Safra Kesesi Taşları- Safra Kesesinde Taşım Var, Ameliyat Şart mı?
Sevgili okuyucularım,
'Bir memleket halkının sağlığı, hakikatte bir devletin dayandığı bütün mutluluk ve gücün temelidir' demiş George Sand.
Özelikle sindirim sistemindeki en küçük rahatsızlık insan yaşam konforunu temelden etkiler. Safra kesesi taşıda bunlardan birisidir ve 60 yaş üzeri görülme sıklığı % 20' yi bulabilmektedir.
Peki öncelikle safra nedir? Nerede yapılır? Ne işe yarar?
Safra sarı-yeşil renkli olup, karaciğerde yapılan özelikle yağlı gıdaların sindirilmesine yarayan bir salgıdır. Günde ortalama 700 ml. salgılanır. Dediğim gibi yapım yeri karaciğerdir, safra kesesi değildir. Safra kesesinde sadece depolanır.
Safra kesesi nerede bulunur?
Safra kesesi karaciğerin altında ters armut biçiminde bulunan bir organdır.
Safra kesesi ne işe yarar?
Karaciğerde üretilen safrayı depolar. Kese içerisinde, özelikle açlık sırasındabirikilen safra, burada daha koyumsu kıvam halini alır ve sindirim sırasında kendisine ait safra yollarıyla, ince barsağa dökülür ve yağlı gıdaların sindirilmesine yardımcı olur.
Safra kesesi taşı ne demektir?
Safra kesesi içerisinde normalde bulunan kolesterol kristalleri ve pigmentleri zamanla safra kesesi içerisinde birikerek taş oluşumuna yol açarlar. %90'nı kolesterol taşlarıdır.
Safra taşı kimlerde görülür?
-20-60 yaş arası kadınlarda, erkelere oranla 3 kat daha fazla görülür, 30 yaşından itibaren görülme sıklığı artar.
-Çok doğum yapmış kadınlarda
-Şişmanlıkta, hızlı kilo alıp vermelerde
-Bazı kan hastalıklarında(Anemi gibi)
-her 4 kadından birinde ve her 8 erkeğin birinde 60 yaşına varmadan safra kesesinde taş olacağı söylenmektedir.
Belirtileri nelerdir?
-Hastaların %70-80'ninde şikayet yoktur, bunlara sessiz taş denir. Genellikle tetkikler sırasında tesadüfen çıkar.
-Özelikle karın sağ üst tarafında sırta vuran ağrı
-Bulantı, kusma, şişkinlik
-Yağlı gıdalara karşı tahammülsüzlük
Bu belirtiler, ara ara olduğu gibi eğer kesede buluna taş safra kesesi iltihabına neden olmuşsa, ağrı ani ve şiddetli olabilir, beraberinde ateş ve sarılık görülebilir.
Tanı nasıl konur?
Basitçe ultrasonografi ile.
Tedavi yöntemi nelerdir? Kapalı ameliyat ne demektir? Açık ameliyat mı, kapalı ameliyat mı tercih edilmeli?
Safra kesesi taşlarının kesin tedavisi cerrahidir, halk arasında kansız bıçaksız denilen kapalı (laparoskopik) cerrahi ilk başvurulacak yöntemdir.Hasta daha önce karnından operasyon geçirmişse, safra kesesindeki iltihap ileri derecede olup, etraf organlara yapışıklığa neden olmuşsa ameliyat açık şekilde olabilir. Ancak ilk tercih kapalı ameliyat olmalıdır, çünkü hasta hastanede 1 gece kalır ve erkenden (en fazla 1 haftada) günlük yaşantısına döner.
Her taş ameliyat gerektirir mi?
Safra kesesi taşlarının en riskli olanları küçük taşlardır, milimetrik olanlar. Çünkü bunlar safra yolundan ana safra kanalına düşerek tıkanma sarılığına neden olurlar. Ancak taş tek ve büyükse yani 1 cm civarı ise ameliyat gerekmeyebilir, bunlar uzun yıllar şikayete neden olmayabilirler (sessiz taş). Yine de günün birinde bir sürpriz yaparak kesede iltihaplanmaya yol açabileceği unutulmamalıdır.
Peki ameliyatta sadece taş mı alınıyor?
Hayır, safra kesesi tamamıyla alınıyor.
Safra kesem alındı, zararı var mı?
Hayır, zaten safra kesesi depo organıdır. Alınmasının hayati tehlikesi yoktur
Safra kesem alındı ne yemem gerekiyor?
Özellikle ameliyattan sonraki yaklaşık bir aylık dönemde, diyete dikkat etmekte fayda vardır. Bu dönemde yağda kızartılmış gıdalardan uzak durmak gerekir. Yine ameliyat olmuş kişilerin % 10' unda hazımsızlık şikayetleri devam edebilir.
Yumurta yiyebilir miyim?
Yiyebilirsiniz, ameliyat sonrası 1-2 aylık dönemde haşlanmış olarak, sonraki dönemde gönlünüzün istediği şekilde yiyebilirsiniz.
Safra kesemdeki taş kansere neden olur mu?
Evet olabilir. Safra kesesindeki taşlardan % 1 oranında kanser gelişebilir. 2 cm. üzerindeki taşlarda risk daha fazladır.
Sorularınızı bekliyorum.
Sağlık en büyük hazinedir. Sağlıklı olduğunuz müddetçe hayallerinize yakınsınız.
Sevgi ve saygı ile hürmetlerimi arz ediyorum. Sağlıkla kalın...
