FULYA ÖKTEM/ HABERTURK.COM / EKONOMİ SERVİSİ
foktem@haberturk.com
Petrolde kan kaybı durdurulamıyor. Küresel arz fazlalığı endişelerinin artmasıyla Brent petrolün fiyatı 28 dolar altına, WTI ham petrolün fiyatı ise 27 dolar altına altına düştü. Petrol böylece yılbaşından bu yana yüzde 25 değer kaybetmiş oldu.
Avrupa'nın petrol göstergesi Brent tipi ham petrolün varil fiyatı 27,70 dolara kadar geriledi. Brent saat 18:00 itibariyle yüzde yüzde 3,34 düşüşle 27,80 dolaradan işlem görüyor.
Batı Teksas tipi (WTI) ham petrolün varil fiyatında kayıplar ise yüzde 5'i aştı. WTI saat 18:00 itibariyle 26,86 dolardan işlem görüyor.
(Brent petrolün günlük performansı 20.01.2016 - Tablo Bloomberg)
BORSALARI VURDU
Petrol fiyatlarındaki düşüş küresel hisse senedi piyasalarında sert satışlarla karşılık buldu. Risk iştahının azaldığı ortamda Asya borsaları düştü, Japon hisseleri ayı piyasasına girdi. En büyük enerji şirketlerinin kar rakamlarındaki düşüşler yatırımcıların büyümeye dair endişelerini artırırken Avrupa hisse senetleri 13 ayın en düşük seviyesine geriledi. Shell, dördüncü çeyrek karının petrol fiyatlarındaki kayıpların derinleşmesiyle düştüğünü açıklayınca hisseleri yüzde 4 üzerinde değer kaybetti.
BİROL: ARTIŞ İÇİN GEREKÇE YOK
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Dr. Fatih Birol, bugün yaptığı açıklamada; "2016'da petrol fiyatında sürpriz bir artış için gerekçe yok" dedi.
IEA'dan dün yapılan açıklamada ise petrol piyasasının arz fazlasını sindirmekte zorlandığını belirterek petrol fiyatlarında düşüşün devam edebileceğine işaret edildi. IEA'ya göre küresel arz fazlası en azından 2016 son çeyreğe kadar devam edecek.
TÜM ZAMANLARIN REKORU
ABD'de petrol stokları önceki hafta (4-10 Ocak haftası) geçen hafta 234 bin varil artmış, ülkedeki petrol stoku rekor seviyeye ulaşmıştı. Perşembe günü açıklanacak haftalık stok verisi öncesi, ABD'de petrol stoklarının yeni bir rekora imza atacağı beklentileri ve İran yaptırımlarının kalkması ile küresel arz fazlalığı endişelerinin iyiden iyiye yükselmesi petrolde kayıpların artmasına yol açtı. Petrol fiyatları 2003 yılından bu yana görülen en düşük seviyelerde işlem görüyor.
PETROLDEKİ ÇÖKÜŞ TÜRKİYE'DE POMPAYA NEDEN YANSIMIYOR?
Türkiye'de akaryakıttan hem Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) hem de Katma Değer Vergisi (KDV) alınıyor. Vergi oranlarında azalma olmadıkça petroldeki düşüş pompaya ÖTV ve yüzde 18 KDV nedeniyle tüketicinin arzu ettiği oranlarda yansımıyor. Benzinden alınan ÖTV AB ortalamasının yüzde 75 civarında üzerinde bulunuyor.
"EZBERLERİN BOZULDUĞU BİR DÖNEMDEYİZ"
ALB Forex Araştırma Uzmanı Volkan Kuğucuk, HABERTURK.COM'a petrol fiyatlarındaki düşüşle ilgili yaptığı değerlendirmede piyasalarda tüm ezberlerin bozulduğu bir dönem içine girildiğini vurguladı. Kuğucuk, hiçbir petrol ülkesinin mevcut koşullarda pazar payını kaybetmek istemediğini; ambargoların kaldırılmasıyla birlikte yeni oyuncu olarak petrol pazarına girecek olan İran’ın da etkisiyle petrol fiyatlarındaki aşağı yönlü baskının devam edebileceğini belirtti.
