Sağlıkçılar nasıl yıpranacak? A'dan Z'ye sağlıkta yıpranma hakkı

Sağlık çalışanlarına yıpranma hakkı getiren yasa 3 Ağustos 2018 tarihinde yürürlüğe girdi. İlk defa yıpranma hakkına kavuşan sağlık meslek mensupları, insan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışmak şartıyla, bu kapsamda geçen sürelerinin her 360 günü için 60 gün fiili hizmet süresi zammı (FHSZ) elde edecek. Bu şekilde elde ettikleri FHSZ, beş yılı geçmemek üzere toplam prim ödeme gün sayılarına eklenecek.

EMEKLİLİK YAŞINDA İNDİRİM İÇİN 3600 GÜN KOŞULU

Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, FHSZ bir yandan prim gün sayısına eklenirken, bir yandan de fiili hizmet süresi zammının yarısı emeklilik yaş haddinden indiriliyor.

Ancak, emeklilik yaş haddinden indirilebilmesi için yıpranmaya tabi işlerde toplam 3600 gün fiilen çalışma koşulunu yerine getirmek gerekiyor. Sağlık meslek mensuplarının 3 Ağustos 2018 öncesinde insan sağlığıyla ilgili işlerde geçen süreleri 3600 gün hesabında dikkate alınmayacak. Dolayısıyla, yaş haddi indiriminden yararlanabilmek için 3 Ağustos 2018 tarihinden sonraki çalışmaların 3600 gün olması gerekiyor. Bunun için on yıl çalışmanın yeterli olmadığını da vurgulamak gerekir. Peki neden?

3600 GÜN ON YIL DEMEK DEĞİL

Yıpranma hakkından yararlanmada 2008 yılından sonra yeni bir kriter getirildi. Bu haktan yararlanabilmek için yıpranma kapsamındaki işte fiilen çalışılan günler dikkate alınıyor. Hafta sonu tatilleri, bayram tatilleri, yıllık izin günleri düşülüyor. Bu nedenle, tam ay çalışanlar bile ayda en fazla 26 gün için fiili hizmet süresi zammından yararlanabilecekler.

Yılda üç hafta yıllık izin yaptığı var sayılan bir kişinin, yıpranma kapsamında her yıl fiilen 291 gün çalıştığı kabul edilirse, 3600 güne ulaşmak için yaklaşık 12.5 yıl çalışması gerekecek.

15 YIL ÇALIŞAN 1 YIL ERKEN EMEKLİ OLACAK

Fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki her 360 güne 60 gün yıpranma hakkı elde edilirken, bunun yarısı kadar süre yaş haddinden indirilecek. Bu durumda yaş haddinden 12 ay indirilebilmesi için fiilen 4320 gün çalışmak gerekecek. Yıpranma kapsamında yılda 291 gün çalışıldığı var sayımıyla 4320 güne 15 yılda ulaşılabilecek. Başka bir ifadeyle, idarecilik yapmayıp, uzun süreli rapor kullanmamak şartıyla, insan sağlığıyla ilgili işlerde 15 yıl çalışanlar 1 yıl erken emekli olabilecek.

KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARDA SAAT HESABI

Sağlık meslek mensupları kısmi süreli sözleşme kapsamında çalıştıklarında, örneğin günün bazı saatlerinde çalışma şeklinde iş ilişkisi varsa, her 7.5 saatlik çalışma 1 gün olarak kabul edilecek. Gün kesirleri de 1 gün olarak değerlendirilecek. Örneğin bir ayda 80 saat çalışan kişi günde 7.5 saat üzerinden 10.66 gün değil, 11 gün çalışmış sayılacak.

İDARECİLER YARARLANAMAYACAK

Sağlık meslek mensubu olmakla birlikte fiilen insan sağlığıyla ilgili çalışmayıp, başhekim, rektör, dekan gibi idarecilik yapanlar, bu dönemler için yıpranma hakkından yararlanamayacak. İdareciliği bırakıp fiilen insan sağlığıyla ilgili çalışmaya başladıklarında, yararlanmaya devam edecekler.

YIPRANMA HAKKINDAN YARARLANACAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ TAM LİSTESİ

Radyasyon (Sağlık) fizikçisi

Biyokimyager

Bakteriyolog

Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı

Anatomist

Hekim-Pratisyen

Aile Hekimi

İşyeri Hekimi

Tibbi Biyokimya Uzmanı

Fizyolog

Tıbbi Patoloji Uzmanı

Genel Cerrahi Uzmanı

Diğer Uzman Tıp Doktorları

Halk Sağlığı Hekimi

Mütehassıs Cerrah

Mütehassıs Hekim

Acil ıip Uzmanı

Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı

Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı

Çocuk Alerji Uzmanı

Çocuk Cerrahisi Uzmanı

Çocuk Endokrinoloji Uzmanı

Çocuk Hastalıkları Uzmanı

Çocuk Kardiyoloji Uzmanı

Çocuk Onkolojisi Uzmanı

Çocuk Üroloji Uzmanı

Dermatoloji Uzmanı

Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı

Geriatri Uzmanı

Göğüs Hastalıkları Uzmanı

Göğüs Cerrahisi Uzmanı

Göz Hastalıkları Uzmanı

Hematoloji Uzmanı

İç Hastalıkları (Dahiliye) Uzmanı

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Kardiyoloji (Kalp-Damar Hastalıkları) Uzmanı

