Perakendenin geleceği (Mağazalar olacak mı)
Salgın döneminde alışveriş kültürümüz de dahil yaşam kültürümüzün her alanında zorunlu değişimler oldu.
Salgının empoze ettiği zorunluluklara adapte olabilmemiz için bu değişim normaldi.
Şimdi ise salgından çıkış günleri için hazırlık başlarken salgın sonrası yaşam biçimimizin nasıl olacağı üzerine global düzeyde düşünme, buna hazırlık çalışması dönemi başladı.
Post-salgın döneminde mağazaların olup olmayacağı ve eğer olacaklarsa nasıl olacakları üzerine uzmanlar tartışıyor.
Çünkü eve kapanmalar ve hastalık korkusu yaygınlaşınca alışveriş online satışa kaydı doğal olarak. Online satışa adapte olamayan mağazalar bu dönemde büyük darbe yediler.
Perakende sektörünün geleceğinin nasıl olacağı ve mağazaların tekrar geri dönüp dönmeyecekleri üzerinde düşünmenin zamanı geldi.
*
Tartışmalardan ve uzmanların yazılarından anladığım kadarıyla perakendenin ve mağazaların geleceğinde büyük ihtimalle şunların olması bekleniyor:
1- Geçtiğimiz bir yıl içinde tüketicilerin büyük adaptasyon ve değişim yeteneği olduğu ortaya çıktı. Mağazaların yerine online satışlar başlayınca tüketicilerin yılların mağaza alışverişi alışkanlıklarını bırakıp online satış işlemlerine kısa sürede adapte oldukları görüldü.
Global alışveriş kültürlerinde radikal bir değişim kısa sürede yaşandı. Mağazalar açık kalsalar da hızla bir de online satış oluşturmazlarsa hayatta kalamayacaklarını gördüler.
2- Salgın sürerken fiziksel mağazalar ile online satış mağazaları bir arada var olacakları bir geçiş kültürü oluşturdular. Tüketicilerin algı açısından fiziksel mağazalar ile online mağazalar arasında fark görmedikleri ortaya çıktı.
3- Tüketici bir fark algılamasa da online satış mağazalarındaki tüketici davranışları müşterinin mal seçip beğenme kültürünü hızla değiştirdi.
4- Müşteri artık almayı düşündüğü malı online satış mağazasında tüm boyutları ile inceleyip araştırıyor. Malı almadan önce diğer müşterilerin yorumlarını da mutlaka okuyor.
5- Online satış mağazasındaki bu inceleme, fiziksel mağazadaki müşterinin malı eline alıp, ona dokunarak incelemek arzusunun yerini tutamasa da çok daha bilinçli ve bilgili müşteri profilinin oluşmasına neden oldu.
6- Müşteriler alışveriş kültürlerinde çok daha bilinçli ve bilgili olurken ayrıca salgın döneminde bireysel ve toplumsal sağlık açısından çok daha bilinçli hale de geldiler. Bu yüzden müşteri artık satın alacağı malda çevreye ve sağlık koşullarına duyarlılık ve sürdürülebilirlik bulunmasını da bekliyor.
7- Geçtiğimiz dönemde online satış böylesine büyümesine rağmen müşterinin almayı düşündüğü malı mağazada görüp buna eliyle dokunmak arzusu hala daha ortadan kalkmadı. Kalkmadığı gibi müşterinin mağazaya gitmeyi özlediği de biliniyor.
8- Dolayısıyla salgın sonrasındaki yeni normal yaşamımızda online alışveriş bitmeyecek olsa da mağazalar da yaşayacak. Online satış ve fiziki mağazalar bir arada nasıl var olabileceklerinin yeni modelini önümüzdeki aylarda yeniden düşünmek zorundalar.
9- Mağazalar var olmayı sürdürecekler de bunların stillerini hayli değiştirmeleri ve tüketicinin yeni oluşan beklentilerine karşılık verecek biçimde değişime uğramaları gerekecek.
10- Bir ihtimal olarak mağazaların online satış mağazalarından alışveriş yapacak müşterilerine almayı düşündükleri malın sadece gösterildiği ve mala elle dokunma imkanının verildiği yerler haline dönüşmeleri de konuşuluyor.
11- Dediğim gibi fiziki mağazaların ağırlıklı olarak online mağazada bulunan malların gösterildiği sergilendiği alanlar haline gelmeleri ihtimali var. Eğer bu gerçekleşirse mağazaların tasarımlarını da bu sergileme fonksiyonuna göre değişmesi gerekecek. Mağaza tasarımı konusunda örneğin Japonya’da çok ilginç ve hayli estetik çalışmalar yapılmaya başlandı bile. Önümüzdeki dönemde açılacak mağazaların bu mal sergileme fonksiyonuna uygun biçimde çok daha şık ve lüks görünümlü olmaları ihtimali var.
12- Başta söylediğim gibi geçtiğimiz döneme müşteri davranışları hayli değişti ve ortaya sosyal açıdan ve toplum sağlığı ve çevre konularında çok daha duyarlı olan ve alacağı ürün hakkında bilinçli olan müşteriler oluştu. Mağazalar bu müşteriye kapıdan girer girmez sadece almayı düşündüğü malı sergilemenin dışında onların beklentilerine uygun bir toptan deneyim sunmak zorunda kalacak. Mağaza yeni tasarımıyla ve çevreci ve sosyal bilinçli tavını gösteren düzenlemeleriyle müşterisini artık mutlaka tatmin etmeli. Sadece malı sergilemek artık yetmeyecek müşteriye online alışverişte alıştığı deneyimleri mağaza içinde de sunabilecek yeni düzenlemeler gerekecek.
13- Salgın sonrası dönemde var olmayı sürdürecek olan mağazaların gelecek müşteriye sadece alışveriş arzusunu tatmin edeceği değil onlara zengin bir yaşam deneyimi ortamı sunmak zorunda kalacaklar. Alınacak malın üretim koşulları hakkında ve malın çevre ve toplum sağlığı konusundaki duyarlılığı ve sürdürülebilirliği hakkında bilgi veren kitapçıklar ve video ile desteklenecek kültür alanları da oluşturulacak mağazalar içinde. Müşterilerin ilgi alanına giren konularda konferanslar verileceği, tartışmaların oluşabileceği alanların mağaza içinde oluşturulması da düşünülen konular arasında.
Anlayacağınız yeni dönemde mağazalar yeni müşterinin arzularına cevap verebilecek değişimi zihniyetleriyle, tasarımlarıyla gerçekleştirebilirlerse online satış ile birlikte mutlu biçimde var olmayı sürdürebilecekler.
