Modern savaşların sofistike silahı: Dronlar…
Çatışma noktasına uzak mesafeden kontrol edilebiliyor ve hedeflerini nokta atışı vurabiliyorlar. Bu durum dronları yani insansız hava araçlarını (İHA) başlı başına cazip bir hale getiriyor.
Bu modern tekniğin kullanımını Suriye’de, Irak’ta, Libya’da ve Azerbaycan’da gördük. Libya ve Azerbaycan’da doğrudan savaş kazandıran dronlar oldu…
Dağlık Karabağ'da Azerbaycan ve Ermenistan arasında tarihteki ilk gerçek insansız hava aracı savaşı gerçekleşti. Kaybeden taraf için ağır sonuçlar doğurdu.
Modası geçmiş silahlar, İsrail ve Türkiye gibi çağdaş İHA teknolojisinde lider olan ülkelerin silah sistemleriyle başa çıkamadı. Her iki devlet de Azerbaycan'a İHA sattı. Azerbaycan iki ülkenin İHA’larını kullandı. Çoğunlukla Türk Anka ve Bayraktar TB2, İsrail Harop, Orbiter ve Aerostar.
İHA’ların Kafkasya’daki başarı öyküsü dünyanın birçok ülkesinde karar vericileri meşgul ediyor.
Bu nedenle Alman askeri ve güvenlik çevreleri, Kafkasya’daki savaştan bir şeyler öğrenmek için çaba gösteriyor. Uzmanların tahminlerine göre Dağlık Karabağ Savaşı’nda İHA’ların kullanımı "yeni bir boyuta" işaret ediyordu.
2000'lerin başında sadece ABD, İsrail ve Birleşik Krallık İHA’larla savaşırken; bugün 20'den fazla ülke envanterinde İHA bulunduruyor.
NATO'da ise ABD, İngiltere, Türkiye ve Fransa silahlı insansız hava araçları (SİHA) kullanıyor.
İHA’ların kısa eğitim ve tedarik süreleri, yüksek keşif ve atış oranları, fiyat gibi birçok avantajı mevcut. Bu açıdan bakıldığında 44 gün süren Dağlık Karabağ savaşı Türk veya İsrail silah endüstrisi için bir tanıtım imkanı da sağladı.
Şimdilerde Almanlar yeni nesil SİHA sahibi olmak istiyor.
Heron 1 tipi insansız hava aracı 2010 yılından beri Afganistan'da Almanya ordusu için uçuyor. Bu İHA’lardan dördü daha şimdiden kayboldu. Kullanılan İHA’lar Alman Hava Kuvvetlerinin envanterine ait değiller. Alman ordusu söz konusu İHA’ları Avrupa Havacılık ve Uzay Şirketinin bir yan kuruluşu olan Airbus DS Airborne Solutions GmbH şirketinden kiralıyor.
Alman ordusu mayıs ayında askerlerin silahlanma ve eğitim için İsrail'deki sistemleri kullanacağını ve bunun İsrail hükümetiyle müzakere edildiğini duyurdu. Ancak bütçesinin tamamını buna İsrail’e tahsis etmeyecek.
Airbus, İHA’ları kendisi üretmediği için, uçan İHA’ları ve yer istasyonlarını üretici İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii'nden tedarik ediyor.
Bununla birlikte bir ortakla geliştirilen Euro Hawk keşif İHA’ları Alman Savunma Bakanlığı tarafından sipariş edildi, ancak sivil hava sahası için kalıcı onay alamadı. Alman ordusu bu programı sonlandırdı. Airbus yıllardır piyasalara girebilecek bağımsız bir şekilde İHA üretmeyi başaramadı. Alman Silahlı Kuvvetleri 2009 yılında Airbus’a ait "Talarion" projesinden ayrıldı.
Airbus’a halihazırda yine Alman Silahlı Kuvvetleri için kendisinin geliştireceği bir İHA’yı üretme fırsatı verildi. Heron TP tipi İHA’lar geçici bir çözüm olarak kabul ediliyor. Ancak Almanya’nın beklentilerini kısa ve orta vadede karşılamıyor… Alman ordusu uzun vadede Avrupa'da geliştirilen bir savaş dronu kullanmayı planlıyor.
Alman Airbus, Fransız Dassault Aviation ve İtalyan Leonardo şirketlerinin ortak olarak üretmek istediği Avrupa’ya ait İHA’nın modelinin sunulmasının üzerinden iki yıldan fazla zaman geçti. Belli ki Avrupa İHA’sının uçması daha yıllar alacak.
Avrupa İHA’larının 2025 yılında Alman ordusunun elinde olmasını planlıyordu ancak halihazırda 2028’den söz ediliyor. Eğer Alman Airbus ve ortakları o zamana kadar Avrupa yapımı İHA’yı teslim edemezse İsrail yapımı Heronlar kiralanmaya devam edilecektir. Alman Savunma Bakanlığı, yeni çözüm arıyor.
Çözüm aslında burada….
Türk İHA ve SİHA’ları. Zira Alman Savunma Bakanlığı Türk yapımı İHA ve SİHA’ları oldukça verimli buluyor. Ancak siyasi baskı nedeniyle, şimdilik siyasi konjonktüre göre hareket etme eğilimindeler.
AB’nin yaptırımlar konusundaki tavrının netleşmesi bekleniyor.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas Türkiye’den askeri teçhizat alımı konusunda şimdilik olumsuz ve bu tavırda kararlı gözüküyor. Ama Savunma Bakanlığı Airbus ile daha fazla devam edilemeyeceği görüşünde…
Türkiye içinse gerek İsrail gerek Almanya ile ilişkileri şöyle bir gözden geçirme vakti gelmiş gözüküyor. Değil mi?
