellikle Kürt siyasetçilere düzenlenmiş operasyonları, Belçika’daki olayları, ROJ TV’ye baskın olmasını, iyi niyet olarak görmüyoruz. CHP de genel afla ilgili olarak söylediği sözlerde günlük, manipüle siyasetten başka bir şey yapmamıştır. Genel af uluorta ortaya atılacak bir talep değildir. Grup başkanvekilleri düzeyinde diyaloğa geçilir, bunun ihtiyaç olduğu ve gerekli kılan nedenler konusunda bir uzlaşma olur, ondan sonra da medya önemli rol oynar. Pat diye genel af ortaya atılmaz. Biraz hoşgörü, yumuşama süreci yaratılır ondan sonra da “Toplumsal barış için genel af olmazsa olmaz” denilir. Bunların hiçbiri ortada yokken CHP’liler iktidara karşı biraz salvo yapıyorlar. Bunu söylediler, iktidar partisi “Gündemde yok genel af” dedi. Ancak genel af böyle tartışmalı bir ortamda
konuşulmamalı.
‘CHP destek verirse sancısız olur’
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğr. Üyesi Prof. Dr.MİTHAT SANCAR:
TÜRKİYE’de Kürt sorununun, şiddetin sona ermesi için bir proje çerçevesinde gerçekleştirilecek genel af elbette çok olumlu bir katkı sağlar. Bu görüşü eğer CHP temsil edebilirse çok önemli bir adım olur. Böyle bir adımla, CHP’nin de desteğiyle bu süreç çok daha sancısız atlatılır kanısındayım. Kürt sorununun çözümünde CHP’nin kritik bir rol oynayacağını düşünüyorum, sadece AKP ve BDP’nin katkısıyla çıkacak bir paketten daha fazla kabul görür ve daha az sancılı olur. Bunu düşünerek hareket etmeliler.