Kulak-Burun-Boğaz Uzmanı

Medikal Onkoloji Uzmanı

Nefroloji Uzmanı

Nöroloji Uzmanı

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı

Prevantif Onkoloji Uzmanı

Psikiyatri Uzmanı (Psikiyatr)

Radyasyon Onkolojisi Uzmanı

Romatoloji Uzmanı

Spor Hekimi

Temel Onkoloji Uzmanı

Üroloji Uzmanı

Yeni Doğan Yoğun Bakım Uzmanı (Neonatoloji)

Yoğun Bakım Uzmanı

Adli Tıp Uzmanı

Alerji Uzmanı

Çocuk Genetik Hastalıkları Uzmanı

Çocuk Psikiyatri Uzmanı

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı

Gastroenteroloji Uzmanı

Halk Sağlığı Hemşiresi

Hemşire

Meslek Sağlığı Hemşiresi

Uzman Hemşire

Hemşire (Koruyucu Sağlık Hizmetleri)

Hemşire-Ameliyathane

Hemşire-Klinik

Başhemşire

Diyabet Eğitim Hemşiresi

Hemodiyaliz Hemşiresi

Enfeksiyon Hemşiresi

Kan Bankası/aferez Ünitesi Hemşiresi

Kemoterapi Hemşiresi

Nitrisyon Hemşiresi

Poliklinik Hemşiresi

Rehabilitasyon Hemşiresi

Stoma ve Yara Bakım Hemşiresi

Hemşire (Dişçilik)

Steriliazyon Hemşiresi (Dişçilik)

İşyeri Hemşiresi

Hemşire (Kreş-Anaokulu)

Hemşire (Sağlık Ocağı)

Hemşire (Periodontoloji)

Yoğun Bakım Hemşiresi

Acil Hemşiresi

Çocuk Hemşiresi

Hemşire (Yenidoğan)

Hemşire (Kan Alma)

Diğer Hemşireler

Sağlık memuru

Ebe

Ebe (Sağlık Ocağı)

Ebe Yardımcısı

Ağız Hastalıkları Uzmanı (Stamolojist)

Ağız, Diş ve Çene Cerrahı

Diş Hekimi

Diş Hekimi-Ağız Cerrahisi

Endodonti Uzmanı

Oral Diagnoz ve Radyoloji Uzmanı

Ortodonti Uzmanı

Pedodonti Uzmanı

Periodontoloji Uzmanı

Protetik Diş Tedavisi Uzmanı

Eczacı

Eczacı (Ameliyathane)

Eczacı (Depo ilaç)

Eczacı (Klinik)

Eczacı (Majistral)

Eczacı (Sıhhi Sarf)

Endüstriyel Eczacı

Diğer Eczacılar

Fizyoterapist

Fizyoterapist-Spor

Terapist (Rehabilite)

Ergoterapist

Diğer Diyetisyenler ve Halk Sağlığı Gıda Uzmanları

Diyetisyen

Diyetisyen (Kreş-Anaokulu)

Odyolog

Dil ve konuşma terapisti

Podiatrist/Podolog

Osteopat

Psikolog (Klinik)

Adli Tıp Teknikeri/Otopsi Yardımcılığı

Radyoterapi Teknikeri

Diyaliz Teknikeri

Perfüzyonist

Tıbbi Görüntüleme Teknikeri/Radyoloji Teknikeri

Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni/Laboratuvar Teknisyeni

Patoloji Laboratuvar Teknikeri

Eczane Hizmetleri Teknikeri

Diş Protezcisi

Diş Protez Teknisyeni

Diş Protez Teknikeri

Pedodonti Diş Protez Teknikeri

Ortopedi ve Travmatoloji Teknisyeni

Protez ve Ortez Teknikeri

Ortopedik Protez-Ortez Teknisyeni

Hemşire Yardımcısı

Ağız ve Diş Sağlığı Teknikeri

Ağız ve Diş Sağlığı Teknisyeni

İş ve Uğraşı Terapisi Teknikeri- (Ergoterapi Teknikeri)

Fizyoterapi Teknikeri

Elektronörofizyoloji Teknikeri

Acil Tıp Teknisyeni

Anestezi Teknisyeni

Anestezi Teknikeri

Ameliyathane Hizmetleri Teknikeri

Odyometrist