Noterler kendi alanlarında devrime hazırlanıyor
Türkiye Noterler Birliği'nden (TNB) davet alınca şaşırdım. Zira en sessiz, tepkisiz meslek grubuyla ne konuşacaktım? Halbuki avukatlar, barolar öyle mi? Karşımda sır küpümüz 3 noteri görünce açıkçası konunun nereden, nasıl açılacağını merak ediyordum. Meğer onların da aşmaya çalıştıkları ciddi meseleleri ve başardıkları takdirde hepimize, tüm ülkeye ciddi katkı sağlayacak çalışmaları varmış. Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar, Yönetim Kurulu Üyesi Salih Demirkır ve Sayman Üye Ahmet Uğurlu keyifle çalışmalarını anlattı, gazeteciler olarak merakla dinledik, sorularımızı sorduk. Buyurun bakalım noterler cephesinde neler oluyormuş?
NOTERLER YENİ İŞ ALANLARINA TALİP
TNB, yaptığı araştırmada, gayrimenkul alım-satım ve ayni haklara ilişkin (ipotek tesisi, sükna, irtifak vb.) hukuki işlerin, tüm Avrupa, Orta ve Güney Amerika ülkelerinde noterlerin sorumluluk alanında yer aldığını görmüş. Bu işlemler sınırlı sayıda tapu dairesinde değil, Türkiye genelinde 1771 noterde yapıldığı takdirde, hukuki güvenlik olacak, sözleşme dengesi sağlanacak, tüm işlemleri baştan sona organize edilerek, tapu iptal-tescil, alacak-borç ve benzeri ihtilaflar başlamadan önlenebilecek. Günümüzün birçok sıkıntısı böylece çözülmüş olacak. Güzel bir proje.
Ayrıca TNB, Avrupa ülkelerinde olduğu gibi çekişmesiz tüm yargı işlemlerinin (güvenli ortamda ifade almak gibi) kendileri aracılığıyla çözüme kavuşturulmasını istiyor ki, bu da yargının iş yükünün azaltılması açısından tartışmasız önemli.
NOTERLİK KURUMU BAŞTAN AŞAĞI DEĞİŞECEK
Türkiye gibi "Latin Noterlik Modeli"ni uygulayan 35 Avrupa ülkesi incelenerek "Değişim Projesi" hazırlanmış. Noterliklerde geçirilen zamanın azaltılması, maliyetlerin düşürülmesi, hizmet kalitesinin yükseltilerek tüm noterliklerde standart hale getirilmesi, ticari hayatın daha da kolaylaştırılması hedeflenmiş.
NELER Mİ DEĞİŞECEK?
1) Tüm noterlik işlemleri elektronik ortamda da saklanacak.
2) AB ülkelerindeki noterlik mevzuatına uyum çalışmaları yapılacak.
3) Teknolojik gelişmelere göre noterlik mevzuatı yenilenecek.
4) Noterliklerde hem fiziksel hem hizmet standardı sağlanacak.
5) Her noterlikten aynı hizmetin alınmasına yönelik çalışmalar yapılacak.
6) AB üyesi ülkelerle ortak bilgi ve belge paylaşımı için altyapı hazırlanacak.
7) Mahkemelerin yükünün azaltılmasına yönelik çalışmalar yapılacak.
ANKARA'YA DİJİTAL TNB ARŞİVİ
TNB'nin Ankara'daki merkezinde kurulan Merkezi Arşivi'nde, Ocak 2014'ten itibaren bütün noterliklerde yapılan işlemler elektronik ortamda saklanacak. Böylece işlemler ve belge kontrolü daha kolay hale gelecek. Organize sahtekârlıkların da önüne geçilmesinde ciddi mesafe kat edilecek.
İKİNCİ EL ARAÇ SATIŞLARI NOTERDEN
TNB, teknolojik altyapıya yatırım yaptıktan sonra 2010 yılında Emniyet Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı ile birlikte ikinci el araç satış işlemlerinin tescili konusundaki çalışmasını hayata geçirmiş. Artık sadece alıcı ve satıcının notere gitmesi yeterli oluyor. Bu işlem noterliklerde elektronik ortamda yapıldığı içinde 10 dakika gibi kısa bir süre yeterli oluyor. Bu kolaylık sayesinde yılda 1.4 milyon ikinci el araç satış ve tescili yapılabilirken, şimdi bu rakam 4.7 milyonun üzerine çıkarak yüzde 335 artmış.
NOTERDEN 10 DAKİKADA MİRASÇILIK BELGESİ
2011 yılında Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile yapılan işbirliği sonucunda "mirasçılık belgesi", Gelir İdaresi Başkanlığı işbirliği sonucunda ise "defter tasdiklerinin bildirimi" işlemleri noterlerde yapılmaya başlanmış. Geçmiş yıllarda sadece mahkemeler tarafından verilebilen ve yargının üzerindeki iş yükü nedeniyle verilmesi 3-4 ayı bulabilen "mirasçılık belgesi" (veraset ilamı), Ekim 2011'den bu yana mahkemelerin yanı sıra noterliklerde de 10 dakikada verilmeye başlanmış.
Şirket kuruluşuna dair işlemlerin elektronik ortama taşınması konusunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın öncülüğünde çalışmalar devam ediyor. Bu proje yakında bittiğinde bir günde şirket kurulabilecek.
Şimdi bunlar devrim değil mi?
