Yabancı uzmanlar Vezirköprü kenevirini yerinde inceledi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Vezirköprü'de kenevir üretimi yapılacağını açıklamasının ardından, gözler Samsun’un söz konusu ilçesine çevrildi. Öyle ki, kamuoyunda Erdoğan'ın açıklamalarının ardından gündeme gelen ilçeye, önceki yıllarda da yurtdışından araştırma heyetlerinin geldiği ortaya çıktı.

Buna göre, dünyada kenevir, bir diğer ismiyle kendir, üzerinde araştırma yapan bir şirketin müdürü ve kenevir eksperi Amerikalı Robert Cornell Clarke'ın,2016 yılında Narlısaray Mahallesi'ne gelerek burada kenevir üretim süreci üzerinde çalışma yapmaya başladığı belirtildi.

Bu kapsamda, kenevir üretimiyle ilgili video çekimleri yapan Clarke'ın, çiftçilere köy popülasyonu yerine standart kenevir çeşitlerle üretim yapmalarını tavsiye ettiği bildirildi. Çiftçilerden tohum ve ürün aldığı belirtilen Clarke'ın, kendirden kilim yaparak Amerika'ya götürdüğü ifade edildi. Ayrıca 2016 yılında ünlü bir Japon tekstil firmasının da Narlısaray'a gelerek dokunmuş ürün talebinde bulunduğu açıklandı.

'KENDİR ÜRETİMİNİN HER AŞAMASINI ÇEKTİ'

Kenevir ilgili çalışmalar yapan Narlısaray Ortaokulu'nun eski müdürlerinden Bünyamin Kıvrak, Vezirköprü'nün kenevir üretimi için eskiden bu yana önemli bir merkez olduğunu söyledi.

Eskiden Narlısaray'da kendevirden yapılan iplerin Osmanlı donanmasındaki gemilerin halat ihtiyacını karşıladığını dile getiren Kıvrak, "1960'lı yıllardan sonra organik olmayan ürünlerin almasıyla kenevirüretimi yavaş yavaş düştü. Son zamanlarda doğal malzemelere yönelimle birlikte dünyadaki tekstil markaları kendir lifinin peşine düştüler. Bu köy ile, üretim bu günlere kadar devam etti. Burada devam etmesinin sebebi ise kenevir saplarının ateşte yakılmasıdır" dedi.

Üretimin bitme noktasına geldiği 2010 yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nden akademisyenler Prof. Dr Ali Kemal Ayan ve Doç. Dr Selim Aytaç'ın, Narlısaray'da kenevirle ilgili araştırma yapmaya başladığını kaydeden Kıvrak, "İki isim, kendir konusunda halkı bilgilendirdi. 2016 yılında ise kendir uzmanı Amerikalı Robert Cornell Clarke, keneviri üretimini incelemek için Narlısaray'a geldi. Kendir üretiminin her aşamasını belgesel gibi çekti" diye konuştu.

Clarke'ın Narlısaray'da kenevirde yapılan ürünler satın aldığını kaydeden Bünyamin Kıvrak, "Kastamonu'da bir atölyede kendir iplerini dokutarak halı yaptılar. 2016 yılında da Japonya'nın ünlü bir tekstil firması buraya geldi. Buradan işlenmiş ürün talep ettiler" ifadesini kullandı.

'MODERN YÖNTEMLE ÜRETİM YOK'

Kenevir üretiminin zor bir süreç olduğunu vurgulayan Kıvrak, "Kenevir meşakkatli bir ürün. Çok faydalı bir ürün ama üretimi zor. Belli aşamalardan geçmesi gerekiyor. İnsan gücüyle üretimi yapılıyor. Fakat üretiminde makineleşme ve modern tarım aletleri geliştirilirse zorlukların üstesinden gelinebilir" diye konuştu.

30 yıldır kendir işiyle uğraştığını söyleyen Narlısaray sakini Halil Işıldak da, "Keneviri eskiden ip yapanlara ve kağıt fabrikasına satıyorduk. Fakat şimdi satılmıyor. Biz de sadece saplarını ateşi tutuşturmak için yakıyoruz. Destek verilirse yeniden üretim yapabilir. Amerikalılar geçtiğimiz yıllarda buraya geldi. Geçen yıl ve bu yıl tohum aldılar. Bu yıl köyden 5 kişi ile anlaşma yaptılar. Kelek dediğimiz sap kısımlarını aldılar" şeklinde konuştu.

'TOPRAĞI VERİMLİ HALE GETİRİYOR'

Kenevirin toprağa çok faydası olduğunu belirten Narlısaray sakini Ali Özyürek, "Kendir ekilen tarlada zararlı ot olmuyor. Kendir ekilen yerde gelecek yıl buğday ekildiği zaman, gübresiz buğday olur. Dolayısıyla kendir toprağı verimli hale getiriyor" açıklamasında bulundu.

Kenevirin Türkiye'de sınırlı olarak üretildiği yerlerden biri olan Narlısaray'da, kendir saplarının çoğunlukla ateşi tutuşturmak için kullanıldığı belirtiliyor. Kendir liflerinden ip yapanların ise kilo başına 10-13 TL'ye kadar gelir edebildiği kaydediliyor.