Dışlanmaktan korktuğunuz için yanlışı tercih ediyor olabilirsiniz! İşte ilginç bir deney
Bir fikre veya görüşe ne kadar bağlı olursak olalım, çevremiz tam tersini düşündüğünde bundan etkileniyoruz. Kişinin etrafındaki baskın görüş zaman içerisinde dışlanma korkusuna dönebiliyor. Bunun hakkında yapılan psikolojik bir deney, durumu açıkça ortaya koyuyor.
Bir konu hakkında çevrenizden etkilenmediğinizi düşünüyor olabilirsiniz lakin psikolojik bir deney; çevrenin, fikir oluşumunda ne derece önemli olduğunu ortaya koyuyor.
Polonyalı-Amerikalı bir Gestalt psikoloğu olan Solomon Asch, 1953 yılında bugün bile klâsik olarak adlandırılan bir deney yaptı. Toplam 50 erkek üzerinde yapılan deneyde gruplar farklı şekillerde dağıtıldı ve her denek grubuna iki farklı kart gösterildi.
Kartlardan birinde kısa, orta ve uzun çizgiler yer alırken diğerinde sadece tek bir çizgi vardı. Deneklerden istenen tek şey; iki kartta yer alan ve birbirine eşit olan çizgiyi seçmeleriydi.
Ancak burada şöyle bir detay vardı; kalabalık denek grupları arasında yalnızca biri gerçek katılımcıydı. Diğer deneklere vermeleri gereken cevaplar tembih edilmişti.
Deneyin ilk başlarında herkes bariz olan doğru cevabı verdi ancak daha sonra onlara söylendiği gibi kasıtlı olarak yanlış cevabı seçmeye başladılar.
Gerçek denekler bir süre şaşırsa da onlar da grup kararına uymaya başladı ve bilerek yanlış olan çizgileri seçtiler. Deney sonucu gösterdi ki; deneklerin yüzde 32'si cevabın yanlış olduğunu bilmesine rağmen çoğunluğa uymuştu.
Asch deneylerinin sonunda, katılımcılara neden grubun geri kalanıyla aynı fikirde olduklarını sordu. Çoğu durumda, öğrenciler grubun geri kalanının hatalı olduğunu bildikleri halde alay konusu olma riskini almak istemediklerini belirtti. Katılımcılardan birkaçı, grubun diğer üyelerinin cevaplarının doğru olduğuna gerçekten inandıklarını öne sürdü.
Aynı şekilde psikanalizin kurucusu olarak kabul edilen Sigmun Freud da kitle psikolojisi olarak öne sürdüğü fikrinde de aynı şeyi belirtiyor; kişi, grubun içerisinde benliğini kaybeder ve grubun kolektif inancına bağlanır.
Grubun ortak enerjisi karşısında kişiler dışlanmaktan korktuğu için uyum sağlar çünkü insan psikolojisine göre; ayrı kalmaktansa, çoğunluğun olduğu yerde güçlü hissetmek daha iyidir.
Kaynak: Simply Psychology
