Küresel kriz ortamında devletin merkezi otoritesi dışında ve hatta ona karşı bağımsız kurulan ilk ve en büyük dijital para Bitcoin 15 yıl sonra kamunun denetim şemsiyesi altına girdi. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), dijital para birimi Bitcoin'e yatırım yapan borsa yatırım fonlarına (ETF) izin verdi.
➔Bu izinle kripto varlık yolcuğunda oyun değiştirici bir kavşak geçildi. Artık sadece Bitcoin’in kendisine değil, ona dayalı kurulan ETF’lere daha kolay ve daha güvenli yatırım yolu da açıldı. Bu durum şimdilik sadece ABD için geçerli.
➔Ancak bu ETF’ler kripto varlığın aynen kendisi olmayacak. SEC tarafından yani merkezi hükümet tarafından denetlenecek bir menkul kıymet olacak.
➔Dolayısıyla kripto varlıkların lideri olarak Bitcoin’in yolculuğu ve büyümesi bundan sonra iki ayaklı ve iki yoldan sürecek. Tabi ki riskleri de bünyesinde barındırarak.
➔Yolculuğun başlangıcında bu riskler gerçekleşmeyebilir. Dolasıyla yolun ikiye ayrılması ve yolculuğa yeni katılacakların etkisi ile hızlı büyüme beraberinde hızlı değerlenmeyi de getirebilir. Çünkü ETF ile Bitcoin’e yatırım kolaylaşıyor ve daha güvenli hale geliyor. Soğuk cüzdan yok, işlem platformu yok.
➔Nitekim ETF beklentisi bile Bitcoin’in fiyatını 30 bin dolardan 45 bin dolara kadar çıkardı. Dün itibariyle 48.750 dolara yükselen fiyat elde edilen kazanımın bir ilk kutlaması gibi.
➔İlerleyen aşamalarda riskin ortaya çıkması ise devletin denetimi altına girmesinden kaynaklanabilir. Şimdilik ve kısa vadede avantaj olan bu durum orta ve uzun vadede dezavantaja dönüşebilir.
➔Çünkü Bitcoin de geleneksel finansal sistemin bir parçası haline gelebilir ve sıradanlaşabilir. Kendi kendisinin doğuş hikayesini yok edebilir ve buna göre pozisyon almış balına olarak tanımlanan büyük Bitcoin yatırımcıları bir aşamada satışa geçebilir.
KAZANILAN FİNANSAL MEŞRUİYET
➔Borsa yatırım fonlarının onaylanmasını Bitcoin’in ikinci doğuşu olarak adlandırmamızın sebebi, SEC ile girdikleri “finansal meşruiyet” savaşını kazanması. En azından şimdilik.
➔Ancak yenilgiye rağmen SEC hala bu yatırımların riskli olduğundan ve "sayısız riskten" bahsetmeye devam ediyor.
➔Uzmanlar da özellikle küçük yatırımcılara yönelik olarak bu uyarıların altını çizerek Bitcoin ETF'lerinin SEC gözetimi altına girmesinin risklerin ortadan kalktığı anlamına gelmeyeceğini belirtiyor.
➔Açıklamalarda Bitcoin değerinin bundan önce olduğu gibi bundan sonra da düzenleyici müdahaleleri, teknolojik gelişmeler ve piyasa duyarlılığı nedeniyle önemli ölçüde dalgalanmaya devam edebileceğine işaret edildi.
➔Kripto varlık hayranları ise SEC’nin aldığı kararı “siber devrim” için bir atılım ve başta Bitcoin olmak üzere kripto paralar için yeni bir dönemin başlangıcı olarak yorumluyor.
➔Eleştirel çevreler ise daha kendi twitter hesabını bile bilgisayar korsanlarından koruyamayan SEC’in, Bitcoin ETF’ini nasıl denetleyeceğini çok merak ettiklerini belirtiyor.
ETF NEDİR?
➔ETF (Borsa Yatırım Fonu), borsada işlem gören ve endekstekiler gibi bir dizi varlığı izleyen bir fondur. Dolayısıyla fon yatırımcısı tek bir hisse değil, bir hisse sepetinin tamamını satın alır.
➔Yatırım konusunda daha geniş çeşitlendirme, bireysel bir yatırıma kıyasla yatırım riskini azaltır.
➔Borsa yatırım fonları ile ABD'deki yatırımcılar Bitcoin’a doğrudan değil, dolaylı olarak yatırım yapacak.
➔Bu da ABD'de ETF satın alanların bir kripto cüzdanına ihtiyacı olmadığı anlamına geliyor.
