Yerelin pazarlığı

Türkiye'de ilk defa yasal olmamakla birlikte merkezde varılan işbirliği ile ittifakların yapıldığı mahalli seçimde adaylar netleşirken yerelde de dikkat çeken gelişmelere tanıklık ediliyor.

Daha doğrusu, Ankara’da genel merkezler dışında gerçekleşen ittifaklar yerelde ya onanıyor veya umulduğu gibi gitmeyen beklenmedik gelişmelere kapı aralıyor.

Yerelde yaşanan pazarlık, genel merkezlerde varılan uzlaşıyı farklılaştırıyor…

Bir de birlikte görünmek istenilmeyen partilerle zorunlu ittifak söz konusu olunca durum daha ilginç bir hal alıyor.

HDP İLE YERELDE TEMAS

Burada en dikkat çeken de HDP’nin durumu…

İYİ Parti ile işbirliğini resmi bir şekilde hayata geçiren ve bugün itibarıyla birçok yerde müzakeresini tamamlayan CHP, HDP ile görüntü vermekten uzak duruyor.

Ancak adayların netleşmesi ile birlikte yerelde yapılan pazarlıklar bütün partiler tarafından izleniyor.

Daha da ilginci bazı yerlerde geçen seçim başka partilerle ittifak yapan hatta belediye meclisi üyelikleri alan HDP sosyolojik tabanı, bu seçimde de ittifakını devam ettirmek için pazarlık yürütüyor.

Bu durum, Adana, Mersin, Antalya’nın bazı ilçe belediyelerinde AK Parti’li adaylarda olduğu kadar, ağırlıklı olarak CHP için geçerli…

MERSİN ÖRNEĞİ

Parti Meclisi’nde son anda aday değiştiren Mersin ise en iyi örneklerinden biri…

HDP Mersin’in Akdeniz ilçesindeki ağırlığını koruduğu bir gerçek; ancak bir o kadar da Cumhur İttifakı’nın adayı olarak çıkan Hamit Tuna’nın Belediye Başkanı olduğu Toroslar ilçesindeki ağırlığı bir gerçek.

HDP (DTP), 2009 seçiminde Toroslar’dan %18.5 oy alırken, MHP %36.1; AK Parti %22.8, CHP 19.1 oyda kalmıştı.

Benzer şekilde 2014’te de HDP’nin oyu yine %18.5’te kaldı.

Haziran’daki milletvekili seçiminde ise bu ilçede HDP’nin oyu %23.9 seviyesine çıktı.

Sadece Toroslar değil, Mezitli’de HDP’nin oyu %15.7 iken Tarsus’ta %16.44, Yenişehir’de ise %21.72; Akdeniz’de ise %35.04…

Dolayısıyla, ilçe veya büyükşehre aday olanlardan hiç birinin görmezden gelemeyeceği kadar yüksek oy oranı…

Yerel dinamikleri harekete geçiren de zaten bu veriler…

HDP yönetiminin beklentisi Akdeniz’de yine kendi adayları ile çıkmaları ve CHP’nin destek vermesi; Büyükşehir ile yüksek oy oranı bulunan ilçelerde de HDP’nin CHP’ye desteğini yoğunlaştırması…

CHP ve İYİ Partinin ittifak yapmadan ayrı girdiği, Cumhur İttifakının da MHP’li Hamit Tuna üzerinde uzlaştığı Mersin’de kim ne derse desin HDP’nin göstereceği eğilim sonucun tayininde önemli bir faktör olacak.

İSTANBUL’DA DURUM

HDP yönetimi de bunu gördüğü için yereldeki aday belirlemede diğer partiler gibi hızlı hareket etmek yerine yerel pazarlıklarda varılan son durumu görmek istiyor.

Bununla birlikte her ne kadar seçime girecek partiler içinde yer almasa da Özgürlük ve Sosyalizm Partisi (ÖSP), Sosyalist Kürdistan Partisi (PSK), Kürdistan Kurtuluş Partisi (PAK), Kürdistan Komünist Partisi (KKP) ile İnsan ve Özgürlük Partisi (Azadi) arasında sembolik işbirliğine gidilmesi konusunda uzlaşı sağlanmış; gelecek hafta birlikte açıklama yapılması planlanmış.

HDP, bazı büyükşehirlerde ise aday çıkarıp çıkarmamayı tartışıyor; bunun başında da seçmen ağırlığı yüksek batıdaki iller İstanbul, Ankara, Adana, Antalya, Aydın geliyor…

HDP’nin etkin isimlerinden birinin İstanbul konusundaki şu cümlesi de her şeyi özetliyor:

“İstanbul’da aday çıkarıp çıkarmama konusunda kesin bir karara varmadık. Ama geçen dönemde Sırrı Süreyya Önder’i çıkardığımız gibi, bu dönem yüksek profilli bir aday çıkarmayız. Ama aday çıkarmamız kime yarar, çıkarmazsak ne olur? Bunu tartışıyoruz.”

Diğer büyükşehirlerde de aynı bakış açısıyla hareket edeceklerini belirtti; büyükşehir kadar ilçe belediye başkanlarının da önemli olduğunu belirtti.

Aday çıkarmama halinde seçmenini partilerden çok, HDP’ye sıcak gelen ilçe belediye başkan adaylarına yöneleceklerinin de altını çizdi…

Görüldüğü gibi bir yanda görünür şekilde genel merkezlerde işbirlikleri sürerken, yerelde ise bir başka pazarlık devam ediyor.

Hatta bazı bölgelerde yerelde aranan ittifak, yukarıda sağlanandan çok daha büyük önem arz ediyor…

***

Muhtarın aza kentleri

Adayların Ankaralılığı üzerinde tartışmanın sürdüğü ortamda, aslında Başkent’te çevre illerden gelenlerin sayısının çok daha yüksek olduğuna geçen yazımda dikkat çekmiştim.

Kırıkkale, Çorum, Yozgat, Çankırı ve Kırşehir’den gelenlerin sayısının yüksekliğine dikkat çekince bir okurum bir afişin fotoğrafını çekip göndermiş.

Ankara’nın Kuzey Doğu’daki en son mahalleleri arasında yer alan Mamak Bahçeler İçi Muhtar Adayı Muammer Aksın’ın propaganda afişi tam da Ankara gerçeğini yansıtır nitelikte…

Resmi ile birlikte azalarının fotoğraflı isimlerini yazmakla kalmamış, altlarına da nereli olduklarını belirtmiş.

Sanki mahalledeki nüfusun göçüp geldiği kentlere göre azalarını sıralamış…

Orhan Uçar Kırıkkale’den, Rıza Tüzün Çorum’dan, Mehmet Polat Kırşehir’den Hasan Şaşmaz Yozgat’tan…

Muhtar azası değil de hemşeri dengesi kurmuş, seçmenden ona göre oy istiyor…