Enerjide kritik toplantı

İstanbul seçimlerinin tamamlanmasının ardından ekonomi ağırlıklı bir gündem öne çıkmaya başladı. Bu gündemin en önemli konu başlıklarından birini, devletin “düzenleyici” rolü gereği etkili olduğu elektrik ile doğalgaz fiyatlarında yapılacak artışlar oluşturacak.

JANUS’UN İKİ YÜZÜ

Enerji ürünlerinde olası bir artış, daralan ekonomide gelirleri azalan milyonlarca vatandaşı, maliyet baskısıyla karşı karşıya kalan sanayiciyi ve esnafı olumsuz etkileyecek. Vatandaş, enerji için daha çok kaynak ayırmak zorunda kalacak. Sanayide üretim ve ticarette ürün fiyatları artacak.

Ancak, mitolojik karakter “Janus’un iki yüzü gibi” işin bir diğer boyutu ya da yönü daha bulunuyor. Devletin kontrolündeki Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) başta olmak üzere elektrik üreten, ileten ve dağıtan şirketlerin de finansal ve gelir yönünden sorunları bulunuyor. Şirketler, ağırlıklı olarak dolar kaynaklı artan maliyetlerine işaret ederek, bunun belli bir düzeyde elektrik fiyatlarına yansıtılmasını istiyor.

Şirketler, bankalara kredi borçları olduğunu da belirterek, “Bu borçların ödenmesi ve sürdürülebilir enerji sektörü için tarifelerin yeniden gözden geçirilmesi gerekli” görüşünü savunuyor.

Peki, elektrikte zam ihtiyacı ne kadar? Enerji kulislerinde, EÜAŞ’ın elektrik fiyatlarıyla ilgili “alternatif”li bir çalışma yaptığı, bu çalışmada 1 Temmuz’da fiyat artışı yapılmaması halinde 1 Ekim’de zam ihtiyacının daha da artabileceğine işaret ettiği konuşuluyor. Sektör kaynaklarına göre, elektrikte “çift haneli” zam gerekli.

EPDK TOPLANTISI VAR

Bu beklenti ve koşullar altında enerji sektöründe gözler, Ankara’da bugün yapılacak önemli bir toplantıya çevrildi. EPDK, bugün haftalık “olağan” toplantısını gerçekleştirecek. Yeni elektrik fiyatlarının bu toplantıda ya da pazar gününe kadar yapılacak olası ikinci bir toplantıda karara bağlanması bekleniyor. Artış ya da zam söz konusu olmazsa, yeni bir toplantıya ihtiyaç olmayabileceği de dile getiriliyor.

DOĞALGAZDA DURUM NE?

Doğalgaz fiyatlarını, BOTAŞ belirliyor. Sektöre göre, BOTAŞ gerek konutlarda gerekse de sanayide doğalgaz fiyatlarını sübvanse ediyor. BOTAŞ’ın, bu nedenle 2018 yılını 2.5 milyar zararla kapattığına dikkat çekiliyor.

Sektör kaynakları, BOTAŞ’ın da zam ihtiyacı olduğunu belirterek, “BOTAŞ, doğalgazı (her 1000 metreküp) ortalama 295-300 dolar aralığında ithal ediyor. Konutlara, bugünkü fiyatlarla yaklaşık 150-160 dolardan satıyor. Sanayide de benzer sübvansiyonlar söz konusu. Bu nedenle bir artışa ihtiyaç olduğu söylenebilir” dedi.

BOTAŞ’ın da en geç 30 Haziran Pazar gününe kadar tarife ile ilgili karar vermesi gerekiyor. Yeni elektrik ve gaz tarifeleri, (zamlı ya da aynen korunan), 1 Temmuz’da uygulamaya girecek.