Emtia piyasaları uzmanı Volkan Kuğucuk, gerileyen petrol fiyatlarının etkisiyle zaman zaman petrol üreten ülkeler ile ilgili negatif haberler geldiğini ancak net hasar raporunun henüz bilinmediğini söyledi. Kuğucuk, fiyatlardaki düşüşten petrol şirketlerinin de fazlasıyla etkilendiğini ekledi.
Volkan Kuğucuk, değerlendirmelerine şöyle devam etti:
"Özellikle petrol şirketlerinin üretimi durdurması sürecinde vadesi gelen borçlarının durumu hakkında şimdiden net birşey söylemek zor. Son olarak Wood Mackenzie araştırma şirketine göre 2015'in ikinci yarısında, toplam 7 milyar varile eş değer 22 ham petrol projesi ertelendi. Toplam 20 milyar varile eş değer 46 ham petrol projesi de düşük petrol fiyatları nedeniyle daha önce askıya alındığı belirtiliyor. Sonuç olarak iptal edilen yatırımların toplam maliyeti 380 milyar doları denk geliyor. Bu rakamın 170 milyar dolarlık kısmının 2016-2020 döneminde harcanması bekleniyordu.
NEFES ARALIĞI...
Gelinen noktada Brent'te aşağı yönlü eğilim devam ederken arz tarafında bir azalma durumu oluşursa petrol fiyatları için bir nefes yaratabilir. Şu anki resimde fiyatların 25,5-26,5 Dolar seviyelerine kadar olası gerileme bandı içinde kalmaya devam ettiği bir görüntü içindeyiz. Zaman zaman haberlere bağlı olarak tepkiler gelebilir. Ancak bu tepkilerin anlamlı hale gelmesi için 32,00-32,5 Dolar üzerinde kalmaya ihtiyacımız var. Sonuç olarak petrol fiyatlarında teknik anlamda tepkilerin gelebileceği bir bölgede bulunduğumuzu hatırlatmakta fayda var. Ancak olası tepki durumunda 32,00-32,5 Dolar üzerinde hareket edilmedikçe dip arayışı devam edebilir."
Haberturk.com ekibi olarak Türkiye’de ve dünyada yaşanan ve haber değeri taşıyan her türlü gelişmeyi sizlere en hızlı, en objektif ve en doyurucu şekilde ulaştırmak için çalışıyoruz. Yoğun gündem içerisinde sunduğumuz haberlerimizle ve olaylarla ilgili eleştiri, görüş, yorumlarınız bizler için çok önemli. Fakat karşılıklı saygı ve yasalara uygunluk çerçevesinde oluşturduğumuz yorum platformlarında daha sağlıklı bir tartışma ortamını temin etmek amacıyla ortaya koyduğumuz bazı yorum ve moderasyon kurallarımıza dikkatinizi çekmek istiyoruz.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (yorum yapan diğer okurlarımıza yönelik yorumlar da dahil olmak üzere) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık unsurları taşıması durumunda yorum editörlerimiz yorumları onaylamayacaktır ve yorumlar silinecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisinde aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemi içeren yorumlar da yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur. Bu nedenle bu tarz okur yorumları da doğal olarak Haberturk.com yorum sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca Haberturk.com yorum sayfalarında Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu ispat edilemeyecek iddia, itham ve karalama içeren, halkın tamamını veya bir bölümünü kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Yorumlarda markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve herhangi bir şekilde ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmayacak ve silinecektir. Aynı şekilde bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Başka hiçbir siteden alınan linkler Haberturk.com yorum sayfalarında paylaşılamaz.
Haberturk.com yorum sayfalarında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan okura aittir ve Haberturk.com bunlardan sorumlu tutulamaz.
Haberturk.com yorum sayfalarında yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yayınlanan Kullanım Koşulları’nı ve Gizlilik Sözleşmesi’ni peşinen okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Bizlerle ve diğer okurlarımızla yorum kurallarına uygun yorumlarınızı, görüşlerinizi yasalar, saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun şekilde paylaştığınız için teşekkür ederiz.