Gelişen ülke vatandaşları yurtlarına 430 milyar dolar yolladı

Meltem ERSOY/GAZETE HABERTÜRK

Daha iyi şartlar için başka ülkelere göç edenler, özellikle de gittikleri ülkede etkin bir diaspora yaratabilirlerse, kendi ülkeleri için daha ‘ekonomik’ sonuçlar yaratabiliyor. Geçen yıl gelişmekte olan ülkelerin diasporaları kendi ülkelerine tam 430 milyar dolar para yolladı. Bu azımsanmayacak rakam, diasporaların kendi ülkelerinin büyümelerine yaptığı katkıyı da ortaya koyuyor.

IMF’nin yaptığı çalışmaya göre, gelişmekte olan ülkelerin etkin diasporası kendi ülkesinin büyümesini ortalama 0.6 puan büyütüyor. Keza, yollanan 430 milyar dolar alışverişe, hizmete harcanıyor ve kendi ülkesinde dolaşıma girmiş oluyor. Tabii ki, yapılan hesaplamada büyümeye katkı sadece bu meblağla sınırlı değil. Çünkü eve yollanan para hariç diaspora mensupları kendi ülkelerinde yatırım, satın alma, hazine bonosu satın alma gibi yolları da tercih edebiliyor. Bunlar doğrudan akçeli katkı diye nitelendirebileceğimiz katkılar.

Buna ek olarak, diasporanın büyümeye dolaylı katkıları da olabiliyor. Mesela eğitim, bilgi ve deneyim birikimi yoluyla. Diaspora yurtdışında edindiği, özellikle üretimle ilgili, bilgi birikimini ülkesine getirerek büyümeyi destekliyor. Diasporanın, üretim gibi fiziksel alanda getirilerin yanı sıra liderlik yaratma konusunda da katkı sağlamaları mümkün.

Tüm bu doğrudan ve dolaylı katkıların dikkate alındığı hesaplamalarda, IMF diasporanın büyümeye en çok katkı sağladığı bölgeyi gelişmekte olan Avrupa olarak belirliyor. Doğu Avrupa olarak da nitelenebilecek bu bölgede diasporanın büyümeye katkısı 1.4 puan. Bunu 0.9 puanla Sahra Altı Afrika, 0.6 puanla Latin Amerika izliyor. Diasporanın büyümeye yaptığı katkı en düşük olan bölgeler ise 0.5 puanla Asya ve Ortadoğu-Orta Asya olarak dikkat çekiyor.

DANIŞMANLIK VE LOBİ DAHİL

Diaspora, yurtdışında geliştirdiği ilişkilerle ülkelerinin sorunları aşması için lobi yapıp kamuya danışmanlık verebiliyor.

GELİRİNİ EN ÇOK EVE YOLLAYANLAR TACİKLER

Gelişmekte olan ülkelerin diasporalarının geçen yıl ülkelerine 430 milyar dolar para yolladığını söylemiştik. Eve para yollamada rekor Taciklerin. Diasporanın yolladığı para Tacikistan milli gelirinin yüzde 37’sini oluşturuyor. Bu oranın yüksek olduğu bir diğer ülke Nepal. Nepal’de gelirin yüzde 30’unu, Liberya ve Haiti gibi ülkelerde de gelirin yüzde 25’ini diasporanın yolladığı para oluşturuyor.

EN ÇOK KATKIYIDOĞU AVRUPALILAR YAPIYOR

4 UNSUR ETKİNLİĞİ ARTIRIYOR

Yurtdışında yaşayan Türklerden gelen işçi gelirleri 685 milyon dolarken, ücret ödemeleri de 440 milyon dolar seviyesinde. Yani, yaklaşık 1.1 milyar dolarlık para yurtdışında yaşayan Türklerden Türkiye’ye geliyor. Bu rakamı artırmak diasporanın etkinliğini güçlendirmek yoluyla mümkün. IMF raporuna göre, diasporanın etkinliğini artıran faktörler şöyle,

-İlişki ağı geliştirmek

-Ülkenin kendi diasporasını kendisine çekmek için yatırım ortamını iyileştirmesi

-Uluslararası para transferi maliyetlerini azaltmak

-Güçlü bir iletişim stratejisi oluşturmak