➔Kripto para çevreleri ETF’nin getireceği bu kolaylıklarla yatırımcı sayısının artmasını bekliyor.
BİTCOİN’E YATIRIMLAR PATLAYACAK MI?
➔ETF gibi fonlar kurumsal ve ilgili özel yatırımcıların Bitcoin'e yatırım yapmasını kolaylaştırıyor.
➔Artık yatırımcıların bu kripto parayı almak için Coinbase ya da Binance gibi bir borsaya kaydolmaları ve ardından bunu bir cüzdanda saklamaları gerekmiyor.
➔Uzmanlar Bitcoin ETF'lerinin artık ABD'de daha fazla sayıda piyasaya sürülmesini ve onaylanmasını bekliyor. Diğer ülkelerin de benzer adımlarla karşılık vermesi yüksek ihtimal.
➔Bazı analistler bu ETF'lerin yalnızca bu yıl 100 milyar dolara kadar taze para çekebileceğini iddia ediyor.
➔Diğerleri ise likidite girişinin beş yıllık bir süre zarfında 55 milyar dolara yaklaşacağını düşünüyor.
➔Dijital para çevreleri toplam Bitcoin miktarı 21 milyon ile sınırlı olduğundan, para birimine olan talebin istikrarlı bir şekilde artmasının fiyatların da yükselmesine neden olacağını belirtiliyor.
➔Ancak piyasalar hemen her açıklamadan kolayca etkilenebildiği için ne Bitcoin ETF'lerine gelecek talebi ne de dijital para birimlerinin fiyat gelişimini öngörmek mümkün değil.
RİSK ORTADAN KALKTI MI?
➔Kripto para birimleri güvenlik, düzenleme, sürdürülebilirlik ve ölçeklenebilirlik konularında hala pek çok yatırımcıyı korkutuyor.
1-Güvenlik: Kripto borsalarının hacklenmesi ve kripto para ile ilgili dolandırıcılık dahil olmak üzere güvenlik sorunları yaşanmaya devam ediyor.
2-Yönetmelik: Farklı ülkelerdeki farklı ve kısıtlayıcı düzenleyici tedbirler kripto para birimlerinin gelişimini engelliyor.
3-Sürdürülebilirlik: Bitcoin'in çok yüksek enerji tüketimi var. Bu tüketimin yenilenemeyen enerji kaynaklarından gelmesi durumunda çevresel etkisi çok kötü olacak.
➔Bitcoin ETF'leri bu sorunların bazılarını en azından kısmen hafifletebilir. Ancak ETF'ye rağmen sorunların önemli bir bölümü varlığını sürdürecek.
➔Ayrıca SEC’nin kararı ne olursa olsun yatırım dünyasının temel kuralında herhangi bir değişiklik olmadı ve olmayacak. Nedir o kural: Hiçbir yatırım risksiz değildir.
➔Bu durum yeni Bitcoin ETF’leri için de geçerli, fiyatı düşerse, fon da doğal olarak değer kaybedecek.
➔Ancak yatırımcı sayısı arttıkça siber para biriminin bazen son derece yüksek olan oynaklığının azalacağı da beklenebilir.
➔Diğer yandan finans dünyasının “eski kurt” diye tanımlayabileceğimiz uzmanlarının “duygusal bağın yatırım konusunda iyi bir danışman olmadığı” konusundaki uyarılarını da unutmamak gerek.
BALİNALAR NEREYE YÜZECEK?
➔ETF'lerin sadece fiyatlarını takip ettiği Bitcoin’lerin büyük bir kısmı az sayıda yatırımcının elinde bulunuyor.
➔"Kripto balinaları" olarak adlandırılan bu yatırımcılar yıllar önce değeri henüz uçmadan büyük miktarda Bitcoin biriktirmişlerdi.
➔Uzmanlara göre eğer fiyatı şimdi talepteki yeni bir artış nedeniyle fırlarsa bu "Bitcoin balinaları" satmaya karar verebilir ve çok sayıda kripto parayı piyasaya sürebilir.
➔Bunun da yakın gelecekte güçlü fiyat dalgalanmalarını tetikleme ihtimali yüksek.
➔Araştırmaların, balinaların fiyatlarının yükseldiği dönemlerde nakde döndüğünü, piyasaya çok geç katılan küçük yatırımcıların ise bu aşamada genellikle sahadan kaybeden olarak ayrıldığını gösterdiği belirtiliyor.
➔Diğer bir ifade ile Bitcoin’in fiyat grafiği önemli ölçüde bu balinaların yüzdükleri yöne göre değişebiliyor. Acaba balinalar bu sefer hangi yöne yüzecek? Daha da önemlisi bu yön değişikliği ne zaman olacak?
