Geleceğin 2 helikopterini test ettik
Las Vegas - Tüketici Elektroniği Fuarı’nda ilk defa uçuş yapacağı duyurulan iki ayrı helikopter söz konusuydu. Biri pilotsuz, kontrolü uzaktan yapılan Volocopter, diğeri ise pilotlu Oktokopter SureFly. İkisi de elektrikle çalışıyor ve 2 kişilik. Ama ikisi de konvansiyonel modellerden çok daha az maliyetlerle üretilmiş ve meraklılarıyla buluşmayı bekliyor. Bekleyen başka meraklılar da var: Onlar ise helikopter üreticileri başta olmak üzere havacılık sektörünün tamamı.
Uçan özel araba kavramına çok daha yakışan bir tasarım. İstediğin yerden kalk, istediğin yere kon. Geliştirilen uçan araba modellerinde olduğu gibi piste ihtiyacı yok. Kontrolün insanda olduğu, ama teknolojinin tüm imkânlarını da üzerinde barındıran SureFly helikopter, 200 bin doların altındaki fiyatı, kullanım kolaylığı, çok güvenli olması, hatta acil durumlar için paraşütünün de bulunması sebebiyle sektöre iddialı girmeye hazırlanıyor. Kabini rahat, geniş, kullanımı kolay, iyi bir aerodinamik yapısı, pervanelerini besleyen yedek güç kaynağı var. İçine oturduğumda bununla Anadolu’nun yaylalarında uçmak aklıma geldi. Ama şehir trafiği dikkate alınarak tasarlandığını hatırlatayım.
Bu helikopterin Vegas’ta fuarın birinci günü ilk insanlı uçuşunu yapacağı aylar önce açıklanmıştı. Ama aşırı yağmur, hava şartları sebebiyle ilk gün beklenen uçuş olmadı. Yetkililere sorduğumda hava şartları uygun olduğu an ilk uçuşu yapacaklarını söylediler. Yani bir teknik sorun yok. Fuardan 4 gün önce de ABD Federal Havacılık Dairesi’nden (FAA) uçuş sertifikasını aldığını belirteyim.
ABD’li Workhouse şirketi tarafından geliştirilen helikopterin, 4 ayrı kolunun alt ve üst kısımlarında toplam 8 pervane bulunuyor. Saatte 113 km hız, 1 saat havada kalma özellikleri var.
***********
PİLOTSUZ HAVA TAKSİYLE UÇAR MISINIZ?
Fuarda en fazla görmek istediğim araçların başında Alman yapımı Volocopter geliyordu. 2020’de Dubai’de 30 dakikalık hava taksi yapmaya hazırlanan helikopter, Amerika’da ilk uçuşunu yaptığı için de dikkatleri üzerine çekti. Ancak bu uçuş sadece aracın yerden havalanması ve kontrolünün uzaktan sağlanmasıyla sınırlı olduğu için bir süre daha gelişmeleri takip etmemiz gerekecek. Helikopterin içi sıkıcı değil, ferah denebilir. Yarım saat, bir saat tahammül edilir. İyi bir görüş açısı sağlıyor. Klasik helikopterlerdeki düğmeler, karışıklıklar yok. Koltukları oldukça ergonomik ve ince. İki yolcunun tam ortasına denk gelen yerde, ortada bir dokunmatik uçuş bilgi ekranı yer alıyor. Ama içine bindiğimde, 2 kişinin kendi kontrollerinde olmayan bir helikopterle, nasıl bir ruh haliyle uçacaklarını da düşünmedim değil.
Çok az yerde görücüye çıkan helikopterin 18 pervanesi var. Fakat SureFly’a göre küçükler. Bilişim dünyasından Intel de bu projenin ana destekçilerinden. Maksimum 100 km menziliyle, saatte 50 km hıza ulaşan elektrikli helikopterin, Dubai’de belirlenmiş iki nokta arasına hizmet vermesi planlanıyor. Başka ne tür hizmetler vereceği şimdilik meçhul. Ama asıl cevaplanması gereken soru şu: İnsanlar pilotsuz bir helikopteri ne kadar tercih edebilir?
***********
PAZARLAMA, SATIŞ YOK, SADECE TEKNOLOJİ VAR
Fuar birkaç şehrin çeşitli yerlerinde yapıldığı için ana merkezinde tek Türk şirketi olarak Vestel’i gördüm ve CEO’su Turan Erdoğan’dan bir değerlendirme yapmasını istedim. Daha önce bu fuarda aynı zamanda yine pazarlar için iş görüşmeleri yaptıklarını, bağlantılar kurduklarını ve özellikle Güney Amerika ve Avrupa’dan önemli siparişler aldıklarını belirten Erdoğan, artık Vegas’ta bu işlerin kendileri için geçerli olmadığını söyledi. G.Amerika’da gümrük duvarlarının % 30 seviyelerine çıkmasıyla bu pazarın kendileri için kapandığını söyleyen Erdoğan, diğer konuların da artık Berlin’deki fuarda ele alındığına, Vegas’ta ise şirketlerin tamamen teknolojiye odaklandığına dikkat çekti.
Vegas’ta şirketler ya kendi ürünlerini tanıtıyor, ya rakiplerinde ve sektördeki diğer firmalarda neler olduğunu takip ediyor ya da start-up ve küçük şirketlerdeki ilginç fikirler, buluşlar keşfederek bünyelerine katma yolunu arıyorlar. Çünkü Tesla benzeri gelişmelerin bundan sonra çok daha fazla yaşanılacağına inanılıyor. Sektörler arası yakınsamaların zirve yaptığı bir çağa girilmesi sebebiyle de herhangi bir alandaki icatların, gelişmelerin, dünyanın bir numaralı devlerini bile etkileme ihtimali yüksek olduğu için Turan Erdoğan’ın da vurgu yaptığı üzere CES’te artık şirketler tamamen teknolojiye odaklanmış durumda. Nitekim dünya havacılık endüstrisinin de yakından takip ettiği, 2 yeni helikopter modeli geliştiren şirketlerin durumu güzel bir örnek olarak görülebilir.
